Қарым қатынасты басқару

Қызметтік қатынастар психологиясы

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ

УНИВЕРСИТЕТІ

ФАКУЛЬТЕТІ

ФИО

Курс

Қызметтік қарым-қатынас адамдардың жұмыс кезінде, ұйым қабырғасында жасалатын қарым қатынастар.

Қызметтік қарым-қатынас - бұл өзара әсер мен өзара қарым қатынас процесі, бұл кезде әрекет, ақпарат пен тәжірибе алмасу жүреді

Қызметтік қарым-қатынас кәдімгі қарым-қатынастардан оның процесі кезінде шешуді қажет ететін мақсаттар мен нақты міндеттер қойылуымен ерекшеленеді.

ІСКЕРЛІК ҚАРЫМ-ҚАТЫНАС ШАРТТЫ ТҮРДЕ:

ТІКЕЛЕЙ (тура контакт)

ЖАНАМА (әріптестер арасында кеңістіктік уақыттық дистанция болады) деп бөлуге болады.

Тікелей іскерлік қарым-қатынаста эмоциональді әсер мен сендіру күші арқасында нәтижелілік өте жоғары болады.

Іскерлік қарым-қатынастың екі түрін ажыратады:

Вербальді

Вербальді емес

Вербальді қарым қатынас ( лат. verbalis - сөздік) сөздер арқасында жүзеге асады.

Вербальді емес қарым қатынаста

ақпарат тарату құралы болып дене қалпы, ишара, ымдау, дауыс ырғағы, көзқарастар, территориальді орналасуы және т. б. болып табылады

Қызметтік қарым-қатынас әртүрлі стильде жүзеге асырылады. Қарым қатынастың негізгі үш стилін бөледі:

Ритуальді стильде әріптестер міндеті болып социуммен байланысты ұстау, өзін қоғам мүшесі ретінде бекіту болып табылады.

Әріптес - тек қажетті атрибут, әлеуметтік, профессиональді, тұлғалық рөліне қарағанда оның жеке ерекшеліктерінің мәні онша емес.

Манипулятивті стиль кезінде әріптес оған қатысты сыртқы мақсаттарға жету құралы ретінде қарастырылады.

Нақ осы манипулятивті стиль профессиональді көп міндеттерді шешеді. Мәнісінде, кез келген оқыту, сендіру, басқару осы манипулятивті қарым қатынас арқылы болады.

Адамгершіліктік стиль, екі әріптестің ұсыныстарының екеуінің де өзгеруіне бағытталған, түсіну, жан ашу, алаңдау сияқты адам қажеттіліктерін қанағаттандырады.

Бұл қарым қатыныста басқа түрлеріне қарағанда жеке тұлғаға тәуелділік байқалады. Әріптес керек, керек емес, сол уақытта маңызды, маңызды емес деген функцияларсыз бүтіндей қабылданады.

Әрбір адамға кез келген жағдайда оның әрекетіне жауап беретін өзінің жеке қарым

қатынас жасау мен мінез құлық стилі тән.

Қарым қатынас жасаудың жеке стилі жеке тұлғалық ерекшеліктер мен белгілерге, өмірлік тәжірибеге, адамдарға қатынасына, сонымен қатар берілген қоғам сипатына тән қарым қатынасқа тәуелді.

Іскерлік қарым қатынас келесі негізгі формаларда жүзеге асырылады:

ІСКЕРЛІК ӘҢГІМЕ;

ІСКЕРЛІК КЕЛІССӨЗДЕР;

ДАУ;

ДИСКУССИЯ;

ПОЛЕМИКА;

ІСКЕРЛІК МӘЖІЛІС;

ХАЛЫҚ АЛДЫНДА СӨЗ СӨЙЛЕУ;

ТЕЛЕФОНДЫҚ СӨЙЛЕСУЛЕР;

ІСКЕРЛІК ХАТ ЖАЗЫСУ

Іскерлік әңгіме

Іскерлік әңгіме - белгілі бір сұрақтар немесе мәселелер бойынша ақпарат беру мен алмасу.

Іскерлік әңгіме соңында шешімдер қабылдау, келісімшартқа отыру міндетті емес. Іскерлік әңгіме келіссөздер процесінің элементі болуы мүмкін.

Іскерлік келіссөздер

Іскерлік келіссөздер - мүдделі жақтардың қарым қатынас процесіндегі келісілген шешім қабылдауының негізгі құралы.

Іскерлік келіссөздерде әрқашан бәсекелестік мақсат болады және келісімдер, контрактілер мен алмасу жасауға бағытталған.

Дау

Дау - белгілі бір сұрақ бойынша пікірлердің қақтығысуы, алауыздық, әр жақ өз көзқарастарын алға қоятын күрес. Дау диспут, полемика, дискуссиялар және т. б. формаларда жүзеге асырылады.

Іскерлік мәжіліс

Іскерлік мәжіліс - мамандар тобымен мәселені ашық ұжымды түрде талқылау тәсілі.

Халық алдына шығу

Халық алдына шығу - көпшілік алдында әртүрлі деңгейдегі ақпаратты бір адамның шешендік өнері мен сөздің ережелері мен сөз құру принциптерін сақтай отырып беруі.

Іскерлік хат жазысу

Іскерлік хат жазысу - мәтінді ерекше тәсілмен ажыратылған мазмұны жағынан әртүрлі құжаттардың жалпы атауы

Хат жазысу іскерлік қарым қатыныстың түрі ретінде

жеке іскерлік пен ресми іскерлік

деп бөлінеді.

Іскерлік хат- бұл бір ұйымның атынан басқа ұйымға бағытталған корреспонденция. Ол юристік тұлға ретіндегі ұжым атына

не болмаса, бір адамның атына жіберілуі мүмкін.

Мұндай корреспонденцияларға коммерциялық, дипломатиялық

және т. б. хаттарды жатқызуға болады.

Жеке іскерлік хат болып ұйым жеке тұлғасы атынан жеке тұлғаға жіберілетін іскерлік арнау хат саналады.

Қарым қатынасты басқару

Қарым қатынасты басқару - адамдар қарым қатынасын басқарудың алуан түрлі формалары мен тәсілдері.

Іскерлік қарым қатынас процесінде белгілі бір мәліметтерді, көңіл күйлерді өсек таратуда адамдардың қалыптасқан байланыстары арқылы қабылдайды. Барлық іскер адамдар жеке де, ұжымдық та деңгейде көзбе көз контакт техникасын, сонымен қатар сөз сөйлеуді де меңгерулері керек.

Ауызекі қарым қатынас кезінде кем дегенде екі адам арасында қатынас туады

Іскерлік қарым қатынас - қызметкердің қалыптасуы мен өзін өзі жетілдірудің маңызды факторы ғана емес, сонымен бірге оның рухани, тәндік денсаулығының факторы. Сонымен бірге, қарым қатынас басқа адамдарды олардың ішкі әлемін танудың әмбебап тәсілі. Осы іскерлік қарым қатынастың арқасында қызметкер тұлғалық іскерлік қайталанбас жиынтығына ие болады.

ІСКЕРЛІК ҚАРЫМ ҚАТЫНАС КӨПТЕГЕН АЛУАН ТҮРЛІ ҚЫЗМЕТ АТҚАРАДЫ, ОЛАРДЫҢ ІШІНДЕ БАСТЫЛАРЫ:

БІРЛЕСЕ ҚЫЗМЕТ АТҚАРУДЫ ҰЙЫМДАСТЫРУ;

ТҰЛҒААРАЛЫҚ ҚАТЫНАСТАРДЫ ҚАЛЫПТАСТЫРУ МЕН ДАМЫТУ;

АДАМДАРДЫҢ БІР БІРІН ТАНУЫ

Бұлардың барлығын қарым қатынастың коммуникативті техникасынсыз атқару мүмкін емес, оны меңгеру дәрежесі менеджердің кәсіптік жарамдылығының ең басты көрсеткіші болып табылады

Басқаша айтқанда ол профессионал ретінде:

қарым қатынастың мақсаты мен міндеттерін қысқа, әрі дәл жеткізе алу керек;

• қарым қатынасты ұйымдастыру;

• арыз шағымдар мен өтініштерді қарастыру;

• қарым қатынастың дағдысы мен амалдарын, тактикасы мен стратегиясын меңгеруді;

• келіссөздер жүргізу, іскерлік мәжілісті жүргізуді;

• күштер қақтығысын болдырмау, оларды шешу;

• дәлелдеу мен негіздеу, сендіре алу, келісімге келтіру, әңгімелесу, айтысу, диалог, дауласа алу;

• әңгімелесуші адамның ширығу, қорқыныш сезімін жою, оның мінез құлқын басқара алуы керек

Қарым қатынасты басқарудың әлеуметтік психологиялық әдістері бар:

ЖҰҚТЫРУ

СЕНДІРУ

ЕЛІКТЕУ

СЕНІМ НАНЫМ

МОДА

МӘЖБҮР ЕТУ

Жұқтыру

Жұқтыру - бұл тұлғаның белгілі бір психологиялық жағдайды санасыз қабылдау.

СЕНДІРУ

Сендіру - бұл бір субъекттің келесі субъекттіге әсері. Сеніп қалу сендірушінің беделіне, оған деген сенімге, сендірудегі затқа қарама қарсылық болмаған жағдайда болады

ЕЛІКТЕУ

Еліктеу - бұл бір адамның басқа адамның мінез құлқының белгілі бір бейнелерін, сөйлеу мәнерін және т. б. қайталауы. Ең бұқаралық еліктеу белгісі - ол модаға еліктеу, және әсіресе киіну, сөйлеу мәнерін ойланбай көшіру және жастар ортасында еліктегіштік