ЦИКЛ ДЕНЕСІ

Презентация қосу

Қайталау операторы (for)

Программаның белгілі бір бөлігінің орындалуын
бірнеше рет қайталау үшін қолданылатын командаларды
қайталану командалары деп атайды.
1.FOR – параметрлі циклдік оператор;
2.WHILE – алдын – ала циклдің орындал шартын тек-
серетін оператор;
3.REPEAT – соңында циклдің тоқтау шартын тексеретін
оператор.
Циклдік операторлар структуралық операторлар тобына жатады, өйткені
құрамына бірнеше операторлар кіреді. Программада алдымен циклдің
тақырыбы жазылады, онан кейін қайталанатын операторлар бөлімі – цикл
денесі жазылады. Цикл денесі бір немесе бірнеше операторлардан тұруы
мүмкін. Барлық циклдық операторлардың келесі ерекшелігі бар:
а) Қайталанатын операторлар (циклдің денесі) бір – ақ рет
жазылады;
ә) Циклге тек қана басынан (тақырыбы) ғана кіруге болады;
б) Циклің айнымалылары алдын – ала циклге дейін анықталуы
тиіс;
в) Цикл денесінде көшу операторын (Goto) қолданып
программаның басқа бөліктеріне шығуға болады.
д) Цикл ұйымдастырғанда, міндетті түрде циклден шығу шарты
орындалатынын қарастыру керек, әйтпесе программа
орындалуы циклге келгенде тоқтап тұрып қалады ( программа
«мәңгі циклденіп» қалады ).
Параметрлі циклдік операторлар цикл денесінің
қайталануы арқылы алдын – ала белгілі болғанда
қолданылады.Жалпы жазылу түрі төмендегідей болады:
FOR K : = M TO N DO
ЦИКЛ ДЕНЕСІ ;
МҰНДАҒЫ : К – циклдік айнымалы ( есептеуіш ), әр цикл
орындалғанда К – ға 1 қосылып тұрады.
М – К айнымалысының алғашқы мәні.
N – К айнымалының соңғы мәні.
Қайталау операторы (for) тақырыбын
бекітуге арнлған сұрақтар
1. Цикл операторы қандай жағдайда қолданылады?
2. Паскаль тілінде циклді ұйымдастырудың қандай тәсілдері
бар?
3. Параметрлі циклдің құрылымы, ерекшелігі қандай?
4. Әзір циклінің құрылымы қандай?
5. Дейін циклінің құрылымы қандай?
6. Әзір және Дейін циклдерінің айырмашылығы неде?
7. Параметрлі циклді қандай жағдайда қолданған ыңғайлы?
8. Brear, Continue операторлары қандай қызмет атқарады?
Мысал келтір.
9. Қадамы -1 –ге тең кері цикл қалай ұйымдастырылады?
10. Бір- біріне кіріктірілген цикл деген не? Мысал келтір.
Жаттығулар
1. Шеңбер ұзындығы берілген. Осы шеңбермен
шектелген дөңгелек ауданын табыңдар.
2. Сыртқы радиусы R1, ішкі радиусы R2
сақинаның ауданын табыңдар.
3. Бір-біріне тең емес x,y нақты сандар берілген.
Олардың кішісін берілген сандардың жарты
қосындысымен, ал үлкенін ол сандардың екі
еселенген көбейтіндімен алмастыр.
While операторы
While операторы. Алдын ала берілген шарт бойынша
қайталау. Егер есепте қайталанудың саны белгісіз болса,
алдын ала берілген шарт бойынша қайталау операторлары
қоланылады. Түйінді сөздері While – әзірше, Do – орындау.
Шарт (логикалық өрнек) While сөзінен кейін жазылады, Do
– дан кейін цикл денесі жазылады. Жалпы жазылу түрі:
While шарт (логикалық өрнек) Do оператор.
Repeat операторы. Шартты цикл соңында тексеру. Бұл
оператор қайталану саны белгісіз болғанда пайдаланылады.
1-мысал.
Program esep3;
Var s, I, n:integer;
Begin
S:=0; i:=1;
Write (‘бүтін сан енгіз’);
Read (n);
Repeat
S:=s + I; i:=i+1;
Until (i>n);
Write (‘қосынды s=’, s);
End.
Сандардың қатынасының мәндерін есептейтін стандартты
Mod және Div функцияларын While циклі арқылы ауыстыру
программасы.
PROGRAM San;
VAR A, B, K, P, N :integer;
BEGIN
Readln ( A, B ); {екі сан енгізу }
P:= A;N:=0;{Циклдің орындалу шарты}
While P>=b Do
Begin
P:= P – B;
N:= N + 1
End;
Writeln (‘Rez1=’,N, ‘Rez2=’,P);
Readln END.
REPEAT … UNTIL ЦИКЛДІК ОПЕРАТОРЫ ( Дейін ).
Үш сан берілген. Олардың ішінде мәні теріс санды
квадраттау.
Program esep1;
Var a,b,c:real;
Begin
Write ('a,b,c ñàíäàðûí åíã³çó');
Readln (a,b,c);
If a>0 then a:=sqr(a);
If b>0 then b:=sqr(b);
If c>0 then c:=sqr(c);
Writeln ('a=',a);
Writeln ('b=',b);
Writeln ('c=',c);
End.
Мектепте баға цифрмен белгіленеді және оның аты болады.
Бағаның цифрмен жазылған мәні бойынша атын анықтайтын
программа құрыңдар.
program esep7;
var n:integer;
begin
write ('bagani engizu');
readln(n);
case n of
1:writeln ('jaman');
2:writeln ('kanagatangisiz');
3:writeln ('kanagattanarlik');
4:writeln ('jaksi');
5:writeln ('ote jaksi');
else writeln ('mundai baga jok');
end;
end.
n!-мәнін есептеу программасын әзір циклі
арқылы жазайық.
Program m1;
var i, n: integer; P: longint;
begin read (n); P:=1;
i:=1;
While i<=n do begin P:=P*i; i:=i+1;
end;
Write ('n!=', P);
end.
x-тің мәні -5-тен 5-ке дейін 0,2 қадаммен өзгерген мәндері
үшін у=х2-1 функциясының мәндерін экранға шығарындар.

Program m2;
var х, у: real;
х:=-5; While х<=5 do begin
y:=sqr(x)-1; Writeln (x,'---',y); х:=х+0.2;
end;
end.
Барлық екі таңбалы жұп сандардың көбейтіндісін
табатын программа құрайық.
Program m1;
var i, P: integer;
begin
P:=1; i:=2;
While i<=98 do
begin
P:=P*i; i:=i+2;
end;
Write (‘P=’, P);
end.

Ұқсас жұмыстар

Қайталау операторы Nersta.blogspot.com

Қайталау операторлары

Айнымалысы бар цикл

АЛГОРИТМДІ ЖАЗУ ТӘСІЛДЕРІ

Цикл операторлары

Қайталану саны белгісіз алгоритм құрылысы

Параметрлі қайталану командасы

Қайталау операторы. Циклдік операторлар

Паскаль тілінде программалау туралы

Жыныстық цикл

Пәндер