Жасуша мен органоидтардың құрылысы мен қызметі

Әл-Фараби атындағы Қазақ Ұлттық Университеті

Тақырыбы: Клетканың және органоидтардың құрылысы

Факультет: Биотехнология, Биология

Тобы: Биомедицина 3 топ

Орындаған: Истурлаева М. У.

Қабылдаған: Ахтаева Н. З.

Жоспары

Жасуша туралы түсінік

Жасушаның құрылысы

Жасуша ядросы

Жасуша цитоплазмасы

Цитоплазма құрамындағы ферменттер

Жасуша органоидтары

Қорытынды

Пайдаланылған әдебиеттер

Жасуша - тірі организмдердің ( вирустардан басқа ) құрылымының ең қарапайым бөлігі, құрылысы мен тіршілігінің негізі ; жеке тіршілік ете алатын қарапайым тірі жүйе. Жасуша өз алдына жеке организм ретінде ( бактерияда, қарапайымдарда, кейбір балдырлар мен саңырауқұлақтарда ) немесе көп жасушалы жануарлар, өсімдіктер және саңырауқұлақтардың тіндері мен ұлпаларының құрамында кездеседі. Тек вирустардың тіршілігі жасушасыз формада өтеді.

Жасушаның диаметрі 0, 1 - 0, 25 мкм- ден ( кейбір бактерияларда ) 155 мм- ге ( түйеқұстың жұмыртқасы ) дейін жетеді. Көпшілік эукариотты организмдер Жасушасының диаметрі 10 - 100 мкм шамасында.

Жасушаның құрылысы

Ядро(nucleus) - жасушаның негізгі бөлігі. Ол көбіне жасушаның орталығында орналасады. Ядро бір немесе бірнешеу болуы мүмкін. Көбіне жасуша бір ядролы болады.

Цитоплазма - жасушаның негізгі бөлігі. Оның құрамында гиалоплазма және органеллалар мен кіріспелер болады. Гиалоплазма гректің «шыны» деген сөзінен шыққан, цитоплазманың негізгі бөлігі. Оның құрылысында тұрақты органеллалар болады. Органеллалар ядро мен цитоплазманың байланысын қамтамасыз етеді, жасушаның қалыпты қызметіне жағдай туғызады.

Цитоплазма

Ферменттер

Жасуша цитоплазмасында органеллалармен бірге ақуыз, май, көмірсу, нуклеин қышқылы, бейорганикалық заттар, су, липидтер болады. Цитоплазмада 5%-тен 8%-ге жуық ақуыз, 1-5% көмірсу, 5-9% май болады. Су жасушаның 75-85% салмағын алады. Бейорганикалық заттар - калий, магний тұздары, нуклеин қышқылдары. Ақуыз жасушадағы су мен тұздар, сонымен қатар оның осмотикалық қысымын, электрлік зарядын қамтамасыз етеді.

Жасуша органоидтары

Жасуша органоидтары - жасушалардың тұрақты арнаулы бөлігі.

Жасушаның қызметі тек органиодтардың көмегімен ғана

орындалады.

Қорытынды

Ғаламшарымыздағы бүкіл тірі ағзалар сияқты өсімдіктер де жасушадан тұрады. Жасуша дегеніміз - тыныс ала алатын, қоректене алатын, көбейе алатын тірі ағзаның ең кішкене бөлшегі. Жасушаның тіршілігі ондағы органеллалардың жұмысымен және қоршаған ортамен тығыз байланысты.