МАРКЕТИНГ ТЕОРИЯЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ




Презентация қосу
МАРКЕТИНГ:
ТЕОРИЯЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ
МЕН
КОНЦЕПЦИЯЛАРЫ
АҚШ əдебиетінде Маркетинг
«маркетинг» термині тұжырымдамасының
XIX ғасырдың соңы негізгі идеясы —
мен XX ғасырдың тұтынушылардың
басында пайда болды. қажеттіліктерін
қанағаттандыру
Маркетинг – коммерциялық
компанияның тауарлар мен
қызметтерді тұтынушыларға,
компания үшін тиімді
сатылуын жүзеге асыратын
іс-əрекеттердің жиынтығы
Маркетинг – айырбас
жолымен мұқтаждықтар мен
қажеттіліктерді
қанағаттандыруға
бағытталған адам қызметінің
бір түрі (Маркетингтің негізін
қалаушы – Ф. Котлер)

Маркетингтің басты нысандары:
адам қажеттіліктерін түсіну жəне
басқару, сұраным, тауарлар,
айырбас, келісім, нарық, келісім

Мұқтаждық Сұраным
Қажеттілік (Мұқтаждықтың (Қанағаттандыры
формасы) латын қажеттілік)
Маркетинг мақсаттары:

Өнім жөніндегі Коммуникация
мақсаты: бойынша
Тұтынушының Баға жөніндегі Өткізу бойынша
сұранысын жоғары а) сапаны басқару мақсаты: а) тауар
мақсаты: мақсаты:
деңгейде жүйесін жасау; бойынша бренд
а) бағаның а) сатуға тиімді құру;
қанағаттандыру, ə) буып-түю мен төмендеуі; жол іздеу;
нарық үлесін дизайнын ə) фирма беделін
ұлғайту, пайданы жақсарту; ə) икемді бағаны ə) фирмалық дүкен арттыру;
өсіру қолдану ашу
б) жаңа тауарларды б) жарнама
əзірлеу шығынын өсіру
МАРКЕТИНГТІҢ
КАТЕГОРИЯЛАРЫ НЕМЕСЕ
НЫСАНДАРЫ

Мұқтаждық

Келісім Қажеттілік

Айырбас Сұраным

Қызмет Тауар
Мұқтаждық – адамның Сұраным – сатып алу
Қажеттілік – индивидтің
табиғатынан бастау алатын бір қабілеттілігімен бекітілген
тұлғасы мен мəдени деңгейіне
нəрсеге зəрулік сезімі. Түрлері: қажеттілік. Түрлері:
сəйкес, ерекше формаға ие
Физиологиялық – тағам, тұрғын a) Сатып алушының аса
болған мұқтаждық.
үй, киім; əлеуметтік – рухани қажетті қызметтер мен
жақындық, үйренісу; жеке – тауарларға деген сұранысы;
білім, өзін-өзі таныту b) Сатып алушының аса қажет
Қызмет – нəтижесінде бір емес қызметтер мен
нəрсеге ие болуға əкелетін бір тауарларға деген сұранысы;
Тауар – қажеттілікті немесе тараптың екінші тарапқа ұсына c) Сатып алушының жаңа
мұқтаждықты қанағаттандыра алатын кез келген қызметі тауарлар мен қызметтерге
алатын нəрсенің барлығы. Ол сұранысы
нарыққа назар аудару, сатып алу,
пайдалану немесе қолдану үшін
ұсынылады. Айырбас – орнына бірдеңе беруді ұсыну арқылы
белгілі бір нысаннан бір затты алу. Орындалу
шарттары:
1) тараптар кемінде 2 болуы керек;
Келісім —екі немесе бірнеше экономикалық
2) əрбір тарапта 2-тарап үшін құнды саналатын зат
субъектілердің ауызша немесе жазбаша
болуы қажет;
шарттары бойынша шараларды өткізу туралы
3) əрбір тарап қызығушылық танытқан тарапқа тауар
коммерциялық құндылықтарды айырбастауы.
туралы хабарлап отыруы тиіс;
4) əрбір тарап екінші тараптың ұсынысын
қабылдау/одан бас тарту туралы шешім қабылдауда
тəуелсіз болуы керек;
Маркетингтегі нарық – бұл қазіргі жəне 5) əрбір тарап екінші тараппен жұмыс істегісі
əлеуетті тауар сатып алушылардың жиынтығы келетініне сенімді болуы керек.
МАРКЕТИНГТІҢ
ДАМУ
ЭВОЛЮЦИЯСЫ
ІІІ КЕЗЕҢ:
1970 жылдардың ІІ
жартысы

ІІ КЕЗЕҢ:
1960-1970 жылдар

І КЕЗЕҢ:
ХХ ғасырд
ың басы – 4
жылдардың 0
соңы
МАРКЕТИНГТІҢ ДАМУ ЭВОЛЮЦИЯСЫ
• Бұл кезеңдегі маркетингтің мақсаты – тауарларды ұтымды өткізу, тездетіп сату
болды. Осы кезден 60-жылдарға дейін маркетингтің өндірістік, өткізу
тұжырымдамалары дамыды. Кейін ол білімінің жеке саласы ретінде бөлініп
шықты: XX ғасырдың басында АҚШ-тың Мичиган жəне Калифорния
1-кезең университеттерінде жүргізіле бастады. 50-жылдары маркетинг фирмалардың
жұмысының əртүрлі жақтарын қамтып, өнімді жасау жəне жылжыту жөніндегі іс-
əрекеттің бір элементіне айналды. 1926 жылы АҚШ-та «Маркетинг жəне
жарнама ұлттық ұйымы» құрылды, кейін 1973 жылы «Американдық
маркетинг ассоциациясы» деп өзгертілді.

• Осы кезеңде маркетинг тұтынушылардың сұранысына бейімделген басқару
теориясы мен тұжырымдамасының құрамдас бөлігі ретінде қарастырыла
2-кезең бастады. Бұл компаниялардың қызметін басқаруды маркетинг қағидалары
негізінде жүзеге асыру ғылымының негізін қалады, ол «Басқарудың нарықтық
теориясы» деп атала бастады.

• Маркетинг бизнестің философиясына айналады. Нарық құрылымындағы зор
өзгерістердің болуы, оның қызмет түрлері мен тауарларға толуы, бəсекелестіктің
3-кезең өршуі, ғылыми-техникалық прогрестің өсуі – оны бəрінен бұрын сыртқы ортаны
зерттеу мен оған бейімделудің жолын іздейтін жəне фирманың барлық қызметін
біріктіретін корпоративтік стратегияның элементі ретінде қарастыра бастады.
МАРКЕТИНГ
КОНЦЕПЦИЯЛАРЫ

Өндірістік

Тауарлық

Өткізу

Тұтыну

Әлеуметтік-этикалық
Өндірістік концепция – тауарларды Тауар концепциясы – оның
қолайлы бағамен сатылуына негізі тауарды жетілдіру, Өткізу концепциясы –
негізделген. Ол техниканы жəне өндіру сапасын,дизайнын,орауын тауарды сату, сатып
процесін жетілдіру, өндіріс көлемін жақсартуға көңіл бөледі. Оның алушыларды табу, өткізу
ұлғайту, өндіріс шығындарын азайтуды негізгі қағидасы тұтынушының бойынша жоспарды орындау.
талап етеді.Осы концепция 2 жағдайда сапалық сипаттамалары Осы концепцияны қолданатын
қолданылады: бойынша бəсекелестердің ұқсас өндірушілер тауарлар
а) сұраныс ұсыныстан көп болғанда тауарларынан асып түсетін тапшылығында жəне
өндіріс көлемін ұлғайтуға болады. тауарлар мен қызметтерге монополия жағдайында жұмыс
б) тауар шығындарын көп өндіру бейімдеу. Тұтынушылар істейді. Мақсаты: сатудың
арқылы төмендетуге болады, ал төмен жетілген тауарды алады, себебі көлемін өсіру арқылы табысқа
шығын төмен баға арқылы сатуды оның сапасы жоғары жəне жету
қамтамасыз ету, пайданы ұлғайту. бағасы қолайлы.
Әлеуметтік – этикалық концепциясы қоршаған ортаға,
Тұтыну концепциясы – тауардың көпшілігіне экологияға, демографияға байланысты дамып отырады.
сұранысты қанағаттандырып, рынокты зерттеп, Бұл тұжырымдама мынадай сəйкестендірілген 3
ғылыми-техникалық прогреске негізделген факторды пайдалануды талап етеді: фирма пайдасы,
тауар шығару. Мақсаты: тұтынушының тұтынушылар қажеттілігі, қоғам мүдделерін
мұқтаждықтары мен қажеттіліктерін қанағаттандыру. Әлеуметтік этикалық тұжырымдама
қанағаттандыру арқылы табысқа жету негізінде тұтынушылар мүддесі, қоғамның игілігі,
компания пайдасы болып табылады.
Пайдаланылған əдебиеттер

1. А.Б.Рахимбаев. «Маркетинг теориясы жəне практикасы»: Оқу құралы.—
Алматы: «Нұр-пресс», 2009 жыл – 372б.
2. Нысанбаев С.Н., Садыханова Г.А. «Маркетинг негіздері»: - Алматы: Қазақ
университеті, 2002жыл – 200б.
Назарларыңызға
рахмет!

Ұқсас жұмыстар
Маркетингтің теориялық негіздері және тұжырымдамалары туралы
МАРКЕТИНГТІҢ ТЕОРИЯЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ ЖӘНЕ ТҰЖЫРЫМДАМАЛАРЫ
Маркетингті стратегиялық жоспарлау
Маркетинг ұғымы
Капитал. Ауыспалы айналым мен айналым
Маркетнигтік экономикалық маңызы
Стартап - жобалардағы маркетинг
Білім беру ұйымындағы маркетинг
Маркетинг және Маркетингтік зерттеулер
Дәлелді медицина
Пәндер