Дәрілік өсімдіктер шикізатынан препараттар дайындаудың әдістері мен дәрілік формалары

Дәрілік өсімдіктердің шикізаттарынан дәрілерді дайындау әдістері

Орындаған:Сейсен Даулет ВМ-303

Тексерген:Бименова Жанат

Дәрігерлік өсімдіктер

Дәрілік препараттарды арнайы зауыттар мен фабрикаларда, зертханаларда дайындайды. Ал шаруашылық жағдайларда қайнатпа, тұнба, ұнтақ, қоспа және т. б. қосылыстар дайындауға да болады. Тұнба және қайнатындыларды дайындау үшін шикізатты 0, 5мм мөлшерінде ұнтақтайды да инфундир аппаратына немесе эмальды, химиялық шыны ыдыстарға салып қайнап тұрған су моншасына тұнбаны 15 минутқа, ал қайнатпаны 30 минутға қояды да үнемі араластырып отырады. Одан кейін оларды үйі темперасына дейін суытады. Екі қабатты дәке арқылы сүзіп алғаннан кейін, су арқылы керекті мөлшерге дейін жеткізеді, егерде рецепте шикізаттың мөлшері берілмесе, онда 1:10 ға қатынасындай, немесе 10 салмақ бөлігінен 100 көлемдік мөлшерде дайындайды. Күшті әсерлі шикізаттан тек рецепт арқылы ғана дайындау керек. Олар тез бұзылатындықтан салқын жерде немесе тоңазытқыштарда 3 күннен артық сақтауға болмайды. Кейбір шикізаттардан тіпті күн сайын дайындап отырсада болады.

Ұнтақ

Ұнтақ(pulveres) -бұлар, құрғақ, сусымалы дәрілік зат формасы. Ішке қабылдауға және құрғақ зат формасы. Ішке қабылдауға және сыртқы ағзаға қолданылады. Ұнтақтардың бір ғана дәрілік заттан тұратын қарапайым және екі немесе одан да көп заттардан тұратын күрделі түрлері болады. Ұнтақтардың дозаланған және дозаланбаған түрлері де болады. Ұнтақталуына байланысты ұнтақтар 3-ке бөлінеді.

1. Өте ұсақ

2. Ұсақ

3. ірі

Болюс

Болюстер-дөңгелектеу немесе сопақша келген, консистенциясы жұмсақ қамыр формасы. Көбіне ірі жануарларға қолданады. Массасы 0, 5-20, 0г кейде 50, 0 дейін. Болюстер бір немесе бірнеше дәрілік заттардан және форма түзуші заттан тұрады. Форма түзгіш зат ретінде әдетте қара бидай ұны және су қолданылады. Болюстер сақтауға төзімсіз, сондықтан да пайданалар алдында немесе 1-2 күнге ғана дайындалады. Болюстер жануарларға, арнаулы болюс бергіш құрал және қолданылатын.

Эмульсия

Эмульсиялар- emulsa-екі фазалы, яғни дисперсті және дисперсиялық фазалардан тұратын, гетерогендік, сұйық дәрілік зат формасы. Диспериялық зат есебінде ретінде-сулар, кейде-тұнбалар, қайнатпалар қолданады, ал дисперсті фаза ретінде суда ерімейтін сұйықтар қояды. Эмульсиялар алыну тәсіліне қарай

1. Нағыз эмульсия

2. Жалған эмульсия-болып 2-ге бөлінеді. Ал фаза жағынан эмульсиялар:

1. Дисперсті 2. Дисперсиялық-деп бөлінеді.

Қорытынды

Дәрілік өсімдіктер - қазіргі кезге дейін әртүрлі дәрілік препараттар алатын шикізаттың негізгі көзі болып табылады. Қазіргі кезде олардан 40 %-ға жуық дәрілік заттар жэне препараттар алынады. Дәрілік өсімдіктердің емдік қасиеті ондағы белсенді заттар немесе химиялық құрамы мөлшерінде және олардың дам организміне тигізетін физиологиялық әсеріне байланысты. Биологиялық белсенді заттар өсімдіктердің барлық бөліктерінде немесе оның кейбір бөліктерінде болуы ықтимал. Одан басқа, түрлі белсенді заттардың саны мен сапасы өсімдіктердің өсіп-өну кезеңіне байланысты. Сол себепті, дәрілік өсімдіктердің шикіатын дайындауда оларда қай уақытта және қай өсу кезеңінде жинауды білу керек.