Қазақ тілін оқыту әдістемесі туралы




Презентация қосу
Қазақ тілін оқыту әдістемесі туралы
Қазақ тілін оқыту әдістемесі туралы сөз болғанда бұл проблеманың ішінен
басқа ұлт өкілдеріне қазақ тілін оқыту мәселесін жеке бөліп қарастырмаса
болмайды. Өйткені, қазіргі таңдағы көп жұмыс істеліп, жан жақты қарастырылып
отырған проблема – орыс аудиториясында қазақ тілін оқыту проблемасы.
Сонымен қатар, бұл мәселе тілдік коммуникацияның тікелей зерттеу объектісі
бола келіп, қазіргі кезеңде өзекті мәселе болып отырған қазақша сөйлеуге
үйретудің тиімді жолдарын табуға көмектеседі.
Қазақ тілі сабағын жүргізу мәселесімен айналысып жүрген ұстаздар,
тілшілер, ғалымдар көптеп саналады. Олардың әрқайсысы әр түрлі мәселелерді
қарастыра келіп, қазақ тілін оқыту саласының дамып, жетілуіне үлес қосуда. Бұл
еңбектердің авторлары Ш.Х.Сарыбаев, И.В.Маманов, Ғ.Бегалиев, С.Жиенбаев,
Т.Аяпова, Ш.Бектуров, К.Сариева, А.Жүнісбеков, Ф.Р.Ахметжанова,
М.Жанпейісова, Ф.Оразбаева, Қ.Бітібаева т.б.
Мақсаты:
• Шығармашыл, қабілетті кәсіби өсу
жолындағы тұлғаны қалыптастыру.
• Сапалы оқытуды жетілдірудің үздіксіз
болуын қамтамасыз ету.
• Педагогикалық- психологиялық қолдау
көрсету арқылы жеке тұлғаны
тәрбиелеу.
Талантты Дарынды оқушылардың,
педагогтарға, талантты педагогтардың
дарынды балаларға өсуіне ғылыми –
кепілдік беру. әдістемелік көмек көрсету.

Бәсекеге қабілетті
шығармашыл
тұлғаның тәрбиесіне
бірлесе әрекет жасау.
Нұржанова Ж.

Қазақ тілін тиімді оқыту жолдары» атты әдістемелік құралында
оқыту әдістерін бес түрге жіктейді:
1. Түсіндіру әдісі. Бұл әдіске ауызша баяндау - түсіндіру, әңгі¬ме,
сұрақ-жауап, лекция түрлері жатады.
2. Кітаппен жұмыс істеу әдісі: Мұғалімнің түсіндіргенін кітаптан қарау
- анықтама, түсініктер, жоспар, конспект, тезис, газет, журнал,
сөздікпен, т.б. жұмыстар.
3. Көрнекілік әдіс, экскурсия, таблица, сурет, схема, карточка
пайдалану т.б.
4. Техникалық құралмен жұмыс істеу әдісінің бірі - демонстрациялық
әдіс: экран бейнесі арқылы диафильм, кино, фрагмент, т.б,
техникалық құралмен жұмыс істеу әдісінің тағы бір түрі: кодоскоп,
эпидоскоп, компьютермен жұмыс, т.б.
5. Жаттығу әдісі, ауызша, жазбаша және суретпен жұмыс, тақтамен
жұмыс, өз бетінше жұмыс, қайталау, пысықтау кезінде ұлттық ойын
элеметтерін пайдалану жұмысы.
Б.Құлмағамбетова

Б.Құлмағамбетова зерттеп, құнды пікір айтты: "...техникалық
кұралдарды пайдаланып өткізген сабақта оқушылар жалықпай
тыңдаған жаңа оқу материалын қабылдау процесінде олардың әр
түрлі сезім мүшелері /көру, есту, т.б,/ қатысатындығын, соның
нәтижесінде оқушылардың қызығушылығы артып, түсіндірілген
материал¬дардың бәрін қабылдауға мүмкіндік туғызады", - деді.
/Б.Құлмағамбетова "Қазақ тілі" сабағында техникалық құралдарды
пайдалану, 1975/.
Осы саланы зерттеуде профессор Қ.Жұбановтың, академик
І.Кеңесбаевтің, Ғ.Мұсабаевтың, Ә.Болғанбаевтың, Ғ.Қалиұлының
көптеген зерттеу жұмыстары нәтижелі болды. Бұл қазақ тілі
лексикасының біршама жетілген сала екендігін көрсетеді. Дегенмен
лексика мен лексикология терминдерінің синонимдік қолданылуы
лексикалық зерттеу объектілерін жүйелі қарастыруда біршама
қиындық туғызады. Ғалымдардың пікірінше, лексика терминін
лингвистиканың негізгі салаларының бірі деп танып, оның ғылыми
объектілерін содан шығатын жүйе деп білу методикалық тұрғыдан
тиімді болар еді. Ал лексиканы оқыту әдістемесі аз зерттелген сала.
Алайда осы саланы зерттеуде орыс ғалымдары А.А.Текучевтің және
М.Т.Барановтың зерттеулерінен методикалық бағыт алуға болады.
Қазақ ғалымдарынан 1965 жылдан бастап қазақ тілін оқыту
методикасына үлес қосқан Б.Кәтенбаеваның "Сөз құрамын” оқыту
(1968), А.Айғабыловтың "Лексиканы оқытудың кейбір мәселелері”
сияқты еңбектерін атауға болады.
-

Кәсіби құзыреттілік деңгейі іскерліктің нәтижелілігі

- педагогикалық - мақсат пен мазмұнды нақты Талдау:
құбылыстарды -педагогиканың педагогикалық міндетке аудару; - мақсат қоюдың
мақсаттары мен - оқушылар іс-әрекетінің дұрыстылығын, олардың нақты
элементтер құрамына мазмұнын іріктеу және міндеттерін
міндеттерінің міндетке «ауысуы» мен
енгізу; анықтау барысында олардың бастапқы шарттардың
- педагогикалық қозғалмалылығы қажеттіліктері мен қызығушылықтарын, бағынышты және басымдылық
құбылыстың әр - педагогикалық материалдық базалық мүмкіндіктерін, міндеттерін шешкен кешеннің
қайсысын педагогикалық мақсатқа жету өзінің тәжірибесі мен жеке ісінің болуын;
тәсілдерін іріктеу; сапасын ескеру; - тәрбиеленушілер іс-
үрдістің барлық -педагогикалық үрдістің әр сатысына
- әрекеттерінің мазмұны -
құрауыштарымен өзара арналған міндеттің кешенін анықтау; қойылған міндетке сәйкестілігін;
қарым-қатынасқа ауытқушылықтард - қойылған міндеттерге іс-әрекеттің - педагогикалық іс-әрекеттің
байланыстыру; ың мүмкіндігін түрін анықтау және ортақ қолданылатын әдіс-
- қарастырылып отырған және керек емес шығармашылық істің жүйесін тәсілдерінің әсерлілігі;
құбылыстардың жоспарлау; - оқушылардың жас
құбылыстың ойлау - кемшіліктерді түзету және
нәтижесін болжау; ерекшеліктеріне сай
қисынында психология- шығармашылық күш пен дарындылық қолданылып,
педагогикалық - педагогикалық қабілеттерді дамыту мақсатында ұйымдастырылған
теорияларды, үрдістің сатыларын оқушылардың жеке жұмысын нысандардың материал дық
идеяларды, заңдылық анықтау; жоспарлау; мазмұнына сәйкестілігі;
- уақытты бөлу; - педагогикалық үрдістің әдіс- - оқу-тәрбиеге қойылған
тұжырымдарын табу; тәсілдерін, нысандарын таңдау,
- оқушылармен міндеттердің орындалу
- педагогикалық мазмұнды іріктеу; барысындағы қиналу,
құбылысқа дұрыс бірге өмір - оқушылардың тәртібіндегі кері қателіктер жіберу,
дигностика жасау; іскерлігінің қылықтарды болдырмауын және жолболмаушылықтың және
- негізгі педагогикалық тәсілдерін олардың ынталану белсенділігін жетістіктердің себебі;
жоспарлау; жоспарлау ; - өз іскерлігінің тәжірибелілігін,
міндетті белгілеп, оның - тұлғаның даму ортасын ұйымдастыру өндірілген ғылым өлшемдері
оңтайлы шешімдерін тәсілдерін және олардың ата- мен кепілдемелердің
анықтау; аналармен, қоршаған ортамен тұтастығын және сәйкестілігін;
байланысын жоспаралау;
«Еліміздің ертеңі бүгінгі ұрпақтың
қолында, ал ұрпақтың тағдыры
ұстаздың қолында»

Н.Ә.Назарбаев.

Ұқсас жұмыстар
Сағира Рахметова Қазақ тілін оқыту методикасы
Бастауыш сыныптарда қазақ тілі пәнінен мазмұнды суреттермен жұмыс
Қазақ тілі оқыту әдістемесі
ФОНЕТИКАНЫ ОҚЫТУ ӘДІСТЕМЕСІ
Арнайы мектептегі қазақ тілі әдістемесі жалпы шолу
ҚАЗАҚ ТІЛІН ОҚЫТУ ӘДІСТЕМЕСІ
Тіл дамыту әдістемесі
Пән оқытушысы
Бастауыш сыныпта етістікті оқыту тәсілдері
Бастауыш мектепте қазақ тілі грамматикасын оқыту
Пәндер