Гемайншафт және гезельшафт




Презентация қосу
Қоғам әлеуметтік жүйе
ретінде

ЖМА-711
Бахтиярова Бахор
Непесов Мердан
Жоспар:
1. «Қоғам» ұғымы
2. Қоғамның түрлері
3. Гемайншафт және гезельшафт
1. «Қоғам» ұғымы
“Қоғам” деген ұғым социология
ғылымының басты категориясы болып
табылады. Күнделiктi өмiрде бұл
ұғымды кеңiнен қолданамыз. (Бiз
“Қазақ қоғамы”, “Америка қоғамы”,
“Жапон қоғамы” деп айтамыз, бiрақ
мәнiне үңiле бермеймiз). ғалымдардың
өздерi бұл ұғымның мәнiн ашуда
қиындықтарға душар болуда. Бұл
ұғымның көптеген мәнi бар.
Бiз “кәсiби қоғам” десек онда бiрдей
кәсiпке ие адамдар тобы туралы айтып
отырмыз. Егер “жоғарғы қоғам” деп айтсақ
онда белгiлi бiр әлеуметтiк қабатты
(жоғарғы класс) құрайтын, ортақ
құндылықтар мен өмiр салты бар адамдар
тобы туралы айтып отырғанымызды
бiлдiредi. Ал белгiлi бiр географиялық
аумағы бар, ортақ заң жүйесi және ұлттық
бiрлiгi бар Қазақстан қоғамы десек , бұл
жерде басқа мағына бередi.
Өзiмiз байқап отырғанымыздай қоғам
ұғымы мағынасында мемлекет ұғымына
өте ұқсас және көп уақыт бойы бұл екi ұғым
бiр мағынада қаралып келдi. Бұл
ұғымдардың мазмұнын айыруда алғаш
қадам жасаған италияндық ғалым Н.
Макиавелли болды. Ал, бұл ұғымдардың
айырмашылығын немiс философы Гегель
теориялық жағынан негiздеп, дәлелдедi.
Немiс философы Гегель

Мемле- Ел
кет Қоғам

бiр-бiрiмен
қоғамды
өзара қоғам
байланыста, қалыптасып
басқара- қарым-
мекендейтiн
қатынаста
тын билiк болатын белгiлi бiр
органы адамдардың территория
үлкен
қауымдастығы
тобы,
”Мемлекет”, “қоғам”, “ел” деген
ұғымдарды синоним ретiнде
түсiну әлiде кездеседi. Әрине
бұл атаулардың арасында
жақындық болғанмен, оларда
айырмашылықтар бар.
белгiлi бiр
ортақ заң
географиялық
шекарасы жүйесi

Қоғам әлеуметтiк
мәдени
белгiлi бiр бiрлiгi
ұлттық адамдар
бірлігі бiрлестiгi
2. Қоғамның түрлері
Марш,1967 ж
Қоғам деп санау үшін қажетті
талаптар:
1. Тұрғылықты территория.
2. Қоғамның толықтырылып,
өсіп отыруы.
3.Мәдениеттің дамуы.
4. Саяси тәуелсіздік.
Қоғамды классификациялаудың көптеген әдiстерi
бар. Маркстiк дәстүр бойынша қоғам түрi өндiрiс
тәсiлi арқылы анықталады. Яғни қоғамда бар
экономикалық рессурстар қалай қолданылады
және бақыланады, осы негiзге алынады.
Мысалы, феодалдық, капиталистiк, социолистiк
және комунистiк. Бұл жiктеу неге Марксистiк деп
аталады? К. Маркс қоғамның даму сатыларын
анықтауда негiзгi өлшемге өндiрiс құрал
жабдықтарына меншiктiң түрi мен қоғамның
таптық құрылымын алды.
К. Маркс қоғам дамуын бес тарихи
сатыға жiктедi
1. Алғашқы қауымдық қоғам.
2. Құл иеленушiлiк қоғамдық-
экономикалық формация.
3. Феодалдық қоғамдық-
экономикалық формация.
4. Капиталистiк қоғамдық-
экономикалық формация.
5 .Коммунистiк қоғамдық-
экономикалық формация.
Қоғам

билiк құрып тілге байланысты
тұрған дiнге
байланысты
Орыс тілді,
франко тілді
мұсылман қоғамы қоғам
Қоғам ондағы билiк құрып тұрған дiнге
байланысты (мысалы, мұсылман қоғамы) немесе
тiлге байланысты (мысалы, орыс тiлдi, франко
тiлдi) классификациялануы мүмкiн.
Г. Ленский мен Дж. Ленский (1970) қоғам өмiр
сүруi үшiн қажет құралдарды алудың негiзгi
сипатына сәйкес классификацияланады. Сондай-
ақ олардың маңызды басқада белгiлерiн
көрсеттi. Бұл жерде негiзгi күнкөрiс көзi не- сол
есепке алынады.
Г. Ленский мен Дж. Ленский (1970) ж
1.Аңшылық пен терiмшiлiк
арқылы күн көретiн қоғам.
2. Бағбаншылық арқылы күн
көретiн қоғам.
3. Егiншiлiк қоғамы
(аграрлық қоғам).
4. Өндiрiстiк қоғам.
Американдық социологтар Д. Белл, У. РаСтау және
француз социологы Р. Арон, ХХ ғ. 50-60 жылдарында
қоғамды даму дәрежесiне қарай үш түрлi типке бөлді.

3. Постиндустриалды қоғамдар.

2. Индустриалды қоғамдар.

1. Индустриалдық сатыға дейiнгi қоғамдар,
/аграрлық немесе дәстүрлi қоғам/
1. Индустриалдық сатыға дейiнгi қоғамдар,
оларды аграрлық немесе дәстүрлi қоғам

*Ең алғашқысы және ең ұзақ
созылған саты.
* Қол еңбегiмен қарапайым
техникаға сүйенген мардымсыз ауылшаруашылығы.
* Дәстүр мен дiннiң ықпалы күштi
* Мемлекеттiк билiк – атадан
балаға мұра ретiнде берiлiп отырған
2. Индустриалды қоғамдар.
*Шамамен 250 жыл бұрын
қалыптасқан.
*Батыс елдерiнде заводтар мен
фабрикалар ашылды, қол еңбегiнiң
орнына машиналар келдi.
*Нарық қатынастары қалыптаса
бастады.
*Бiлiм деңгейлерi арта түсті.
*Оқу орындары, әлеуметтiк
институттар пайда .
3. Постиндустриалды қоғамдар.
*ХХ-ғасырдың соңғы ширегiнде
қалыптасты.
*жоғары қарқынмен дамыған нарық-
тық экономика ғылым мен техникаға,
жаңа ақпараттық-компютерлiк
технологияларға сүйенедi.
*Қоғам халқының 60-80 %-ын ауқатты.
!!!Әлем елдерінің тек аз бөлігі ғана
постиндустриалды даму сатысына қол
жеткізген.
немiс Социологы Ф. Теннис
Гемайншафт және гезельшафт

гемайншафт гезелшафт
(Gemeinscaft) (Gesellscaft)
қауым қоғам
дәстүрлi қоғам қазiргi қоғам
қалалық -
ауылдық қауым өндiрiстiк қоғам
Осы екеуiнiң айырмашылығы
неде?
Назарларыңызға
рахмет!!!

Ұқсас жұмыстар
Бақылау және қадағалау органдарын басқару қызметтері мен міндеттері
ПЕДАГОГИКА ЖӘНЕ ПСИХОЛОГИЯ БАКАЛАВРИАТ
Анестезиологиялық көмек және қарқынды терапия меншік нысаны мен ведомстволық тиістілігіне қарамастан мынадай денсаулық сақтау ұйымдарында
Газ және газконденсатты мұнайлы кен орындарын пайдалану мен игерудің ерекшеліктері
Алдын ала және кезекті медициналық тексеруді ұйымдастыру
Отбасылық контексте кеңес беру
Қантты заттар
Кадрлардың біліктілігін арттыру
Жұмыскерлерге еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау мәселелері бойынша оқыту және білімін тексеруді өткізу тәртібі
МЕСТ стандарт бойынша сүтке қойылатын талаптар
Пәндер