13-18 ғасырлардағы орыс философиясының дамуы мен негізгі бағыттары

ХШ-ХУІІ ғғ. Аралығындағы орыс философиясы.

Орыс философиясы әлемдік философияда көрнекті орын алады. Оның себебі - Ресейдің адамзат тарихында алатын орны мен орыс жанының жұмбақ табиғаты болса керек. Тарихи дамудың қай кезеңінде болмасын әлем назарын өзіне аудара білген орыс мемлекеті мен орыс халқының дүние жүзіндегі рөлі осы күнге дейін аса маңызды.

Кіріспе

ТАҚЫРЫПҚА ТҮЙІНДЕМЕ

Моңғол-татар шапқыншылығынан азаттық үшін күрес, орталықтанған Орыс мемлекетінің (Московская Русь) қалыптасу және даму кезеңі тарихта да, философияда да ХШ-ХҮІІ ғасырларға тура келеді.

Бұл кезеңге тән философияның басты такырыптары: 1. орыстық руханиятты сақтау; 2. христиандық; 3. азаттық үшін күрес; 4. мемлекет құрылысы;

Бұл кезеңнің көрнекті өкілдері:

Михаил Васильевич Ломоно́сов (1711-1765) орыстың экциклопедист-ғалымы, орыс философиясындағы материалистік дәстүрдің негізін қалаушы, бірінші орыс ғалым тәжірбиешісі.

Негізгі еңбектері: "Жер қабаттары туралы" (1763) ; "Жылу мен суықтың себебі туралы толғаныстар" (1749) .

М. В. Ломоносов - механистік материализмді негіздеді. Өз зерттеулері мен тәжірибелерінің нәтижесінде барлық заттар ұсақ бөлшектерден - материалды монадалардан ("корпускулалардан") тұрады деп -санайтын заттар кұрылысының атомистік, "корпускулярлық" теориясын ұсынды.

М. В. Ломоносовтың кұдай туралы ойлары деистік сипатта: біріншіден, жаратушы Құдайды мойындайды; екіншіден, Ломоносов өз түсінігінше, Құдай -тіршілікке қозғау берген "алғашқы түрткі" ғана.

XVIII ғасырдағы орыс философиясы

XVIII ғасырдағы орыс философиясының дамуында екі басты бағыт қалыптасты: 1. Петрлік реформалар дәуіріндегі философия; 2. XVIII ғасырдың ортасы мен екінші жартысындағы материалистік философия.

Петрлік реформалар дәуіріндегі философия өкілдері: 1. Феофан Прокопович; 2. Васи́лий Ники́тич Тати́щев (1686-1750) ; 3. Князь Антио́х Дми́триевич Кантеми́р (1673-1723) - Молдаваның билеушісі болған философ, жазушы, тарихшы және шығыстанушы. 1711 жылы Ресейге келіп, I Петрдің саяси кеңесшісі болды. Берлин академиясының мүшесі (1714)

Бұл кезеңде қарастырылған философиялық сұрақтардың сипаты - саяси - әлеуметтік: 1. монархия, мемлекет құрылысы; 2. империялық билік, оның құдіреттілігі мен бұлжымастығы; 3. империалистер құқықтары (жазалау, рақым білдіру, мұрагер тағайындау, т. б. ) ; 4. соғыс және бейбітшілік; 5. таным сұрақтары; 6. адами кұндылықтар;

Қорытындылайтын болсақ, Моңғол-татар шапқыншылығынан азаттық үшін күрес, орталықтанған Орыс мемлекетінің (Московская Русь) қалыптасу және даму кезеңі тарихта да, философияда да ХШ-ХҮІІ ғасырларға тура келеді.

Қорытынды