Бастауыш сынып оқушылары




Презентация қосу
Тақырыбы :

ӨЗІНДІК ЖҰМЫС ТҮРЛЕРІ
Өзіндік жұмыс - кәсіби біліктілік көзі. Өзіндік жұмыс дегеніміз –
мұғалімнің тапсырмасы оның әдістемелік жетекшілігімен, бірақ
қатысынсыз орындалатын оқушылардың жоспарлы жұмыстары.
Өзіндік жұмыс – тек жекелеген пәнді меңгеру ғана емес, сонымен
қатар оқу, ғылыми, кәсіби іскерлік, өзіндегі жауапкершілікті сезіне
білу, дербес жұмыс істеуге үйрену. Сондықтан да өзіндік жұмыс
білікті маман дайындаудың негізгі бір тиімді жолы болып
табылады. Дидактикалық тұрғыдан дұрыс ұйымдастырылған
өзіндік жұмыс білімді тереңдетуге, толықтыруға, дағды мен
іскерлікті қалыптастыруға, танымдық әрекетке қызығуды туғызуға,
таным үрдісінің әдіс-тәсілдерін игеруге, танымдық қабілетінің
дамуына, дамуның дербес жұмыс істеу мәдениетін көтеруге,
шығармашылықпен жұмыс істеуге және ғылыми жұмыспен
айналысуына мүмкіндік жасайды.
Өзіндік жұмыстың тәрбиелік жағдай басым. Ол адамның жеке
басының қасиеттерінің (мақсат, қоюшылық, ізденушілік, қызығу т.б.)
қалыптасуына әсер етеді.
Өзіндік жұмысты ұйымдастыру – сабқтын ең күрделі кезеңі.
Өйткені жұмысты оқушылардың бәрі бірдей бір мезгілде
аяұтамайды. Ол үшін мұғалім оқытудың технологиялық
жаңа тәсілдерін пайдалануы керек. Өз бетінше жұмысты
ұйымдастыруда баланың жеке қасиеттерін ескеріп
жекелей, саралай оқыту әдісін пайдаланған дұрыс. Мұндай
жұмыстың мазмұнын жасау әдістерінің бірін мұғалімнің өзі
айтып береді, ал оқушы – тек орындаушы ғана.
Оқушының өзінідік әрекетінің нәтиежесінде оның
бойында мынадай қасиеттер қалыптасады:
Өзіндік жұмыс дегеніміз сабақ үстінде алған
білімді мұғалімнің Көмегімен және бақылауымен, бірақ
оның қатысынсыз орындайтын жоспарлы жұмыс.

ст ың
ж ұ мы
і нд ік
Өз іл іг і:
и ім д
т ы
к т ик ан
ра ға
м ен п лдану
ео рия ра қо йды
т ы ас а
аст
зерт
те өз пікірін айтып, ұшт кіндік ж
қара летін та мүм
с қ оны дәлелдей алуға;
төңір тырылат ырыпты
е ы ң ізденушілік қабілеті
тере гінде біл н мәсел ,
ңдет енің ұшталады
уге; імді
мәтін құрастыру, тест тапсырмаларын
құрастыру;
әңгіме жазу; түрл тірек-сызбалар
ік
сурет бойынша сөзж естелерд құрастыру;
ұмба
мәтін құрастыру; қтар і толтыру реферат жазу;
құра
стыр ;
рөлдік және у
іскерлік ойындар;
Бастауыш сынып оқушылары
Өзіндік жұмыс
тапсырмалар үшін де өздік жұмыстың маңызы
ы сан алуан зор.Өзіндік жұмысын ұйымдастыр
болып келеді. удың тиімді жолы оқушыға
Атап шамасы жетіп, орындауға мүамкін
айтқанда: дігі болатындай және танымын
арттыратындай, өзіндік көзқарасын
білдіріп,шығармашылықпен
орындай алатындай тапсырмалар
слайдтар жасау; беру. Тапсырма арқылы оқу
презентация баяндама жасау; материалы жан-жақты әрі үлкен
жасау;альбом жоба қорғау; қызығушылықпен меңгеріледі.
жасап, газет
шығару т.б.
Көрсетілген тапсырмаларды мазмұны, қиындық
деңгейөзіндік ерекшелігіне қатысты былай
жіктеуге болады:

таза
теориялық
шығармашалық
тапсырмалар; тапсырмалар;

Танымдық
бағыттағы
тапсырмалар
Аталмыш жұмыс түрлері бастауыш сынып оқушыларының
жазбаша және ауызша тіл мәдениетін көтеруге қызмет етеді.
Мұндай өзіндік жұмыс түрлері шығармашылықты дамытуды
көздейді. Осыған орай берілетін тапсырманың шығармашылық
сипатына басты назар аудару қажет. Шығармашылық ойлау
қабілетінің дамуына әсер ететін жұмыс түрлері олардың ойлау
мүмкіншілігін жан-жақты аша түседі, өз бетімен ізденуіне,
талаптануына жол ашады. Жоғарыда келтірілген кей жұмыс
түрлеріне тоқтала кетейік. Қазақ тілі немесе әдебиеттік оқу
сабақтарында ең жиі қолданылатын тапсырма түрі – шағын
әңгіме жазу. Сондай-ақ баланың қызығушылығын арттыратын
өзіндік жұмыстар қатарында альбом жасап, газет шығаруды,
газетке материал дайындауды атауға болады. Төртінші сынып
балаларына интервью жүргізуді үйретіп, осы бағытта
тапсырмалар беруге болады. Өзіндік жұмыстың қызықты түрі
ретінде рөлдік ойындарды, іскерлік ойындарды назардан тыс
қалдыруға болмайды.
Рөлдік ойындар арқылы барлық оқушыны жұмысқа
жұмылдыру мүмкіндігі жоғары. Мұғалім тапсырмасына
сәйкес оқушылар өзіне бекітіліп берілген рөлді орындауға
ынтамен кіріседі.
Осы арада
мұғалімнің міндеті:

1.Әр оқушының қабілет-
қарымына қарай рөл бөліп беру;
2.Қалай жүріп-тұруды үйрету;
3.Дауыс мәнеріне көңіл бөлу
4. Рөлді ойнауға мәжбүрлемеу
Әдебиеттік оқу сабақтарында бастауыш сыныптың
жоғары сатысы үшін белгілі бір тақырыпты өткенде
немесе ақын-жазушылардың шығармашылығымен
танысқанда жиі берілетін тапсырма түрі – реферат
жазу. Реферат теориялық бағыттағы тапсырма түріне
жатады. Өйткені, ол баланың зерттеушілік қабілетін
шыңдайды. Кейде реферат жазуды оқушылар тақырып
төңірегіндегі ақпаратты көшіріп әкелу деп түсінеді.
Реферат – кейіндері орындалатын күрделі ғылыми
жұмыстың алғашқы түрі. Оның безендірілуі,
құрылымы, әдебиеттерді пайдалану тәртібі мұғалім
тарапынан түсіндірілмеген жағдайда, бұндай
қателіктер қайталана береді. Кестелер, тірек-сызбалар
толтыру оқушыны нақтылыққа, бірнеше ақпараттың
ішінен нақты қажеттісін бөліп алуға үйретеді.
Соңғы кезде бақылаудың өнімді әрі нәтижеге
бағытталған түрі ретінде тест тапсырмаларын орындау, тест
сұрақтарына жауап беру тәрізді өзіндік жұмыс түрлері жиі
орындалып жүр. Белгілі бір тақырыпты өткенде мұғалім
тарпынан алынатын тест өз алдына, тест сұрақтарын
оқушылардың өзі де құрастыруға ынталы.

Бастауыш сыныпта тест
құрастыртудың тиімді жағы
оны орындау үшін:

Оқушы теориялық ойды қисынды әрі нақты
білімнің қажеттігін берудің қажеттігін
түсінеді;
сауатты жазудың түсінеді;өтілген
маңыздылығын материалды пысықтайды
жан-жақты ізденеді
түсінеді;
Ақпараттық техника дамыған қазіргі заманда слайдтар жасау,
презентация жасауға деген оқушы қызығушылығы жоғары болып
отыр. Өзіндік жұмыстың орындалуы мұғалім мен оқушы қарым-
қатынасына негізділгенмен, мұғалімнің қатысынсыз
орындалатынын айттық. Алайда, мұғалімнің басшылығымен
жүзеге асатыны ақиқат. Кез келген өзіндік жұмысты орындаудың
негізгі алғышарттары мынандай:
1.мұғалім тарапынан тапсырманың мәні, мақсат-
міндеті түсіндіріледі;
2.оқушыға қалай орындауы керектігі туралы бағыт-
бағдар беріледі;
3.нақты нұсқаулар беріледі;
4.күрделі мәселелер туралы қосымша ақпарат
беріледі;
5.қажет болғанда, дайын үлгілермен таныстырады;
6.талапқа сай орындалған жұмыстар үшін
ынталандыру шаралары ұйымдастырылады
Өзіндік жұмысы оқушының өз бетімен жұмыс
істей алу мүмкіндігін байқатады. Әдебиеттік
оқыту мен қазақ тілі сабағында берілетін өздік
жұмыстың түпкі нәтижесі оның мұғалім
тарапынан өз деңгейінде дұрыс
ұйымдастырылуына байланысты. Өзіндік
жұмыстарды бетінше орындау үшін тек
теориялық білімнің болуы ғана жеткілікті емес,
оқушыда қалыптасқан әрекеттік дағдылар мен
ой әрекеті тәсілдерін жақсы меңгеруі тиіс.
Сөз соңында айтарымыз бастауыш сынып
оқушылары үшін өзіндік жұмыстарды жиі әрі жүйелі
жүргізу оқушының пәнге деген қызығушылығын
арттырып, шығармашылық қабілетін ұштайды.
Өйткені өзіндік жұмыс – оқушының игерген білімін көрсетудің,
жеке басының қабілеті мен мүмкіндігін байқатудың негізгі
формасы. Ол – өз бетімен іс-әрекет жасай білу қабілетін дамытуда
маңызды рөл атқарады. Дұрыс ұйымдастырылған өздік жұмыс
білімді тереңдетуге, толықтыруға, дағды мен іскерлікті
қалыптастыруға, танымдық әрекетке қызығушылықты туғызуға,
шығармашылықпен жұмыс істеуге мүмкіндік береді. Өзіндік жұмыс
арқылы оқушы:
1.өз әрекетін жоспарлауды үйренеді;
2.оқу материалын таңдайды және өңдейді;
3.топтағы және басқа да адамдармен қарым-қатынас
жасай білуді меңгереді;
4.өз ойын дәлелдей біледі.
Көңіл қойып,
тыңдағандарыңызға
рахмет!

Ұқсас жұмыстар
Сынып Оқушылар Жоғары деңгей Орта деңгей Төмен деңгей саны
2008-2009 оқу жылында жүргізілген тәрбие жұмыстары
Негізгі шағын жинақты мектеп
Бастауыш сынып окушыларының психологиялық ерекшеліктері
Бастауыш сыныптардағы
Сыныпқа мінездеме
Бастауыш сыныптарда математика сабақтарында ойын технологиясын қолдану
Жас кезеңі
Оқушылардың бос уақытын ұйымдастыру
Қылмыс және заң
Пәндер