Менеджмент басқару туралы ғылым




Презентация қосу
Менеджмент басқару
туралы ғылым

Менеджменттің
шетелдік
теориялары
мен
тұжырымдамалар
ы
Менеджмент дегеніміз не және ол өз бастауын
қайдан алады?

Ғылымда нарық жағдайындағы
басқару менеджмент атауын алды.

Менеджменттің айрықша
ерекшеліктері фирмаларды
нарықтың қажеттілігін
қанағаттандыруға өндірістің
тиімділігін тұрақты
арттыруға (ең аз шығынмен
оңтайлы нәтижелер алу),
шешімдер қабылдау
бостандығына, стратегиялық мақсаттар мен бағдарламаларды
әзірлеуге және нарықтың жағдайына байланысты оларды
тұрақты түзетуге бағыттайды.
“Менеджмент” ұғымының ең қарапайым анықтамасы:

қойылған міндеттерді ізгілікті, экономикалық,
тиімді жолмен
шешуге мүмкіндік беретіндей түрде адамдарды
басқару және
құралдарды қолдану.

И. В. Кичеева
К. Ғ. Ахметов

Н. И. Кабушкин
К. Ғ. Ахметов

“Менеджмент” деген сөздің өзі бізге ағылшын
тілінен кірген, оның мәні бір нәрсені реттеу,
бір нәрсені меңгеру, басшылық ету дегенді
білдіреді.
Н. И. Кабушкин

Жалпы алғанда менеджмент жеңіске жету
ғылымы мен өнері, адамдардың еңбегін, мінез-
құлық мотивтерін және интеллектін пайдалана
отырып, қойылған мақсатқа жету іскерлігі.
И. В. Кичеева

“Менеджмент” – адамдармен
қарым-қатынас тәсілі;
басқару өнері; ерекше
біліктілік пен басқарушылық
дағды.
Менеджментті дамыту кезеңдері мен
тұжырымдамалары,
менеджментті экономикалық қатынастардың,
өндірістің, сауданың және жалпы өмірдің құрамдас
бөлігі
ретінде қалыптастырудың бірыңғай күрделі процесін
білдіреді.

Басқару идеялары табиғат мәселелері мен әділ басқару
принциптері көптеген ғасырлар бойы ойшылдарды
толғантқанымен, бүгінгі таңда біз көріп отырған сияқты
болған жоқ.
Осыған байланысты өз
жұмысында швед кәсіпқойы
Бенгт Карлоф және Клод
Джоржем «Іскерлік
стратегия» басқару
континуумында біздің
дәуірімізге дейін 5000 жылдан
бастап менеджменттің
дамуын сипаттайды.

Тарихқа дейінгі адамдар ұйымдасқан топтармен өмір
сүргеннен кейін, оларда басқару қажеттілігі пайда болды.
Бірінші кезеңде, адамдар тобы
аз болған кезде, барлық салаларда
басқаруды бір адам-осы топтың
көсемі жүзеге асырды.

Сократта басқаруды түсіну адам
қызметінің ерекше саласы ретінде
беріледі. Ол басқарудағы ең
бастысы қажетті адамды қажетті
орынға қою, алдына қойылған
міндеттерді орындауға қол жеткізу
екенін айтты.
Өнеркәсіптік революциямен
жоғарғы, орта және төменгі
басқарудың үш деңгейінің бөлінуі
байланысты.
Өнеркәсіптік революция теориялық
зерттеулер мен басқару
тәжірибесінің дамуына түрткі болды.
Басқару ғылымын қалыптастыруға
ағылшын саяси экономистері Уильям
Петти, Адам Смит және Давид
Рикардо үлкен үлес қосты.
Ағылшын социалист-утопист Роберт Оуэннің басқару
ойы мен басқару тәжірибесін дамытуға қосқан зор
үлесін атап өтпеуге болмайды. Ол басқа зерттеушілер
тек 100 жылдан кейін ғана келген, өндірістегі адам
факторының рөлін байқап, бағалады. Социалистік
қоғамда басқару теориясының қалыптасуына К.
Маркс пен Ф. Энгельс еңбектері үлкен әсер етті.
Менеджменттің қалыптасуына ғылыми басқару
мектебі, классикалық (әкімшілік) мектеп,
Психология және адами қатынастар мектебі,
басқарудың Ғылыми мектебі (сандық мектеп),
сондай-ақ осы мектептердің Ф. Тейлор, А. Файоль,
Э. Мэйо және т. б. Сияқты көрнекті өкілдері
айтарлықтай әсер етті.
Қазіргі уақытта төрт басқару мектебін бөліп
көрсетуге мүмкіндік беретін төрт маңызды тәсіл
белгілі.
Басқару мектептері

Ғылыми басқару тұрғысынан Ғылыми басқару мектебі
көзқарас

Әкімшілік тәсіл Басқарудағы классикалық
(әкімшілік) мектеп

Адам қатынастары Психология және адами
тұрғысынан көзқарас және қатынас мектебі
мінез-құлық туралы ғылым
тұрғысынан көзқарас
Сандық әдістер тұрғысынан Басқарудың ғылыми
көзқарас (сандық) мектебі
Батыс менеджменті – бұл ең алдымен
өзінің құндылықтарымен, нормалары мен
заңдарымен ерекше субмәдениет. Екінші
жағынан – бұл қойылған мақсаттарға
қол жеткізу үшін қажетті техникалық
рәсімдер мен әдістердің жиынтығы,
жоспарлау, ұйымдастыру, уәждеу және
бақылау жөніндегі нақты іс-әрекеттердің
сомасы.
Бүгінде нарықтық экономика оған
барабар басқару жүйесін талап етеді, ол
барлық қоғаммен бірге түбегейлі
өзгерістерге ұшырауы тиіс. Нарықтық
қатынастарға көшу жағдайында
басқарудың теориясы мен практикасын
үздіксіз жетілдіру табыстың маңызды
факторы болып табылады.
Шетелдік басқарудың озық және
прогрессивті тәжірибесін зерделеу
және оны меншікті басқару
проблемаларын талдау кезінде
пайдалану үлкен мәнге ие болады.
Сондықтан шетелдік менеджменттің
теориясы мен тәжірибесінің даму
тарихын зерделеу өте өзекті.
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі:

1. Турманова К. Б. Менеджменттің даму
тарихы және оның қоғамдағы рөлі //
Молодой ученый. — 2018. — №44.1. —
С. 17-21.

Ұқсас жұмыстар
Менеджмент психологиясына кіріспе
Мекеме және басқару туралы қазіргі ойлар
МЕНЕДЖМЕНТ ТҮСІНІГІ. МЕНЕДЖМЕНТ ЭВОЛЮЦИЯСЫ
Менеджмент туралы
Басқа сөзбен айтқанда, менеджмент - ғылым мен адамдарды және әлеуметтік процестерді басқару өнерін біріктіру
Менеджменттің анықтамалары
Менеджмент ғылымы
ШАҒЫН ЖӘНЕ ОРТА КӘСІПОРЫНДАРЫНДАҒЫ МЕНЕДЖМЕНТ
Экономикалық басқару
Менеджерді оқыту
Пәндер