МАРКЕТИНГ ТЕОРИЯЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ

Маркетинг:

теориялық негіздері

мен

концепциялары

АҚШ əдебиетінде «маркетинг» термині XIX ғасырдың соңы

мен XX ғасырдың басында пайда болды.

Маркетинг тұжырымдамасының негізгі идеясы - тұтынушылардың қажеттіліктерін қанағаттандыру

Маркетинг - коммерциялық компанияның тауарлар мен қызметтерді тұтынушыларға, компания үшін тиімді сатылуын жүзеге асыратын іс-әрекеттердің жиынтығы

Маркетинг - айырбас жолымен мұқтаждықтар мен қажеттіліктерді қанағаттандыруға

бағытталған адам қызметінің бір түрі (Маркетингтің негізін қалаушы - Ф. Котлер)

Маркетингтің басты нысандары: адам қажеттіліктерін түсіну жəне басқару, сұраным, тауарлар, айырбас, келісім, нарық, келісім

Маркетинг мақсаттары:

Маркетингтің категориялары немесе нысандары

Мұқтаждық - адамның табиғатынан бастау алатын бір нəрсеге зəрулік сезімі. Түрлері:

Физиологиялық - тағам, тұрғын үй, киім; əлеуметтік - рухани жақындық, үйренісу; жеке - білім, өзін-өзі таныту

Қажеттілік - индивидтің тұлғасы мен мəдени деңгейіне

сəйкес, ерекше формаға ие болған мұқтаждық.

Сұраным - сатып алу қабілеттілігімен бекітілген қажеттілік. Түрлері:

Сатып алушының аса қажетті қызметтер мен тауарларға деген сұранысы;

Сатып алушының аса қажет емес қызметтер мен тауарларға деген сұранысы;

Сатып алушының жаңа тауарлар мен қызметтерге сұранысы

Қызмет - нәтижесінде бір нəрсеге ие болуға әкелетін бір тараптың екінші тарапқа ұсына алатын кез келген қызметі

Тауар - қажеттілікті немесе мұқтаждықты қанағаттандыра

алатын нəрсенің барлығы. Ол нарыққа назар аудару, сатып алу,

пайдалану немесе қолдану үшін ұсынылады.

Айырбас - орнына бірдеңе беруді ұсыну арқылы белгілі бір нысаннан бір затты алу. Орындалу шарттары:

1) тараптар кемінде 2 болуы керек;

2) əрбір тарапта 2-тарап үшін құнды саналатын зат болуы қажет;

3) əрбір тарап қызығушылық танытқан тарапқа тауар туралы хабарлап отыруы тиіс;

4) əрбір тарап екінші тараптың ұсынысын қабылдау/одан бас тарту туралы шешім қабылдауда тəуелсіз болуы керек;

5) əрбір тарап екінші тараппен жұмыс істегісі келетініне сенімді болуы керек.

Келісім -екі немесе бірнеше экономикалық субъектілердің ауызша немесе жазбаша шарттары бойынша шараларды өткізу туралы коммерциялық құндылықтарды айырбастауы.

Маркетингтегі нарық - бұл қазіргі жəне əлеуетті тауар сатып алушылардың жиынтығы