Толыққанды белоктар

Презентация қосу

*Белоктың
табиғаттағы
маңызы
Белоктар - -аминқышқылдарының қалдығынан
құралған құрлысы күрделі жоғары молекулалы
биополимерлер.

Аминқышқылдарының қалдықтары өзара –CO–NH–
пептиді (амид) тобымен жалғасады бұл байланыс
пептидтік (амидтік) байланыс деп аталады.
* Денатурация – ақуыз молекуласының
табиғи құрылымының өзгеруі

Әртүрлі физикалық және химиялық факторлардың әсерінен
(спирт, ацетон, қышқылдар, сілті, жоғары температура, сәулелену,
жоғары қысым және т.б.) ақуыз молекуласының табиғи
құрылымының бұзылуы

Денатурация

қайтымды қайтымсыз
Ақуыздардың түсті реакциялары. Белоктарды
сапалық анықтау үшін түсті реакциялар қолданылады.
а) Ксантопротеинреакциясымен (грек. ксанты — сары)
құрамында бензол ядросы бар ақуыздар концентрлі азот
қышқылымен сары түс береді.
ә) Биурет реакциясы. Мыс (II) гидроксидінің сілтідегі
ерітіндісімен ақуыздарға әсер еткенде, ашық күлгін түс пайда
болады. Бұл реакция ақуызтардың құрамындағы пептидтік
байланыстарды анықтайды.
б) Құрамында күкірті бар ақуыздарға қорғасын ацетатын және
сілті қосып қыздырғанда, қорғасын сульфидінің қара тұнбасы
түзіледі.
* Ақуыздардың организмдегі өзгерісі
Ақуыздар аса маңызды тағамдық, заттар (ет,
жұмыртқа, сүт, нан, т.б.) құрамында
болғандықтан, ас қорыту жолдарында
ферменттер әсерінен аминқышқылдарына
дейін ыдырап гидролизденеді.
Аминқынщылдары ішек қабырғалары
арқылы қанға өтеді. Көмірсулар мен
майлардан айырмашылығы —
аминқышқылдары организмде қор болып
жиналмайды. Олардың біразы адам немесе
жануар организмінің өзіне тән ақуызын
түзеді. Ал аминқышқылдарының бір бөлігі
ақуыз емес азотты қосылыстардың, нуклеин
қышқылдарының синтезіне жұмсалады. [1]
Кейбіреулері тотығып, ең ақырғы өнімдерге
(С02, Н20, т.б.) дейін ыдырап, энергия бөледі.
Полипептидтік тізбектегі аминқышқылдарының
қалдықтарының қатан тәртіппен бірнен кейін бірінің
орналасуын бірінші ретті құрылым аңықтайды
Белоктардың кеңістікте
спираль тәрізді
оратылуы екінші реттік
құрылым деп аталады.
Бұл құрылым негізінен
спираль оралымдарында
орналасқан CO…HN-
арасындағы сутекті
байланыс арқылы асады
Белоктың оралма тектес
молекуласы
биологиялық
процестердің әсерінен,
молекула арасындағы
сутекті байланыс, -S-S-
дисульфиді көпіршесі ,
күрделі эфирлі көпірше
және бүйір тізбектегі
анион мен катион
арасындағы йондық
байланыстар өзара
байланысады да, өте
күрделі үшінші реттік
кұрлым түзіледі
* Тағам құрамындағы белоктар
Алмаспайтын аминқышқылдары
Ағзада синтезделмейтін амин
қышқылдары алмаспайтын
деп аталады. Олар сегіз :
лизин, метионин, триптофан,
лейцин, изолейцин, валин,

треонин
және фенилаланин.
Алмаспайтын амин қышқылдары
ағзаға тағаммен бірге түседі.
Толыққанды және толыққанды емес
белоктар
Толыққанды емес белоктарда
алмаспайтын аминқышқылдар
дың барлығы бірдей кездеспейді

Толыққанды белоктар
дың құрамына барлық

алмаспайтын амин
қышқылдары кіреді.
Толыққанды белоктар
Толыққанды емес белоктар
Белоктың қажетті мөлшері
Белоктың тәуліктік нормасы ересектер
үшін салмағының килограмына 0.75-0.80
грамм құрайды (ерлер үшін 56 грамм
тәулігіне және 45 грамм әйелдер үшін)

Балаларға белок көп
мөлшерде қажет – тәулігіне
салмағының килограмына
1.9 грамм .
НАЗАРЛАРЫҢЫЗҒА РАХМЕТ!

Ұқсас жұмыстар

Алмаспайтын аминқышқылдары

Белоктың құрамы

Жиырылу аппараты

Химиялық токсикологиялық зерттеулерге сынама алу қағидасы және оны жеткізу талабы

Ет фирмасын ашу үшін, ірі қара малдарды өсіру

Малды сою қызметтері

Қазақтың ұлттық жылқы етін ветеринарық санитариялық сараптау және бағалау

Интегралдық белоктар

Сүт құрамындағы казеин

Жай және күрделі ақуыздар. Гликопротеиндердің, нуклеопротеиндердің құрылысы мен функциялары

Пәндер