Қалыптастырушы бағалау үдерісі

Презентация қосу

Критериалды Критериалды бағалаудың қағидаттары.
бағалау Критериалды бағалау жүйесінің мазмұны
жүйесі

Критериалды бағалау жүйесінің теориялық
негіздері. Кері дизайн. Оқу мақсаттарының
таксономиясы
Критериалды бағалаудың құрылымы.
Қалыптастырушы бағалау үдерісі

Қалыптастырушы бағалауды жоспарлау және
ұйымдастыру. Қалыптастырушы бағалау
әдістері және кері байланыс
Критериалды бағалау жүйесі

Бағалау: Бұл не үшін қажет?

Бағалау деген не?
Бағалау не үшін қажет?
Бағалаудың мақсаты қандай?
Бағалаудың мүдделі тараптары кімдер?
Бағалаудың қандай түрлері бар?
Критериалды бағалау дегеніміз не?
Критериалды бағалауды енгізу қажеттігі неден
туындайды?
Бағалау
Б.Г.Ананьев: «Бағаның болмауы … бағаның ең нашар түрі
болып табылады, себебі бұл бағыт беретін әсер емес, керісінше
бағыт бермейтін әсер, объект жақсы ынталандырушы емес,
керісінше депрессияға әкелуші, өзінің нақты білімі көрініс тапқан
объективті баға негізінде өзіндік бағалауды құрудың орнына
адамды субъективті түсіндірілген тұспалдарға, жартылай түсінікті
жағдайларға, педагог пен оқушылардың мінез-құлқына
негізделуге мәжбүрлейді».
Борис Герасимович Ананьев (1907-1972) - кеңес психологы ЛМУ (СПбМУ) психология факультетінің
тұжырымдамасының негізін қалаған,орталық рөлді психология атқаратын адамтану жүйелік моделін құрастырушы

Бағалау дегеніміз
Оқу нәтижелері туралы дәлелдерді
жинау үдерісі;
Содан кейін дәлелдердің негізінде
жұмысты бағалау үшін белгіленген
критерийлерді пайдалану;
Орындалған жұмыс туралы
қорытынды шығару
Бағалау түрлері Бағалауға мүдделі тараптар
Қалыптастырушы бағалау Оқушылар;
Оқушыларды оқу және Ата-аналар;
Мектептер;
оқыту үдерісінде бағалау
Мектеп әкімшілігі;
Жиынтық бағалау Жұмыс берушілер;
Оқуды бағалау Шешім қабылдаушы
Диагностикалық бағалау мемлекеттік органдар;
күшті және әлсіз жақтарды айқындау Қоғам;
Білім беру және оқушылар
үшін дағдылар мен білімді өлшейді
жайлы қоғамдық пікір;
Тағы да кімдер мүдделі...?

Бағалау:

Критериалды бағалау дегеніміз не?
Критериалды бағалауды енгізу қажеттігі неден
туындайды?

«Критериалды бағалау» терминін алғаш рет Роберт Юджин Глейзер (1963) қолданған және бұл термин оқушылардың оқу
жетістіктерінің қол жеткізген және потенциалды деңгейлері арасындағы сәйкестікті анықтауға мүмкіндік беретін үдерісті
сипаттайды.
Критериалды бағалау – белгіленген критерийлер негізінде білім алушылардың нақты қол жеткізген нәтижелерін
оқытудың күтілетін нәтижелерімен сәйкестендіру үдерісі.

Критериалды бағалау оқушылардың жетістіктерін бір-бірімен салыстырмайды және бір-біріне тәуелді етпейді,
сонымен қатар әр оқушының құзыреттілік деңгейі туралы ақпарат беруге бағытталады.
Бағалау критерийі – білім алушының оқу жетістіктерін бағалауға негіз болатын белгі.

Критериалды бағалау жүйесі мүмкіндік береді
• Оқушыларға жүйелі кері байланыс беру
• Келешекте оқушының мақсатты оқуы үшін ынталандыру
• Өзін-өзі бағалау дағдысын қалыптастыру
• Оқуды дер кезінде түзету
• Баға, қателіктер алдындағы қорқыныш пен мазасыздықты
төмендетеді

Glaser, R. 1963. Instructional technology and the measurement of learning outcomes: some questions. The American psychologist. Issue: 8. Vol.18. pp. 519 - 521
Қазақстандағы бағалау жүйесіне талдау (сараптамалық
зерттеу нәтижесі бойынша)
ЭЫДҰ

Ұлттық
Обзорбілім беру саясатына
национальной шолу.
образовательной
политики. Среднее образование
«Критерийлерге негізделген бағалау жүйесін енгізу өте маңызды … . Ол өз кезегінде ….
Қазақстандағы в Казахстане,білім
орта 2014 беру, 2014 Мұғалімдердің бағаны көтеріп қоюларына тосқауыл болады»

SABER, Білім беру нәтижелерін жақсартудағы
«... Педагогикалық тәжірибені жетілдіру үшін бағалау нәтижелерін қолданатын саясат қызмет
ДҮНИЕЖҮЗІЛІК БАНК

SABER, Системный подход к улучшению
жүйелі тәсілдеме
результатов образования.
Страновой отчет – Казахстан, 2013
Ел бойынша есеп – Қазақстан, 2013 істемейді»

«… оқу жетістіктерінің деңгейі әлі де болса белгісіз … ағымдағы бағалаудың сапасына
SABER,
SABER,Оқушыларды бағалау.
Оценивание обучающихся. мониторинг жасайтын қолданыстағы механизмдерді шектеулер бар»
Ел бойынша
Страновойесеп
отчет ––Казахстан,
Қазақстан,2012 2013
«… бағалау критерийлерінің, күтілетін нәтижелердің, бағалау тәсілдерін қолданудың толық
сипаттамасы жоқ»
НАЗАРБАЕВ АҚПАРАТТЫҚ АНАЛИТИКАЛЫҚ

Қазақстан Республикасындағы
Национальный доклад «Мектепте алған бағамен сыртқы бағалау нәтижелері арасында корреляциялық байланыс
о білім
состоянииберу жүйесінің
и развитии системы
Образования Республики
дамуы мен жағдайы туралы Казахстан
ұлттық баяндама
жоқтығы ескертіледі… Қазақстанда оқу үлгерімі нашар оқушыларды жүйелі қолдау
қарастырылмаған …»
ОРТАЛЫҚ

(по итогам 2014 года)
(2014 жылдың нәтижесі бойынша)

9-сынып оқушыларының оқу нәтижелері мен
Анализ результатов внешней оценки
«ОЖСБ-дың орташа балы бойынша көрсеткіштердің төрт жыл ішінде төмендегені байқалады:
сыртқы бағалау нәтижелерінің
учебных достижений учащихся анализі – 2012 ж. – 51,6; 2013 ж. – 35,81; 2014 ж. – 39,58; 2015 ж. – 37,36»
9 классов - ВОУД-2015
ОЖСБ-2015 «… ОЖСБ жоғары балл алған оқушылардың тоқсандық бағалары төмен немесе керісінше»
УНИВЕРСИТЕТІ

Қазақстан Республикасындағы 2015-2020 жж «Баға қою үшін анық критерийлер жоқ болғандықтан … әдетте, бағалар мұғалімнің еркімен
білім беруді жаңартудың қойылады. … Қолданыстағы білімді бағалау жүйесіне міндетті түрде радикалды өзгертулер
стратегиялық бағыттары, 2014 енгізу аса қажет»
Оқушылардың оқу жетістіктерін бағалаудың қазіргі жүйесіне талдау
Сипаттамалар ҚР Жалпы білім беретін мектептердегі бағалау жүйесі ЭЫДҰ ұсыныстары
Негіздеме Бағалаудағы «Нормативті бағытталған» тәсілге негізделген Мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру «Қазақстанның барлық бастауыш және орта мектептеріне
стандарты (сонымен қоса жоғары сыныптарға) критерийлер негізіндегі
бағалау жүйесін енгізу қажет. Бұл бағаларды жоғарылатуға
ЭЫДҰ қорытындылары (2014): «Сыныптағы үлгерімді бағалау бойынша берілген «нормативті жол бермейді және ата-аналар үшін оқушылардың үлгерімі
бағытталған» тәсілде кемшіліктер кездеседі. Сонымен қатар оқушылар мен олардың ата-аналарына жайында есептерді барынша түсінікті етуге ықпал етеді».
түсіндіруге болатын әр түрлі пәндер бойынша нәтижелерді бағалау мен салыстырудың
дифференциалданған критерийлері жоқ».

Қорытынды Мұғалім оқушының пән бойынша тоқсан барысында алған барлық бағаларын орташа «Бағалардың әр түрлі типтері жайында мақсаттардың
бағалау арифметикалық негізде қабылдайды. айқындылығын орнату мен оларды дұрыс пайдалану
бойынша сыныптар, мектептер және білім беру жүйесі деңгейінде
ЭЫДҰ қорытындылары (2014): «Әдеттегідей, мұғалімдер бағаларды сыныптағы оқушылардың бағалау құрылымын жетілдіруге оңтайлы үлес қосуды
шешім
орташа, жоғары және төмен деңгейлерін салыстыру негізінде қояды …» қамтамасыз етудің маңызды факторы болып есептеледі».

Оқушылар • Жеке нәтижелер «…мұғалімдерді тиісті түрде «критерийлерге негізделген
дың • Жүйелік әрекет нәтижелері бағалаудың» арнайы әдістерін тиімді пайдалану үшін
дайындық дайындық барысында кемшіліктерді бұл әдістер көмегімен
еңсеруге болады. Қазіргі таңда критерийлерге негізделген
деңгейіне •Пәндік нәтижелер - Сандық
әдістер Қазақстан территориясында және жетекші жеке
қойыла тын сипаттамалар мектептерде, соның ішінде Назарбаев Зияткерлік
талаптар Бесбалды шәкіл: 1-ден 5-ке дейін (шынында 4 балл қолданылады) мектептерінде қолданылады (НЗМ, 2012)».
және бағалау
шәкілі
ЭЫДҰ қорытындылары (2014): «Мұғалімдер оқушылардың білімін 1-ден 5-ке дейінгі шәкіл
негізінде бағалайды, сонымен бірге алғашқы КСРО кезінде жасалған жалпы дидактикалық
критерийлердің кешені сыныптағы үлгерімді бағалау бойынша пәндік тәуелсіз нұсқаулықпен
қамтамасыз ету үшін өнделген».

Тәуекелдер Мұғалімдердің субъективті шешім қабылдауы негізінде 3-ке («қанағаттанарлық») бағаланған «Критерийлерге негізделген бағалау моделі оқушылар үшін әділ
оқушылардың жоғары үлесінің болуы болып табылады , … . Берілген модель шеңберінде субъективті
стандарттарға негізделудің орнына шынайы және алдын ала
ЭЫДҰ қорытындылары (2014): «.. әр сыныптағы үлгерімі орташа және төмен оқушылар бірге мәлімденген мақсаттарға бағытталған объективті
3 (үш) деген баға алады.» стандарттар бойынша оқушылардың үлгерімі
салыстырылады, … . …, бұл мұғалімдерге өздерінің жоғары
немесе төмен баға қоюды таңдауын негіздеуге көмектеседі».
Блум таксономиясы
Теорияларды бағалау;
идеяларды салыстыру;
нәтижелерді бағалау; шешім,
пікір; ұсынымдар, саралау
Бағалау
Жаңа идеялар құру үшін білетін
түсініктерін пайдалану; әзірлемелер
мен өнертабыстар құрастыру; Жинақтау (синтез)
бейнелеу; қорытындылау;
өзгерістер; болжамдар; біріктіру

Үлгілерді анықтау және талдау; Талдау (анализ)
идеяларды реттеу

Білімді пайдалану және
қолдану; міндеттерді Қолдану
шешу әдістерін
пайдалану; әдіс-тәсілдер;
әзірлеу
түсіну; түсіндіру; Түсіну
көрсету

Ақпаратты жаңғырту; жаңалық,
бақылау, санамалау, байқау, Білу
атау

Критериалды бағалау жүйесінің мақсаты:
Бағалау критерийлерінің негізінде оқушылардың оқу жетістіктері туралы
шынайы ақпарат алу және оқу үдерісін жетілдіре түсу үшін оны барлық
қатысушыларға ұсыну.

Критериалды бағалау жүйесінің міндеттері:
1. Оқу үдерісінде бағалаудың қызметі мен мүмкіндіктері аясын кеңейту;
2. Жүйелі кері байланыс орнату арқылы білім алушылардың өзін-өзі үнемі
жетілдіріп отыруына жағдау жасау.
3. Бірыңғай стандарттар және сапалы бағалау құралдары мен бағалау
механизмдерін қалыптастыруға көмектесу.
4. Қолжетімді, нақты, үздіксіз ақпараттар ұсыну:
Білім алушыларға олардың білім сапасы туралы;
Мұғалімдерге оқушылардың оқу жетістіктері туралы;
Ата-аналарға балаларының оқу мақсаттарына қаншалықты жеткендігі
туралы;
Басқару органдарына білім беру қызметінің сапасы туралы.

Бағалау нәтижелері оқу мен оқытуды түзету, оқушыларды ынталандыру,
есеп беруді дайындау, оқу бағдарламалары мен оқу жоспарларын
жетілдіру үшін қолданылады
Критериалды бағалау жүйесінің мазмұны

ҚР МЖМБС
Білім беру аясында білім алушылардың дайындық деңгейлеріне қойылатын
талаптар (күтілетін нәтижелер Б.Блум таксономиясына негізделген)

Пән бойынша оқу бағдарламалары
Пән бойынша оқу мақсаттары мен күтілетін нәтижелер, бөлім, ортақ тақырыптар, бөлімшелер

Ойлау дағдыларының деңгейлері: білу, түсіну, қолдану, талдау, синтез, бағалау
Сөйлеу әрекетінің түрлері: тыңдалым, айтылым, оқылым, жазылым
Бағалау критерийлері -
білім алушылардың оқу жетістіктерін бағалауға негіз болатын белгі
Түрлі деңгейдегі тапсырмалар

Балдар Ойлау Баға
Әр бөлім дағдыларының Оқу жылын
және тоқсан деңгейлері 10 аяқтау бойынша
бойынша Әр бөлім және
тоқсанды аяқтау
бойынша
Бағалауға арналған негізгі құжаттар тізімі:

Қазақстан Республикасының Мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру
стандарты (бастауыш, негізгі орта, жалпы орта білім беру)
Оқу бағдарламасы (пән бойынша)
Бастауыш, негізгі орта, жалпы орта білімнің білім беретін оқу
бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарындағы білім
алушылардың үлгеріміне ағымдық бақылаудың, оларды аралық және
қорытынды аттестаттау жүргізудің үлгі қағидалары (Қазақстан
Республикасы Білім және ғылым министрінің 2008 жылғы 18
наурыздағы № 125 бұйрығымен бекітілген)
Бастауыш сынып мұғалімдеріне арналған критериалды бағалау
бойынша нұсқаулық
Негізгі және жалпы орта мектеп мұғалімдеріне арналған критериалды
бағалау бойынша нұсқаулық
Критериалды бағалау бойынша өңірлік және мектеп үйлестірушілеріне
арналған нұсқаулық
Қалыптастырушы бағалауға арналған тапсырмалар жинағы (пән
бойынша)
Жиынтық бағалауға арналған әдістемелік ұсыныстар, жиынтық бағалау
спецификациясы (пән бойынша)
Талқылау: Оқушылардың оқу жетістіктерін бағалау деген не?

Оқу мен бағалаудың арасында қандай байланыс
бар?
Дұрыс бағалау дегеніміз не?
Дұрыс бағалау неден құралады?
Оған қандай сипаттар тән?
Бағалауды табысты болуына не ықпал етеді?
Критериалды бағалау оқу үдерісіне қалай әсер
етеді?
Критериалды бағалаудың негізгі
Бағалау қағидаттары
- Оқыту мен бағалаудың өзара байланысы.
Оқу жетістігін бағалау білім Бағалау оқытудың ажырамас бір бөлігі болып
алушының кері байланыс табылады, ол оқу бағдарламасындағы
арқылы оқу мақсаттарына мақсаттармен, күтілетін нәтижелермен тікелей
сәйкес жоспарланған білім беру
байланысты.
үдерісін реттеу және түзету
арқылы нақты қол жеткізген - Шынайылық, анықтық және валидтілік.
нәтижесін белгілеу үдерісі. Бағалау дәл және сенімді ақпаратты ұсынады.
Қолданылатын критерийлердің, құралдардың оқу
Критериалды бағалау – мақсаттарына жетуге, күтілетін нәтижелерді
белгіленген критерийлер
бағалайтынына сенімділігі болады.
негізінде білім алушылардың
нақты қол жеткізген - Ашықтық және қолжетімділік. Бағалау түсінікті,
нәтижелерін оқытудың айқын ақпараттарды ұсынады, сондай-ақ, барлық
күтілетін нәтижелерімен оқу үдерісіне қатысушылардың қызығушылығын,
сәйкестендіру үдерісі. жауапкершілігін арттырады.
- Үздіксіздік. Бағалау білім алушылардың оқу
жетістігінің ілгерілеуін дер кезінде және жүйелі
қадағалап отыруға мүмкіндік беретін үздіксіз үдеріс
болып табылады.
- Дамуға бағыттау. Бағалау білім алушылардың,
мұғалімдердің, мектептің, білім беру саласының
даму бағытын анықтайды және ынталандырады.
Критериалды бағалау жүйесінің тұжырымдамалық құрылымы
«Кері дизайн» әдісі
«Түсіну» «Басқару»

Түсінуге кедергі келтіретін жұмыс істеу
Грант Уиггинс
тәсілдерін түсіндіреді
Қиындықтарды болдырмау үшін кері Джей МакТай
дизайн үдерісін түсіндіреді.
Оқыту үдерісінде оқушыларды тың
идеяларды зерттеуге бағыттайтын әдіс-
тәсілдер ұсынады
Мақсатқа жету үшін жобалаудың
жиынтығын ұсынады
Жіктеу қадамдары немесе кері дизайн әдісінің мәні
Күтілетін нәтижені
анықтау

Білімді меңгеру
көрсеткішін анықтау

Оқытуды жоспарлау
Критериалды бағалау жүйесінің түйінді идеялары

Элементтер Түйінді идеялар

Құзыреттілікке негізделген Оқу бағдарламасын меңгеру, бағалау критерийлерін бақылау, өлшеуге қатысты берілген оқу
тәсілдеме мақсаттарына жеткенін айғақтайтын нақты нәтижелер арқылы бағаланады.
Кері дизайн Кері дизайн технологиясында оқу үдерісінің жобалануы: Оқу бағдарламасы – Бағлау жүйесі – Оқу
және оқыту үдерісі
Әлеуметтік- Оқушы пассивті бағаланушыдан бағалау үдерісінің белсенді «жасаушысына/құрылысшысына»
конструктивистік білім беру айналады; «нені», «қалай» және «неліктен» бағаланатынын түсінеді. Бұл оқушы мен мұғалімнің
теориясы арасындағы кері байланыстың сапасының, оқушының өзін-өзі реттеуі мен өзіндік жауапкершілігінің
артуына ықпал етеді.
Оқу мақсаттарының Оқу мақсаттары ойлау дағдыларының алты деңгейімен сипатталады: білу және түсіну, қолдану, талдау,
таксономиясы синтез, бағалау
Сөйлеу әрекетінің теориясы Тілдік пәндер бойынша бағалау критерийлері 4 тілдік дағдыларды сипаттайды: тыңдалым, айтылым,
оқылым, жазылым
Жақын арадағы даму Мұғалім мен құрдастарының қолдау көрсетуі арқылы оқушының дамуына қолайлы орта орнатылады
аймағы
Скаффолдинг теориясы Оқушыларды қадамдық қолдау және әр түрлі деңгейдегі тапсырмаларды қолдану
Қалыптастырушы Бағалаудың негізін үш сұрақ құрайды: « білім алушылар оқудың қай сатысында тұр?», «өз оқуында
бағалаудың теориясы олар қайда ұмтылады?» «соған жету үшін оларға қандай көмек көрсету қажет?»
Білімді толық меңгеру Оқушының оқу жетістігі деңгейіндегі айырмашылықты үш фактор арқылы түсіндіреді: Білім
теориясы алушылардың бастапқы білімін бақылау және оқу үдерісін олардың қажеттілігіне сай бейімдеу;
мүмкін болатын сәтсіздіктерге берілмеу үшін алдын-ала қолдау көрсету арқылы оқушыны
ынталандыру; жеке қолдау көрсету және марапаттау
Критериалды бағалау құрылымы

Критериалды бағалау

Қалыптастырушы Жиынтық бағалау
бағалау
Қалыптастырушы бағалау

Сұрақтарды топта талқылаңыздар және
жауаптарыңызды флипчартқа жазыңыздар

Қалыптастырушы бағалау деген не?
Қалыптастырушы бағалаудың мақсаты мен қағидаттары қандай?
Қалыптастырушы бағалау қашан жүргізіледі?
Қалыптастырушы бағалау кімге ақпарат береді?
Қалыптастырушы бағалау үдерісінде мұғалімнің рөлі қандай?
Қалыптастырушы бағалау үдерісінде оқушының рөлі қандай?
Қалыптастырушы бағалау жүргізудің түрлері қандай?
Қалыптастырушы бағалау тиімді болуы үшін қандай қадамдар жасау керек?
Қалыптастырушы бағалау тапсырмалары деген не? Оны құрастыру алгоритмі
қандай?
Қалыптастырушы бағалау
Қалыптастырушы бағалау – оқушы мен мұғалім арасындағы
кері байланысты қамтамасыз ететін және оқу үдерісін дер кезінде
түзетуге мүмкіндік беретін үздіксіз жүргізілетін бағалаудың түрі
болып табылады.

Қалыптастырушы бағалау қағидаттары:
•Оқу мен оқытудың бір бөлігі («оқу үшін бағалау»);
•барлық оқу мақсаттары қамтылады (оқу мақсаттары барлық
сыныптарда пәндер бойынша оқу жоспарларында нақтыланып
белгіленген);
•бағалау белгіленбейді;
•оқу мақсаттарына жеткендігі бағалау критерийлеріне сәйкес
жүзеге асады;
•әрбір оқушының ілгерілеуі туралы кері байланыс беріледі;
•ҚБ нәтижелері оқыту сапасын, оқу бағдарламасын жақсарту
үшін қолданылады.
ҚАЛЫПТАСТЫРУШЫ БАҒАЛАУ

Өткізіледі Ақпараттандырады Оқушының қызметі

• Оқу үдерісіне белсене қатысады;
Мұғалім және • материалды оқу барысында тапсырманы • Бағалау критерийлері мен
қаншалықты дұрыс орындағаны жөнінде дескрипторларды түсінеді;
оқушының оқушылар ақпарат алады;
• өзін-өзі бағалайды/бірін-бірі
қатысуымен тоқсан • оқушының ілгерілеуі жөнінде мұғалім
бағалайды.
ақпарат алып, оқыту үдерісіне өзгерістер
барысында өткізеді енгізе алады.

Мұғалімнің қызметі Өткізілу формасы

• оқу мақсаттарына сәйкес бағалау
жеке
критерийлерін анық жазады;
• бағалау критерийлеріне сәйкес жұппен
тапсырмалар құрастырады; топпен
• тапсырмаға дескриптор құрастырады; ауысатын топтар құрамында
• оқушыларға тиімді кері байланыс береді;
• оқыту мен бағалау үдерісіне түзету енгізеді;
Қалыптастырушы бағалау құрылымы
Қалыптастырушы бағалау

Мұғалімнің күнделікті тәжірибесі
Қалыптастырушы бағалауды жоспарлау және
ұйымдастыру;
Қалыптастырушы бағалау әдістерін таңдау;
Қалыптастырушы бағалау нәтижесін талдау;
Қалыптастырушы бағалау нәтижесі бойынша кері
байланыс ұсыну .

Топтық жұмыс

Қалыптастырушы бағалау
Қалыптастырушы бағалау тапсырмаларын құрастыру
алгоритмі :

Нәтиже

Нәтижеге қол
жеткізу алгоритмі
(тапсырманы
орындау қадамдары)

Қолжетімді
Нақты
Анық
Қалыптастырушы бағалаудағы кері байланыс

Кері байланыс дегеніміз не?
Кері байланыс қандай мақсатпен жүргізіледі?
Кері байланыстың қандай түрлерін білесіз?
Кері байланыс сабақтың қай кезеңінде
жүргізіледі?
Оқу үдерісінде кері байланыстың маңызы
қандай?
Қалыптастырушы бағалаудағы кері байланыс

Кері байланыс – белгілі бір әрекетті немесе оқиғаны түсіну, игеру,
онымен келісіп, келіспейтіндігін көрсететін белгілі бір әрекет немесе
оқиға туралы пікір, баға беру, жауапты реакция.
Кері байланыс – оқу үдерісінің барысы туралы түсінік қалыптастыру
құралдарының бірі болып табылады, оқу мақсаттарына қол жеткізу
деңгейін анықтауға мүмкіндік береді, мұғалімді оқушының үлгерімі
мен қиындықтары туралы хабардар етеді.
Тиімді кері байланысты ұйымдастыру табысты оқытудың негізі
болып табылады (уақытылы және жүйелі ұсыну; анық және нақты
болуы).
Тиімді кері байланыс оқушының келесі
сұрақтарына жауап береді:
Менің оқуым қандай сатыда?
Мен жоғары нәтижеге қалай қол жеткіземін?
Білімімді толықтыру үшін не істеуім керек?
Кері байланыс беру үлгілері

Қалыптастырушы бағалау: кері байланыс

Кері байланыс беру жөнінде ұсыныстар:
Үнемі тиімді кері байланыс жасаңыз және оқушыларды өз жұмысын және
басқалардың жұмысын бағалауға үйретіңіз.
Түсіндірмесіз айтылатын «дұрыс емес», «өтірік», «кім жауап береді?» деген
сөздерден аулақ болыңыз. Ненің дұрыс емес екенін, оны түзету үшін не істеуге
болатынын ұсыныңыз.
Қателігін емес, дұрыс орындалғанын айтыңыз.
Кемшіліктерді болдырмаудың жолдары немесе жауаптарын қалай жақсартуға
болатыны жөнінде ұсыныстар беріңіз.
Қателіктері туралы төмендегідей ақпарат бере аласыз:
орналасуы;
қателерінің түрі;
қателерді жөндеу үшін жасалатын әрекеттер.
Оқушының жауабына берілетін кері байланысыңызда мысқылдайтын, сынайтын
тұрғыдағы «орынсыз жауап», «бұлай ойлауға қандай қақың бар» және т.б.
жағымсыз сөздерді, сөз тіркестерін қолданудан сақтаныңыз.
Тиімді кері байланыс белгілері: уақытылы ұсыну; жүйелі ұсыну; анық және нақты
болуы
«Мұғалім өзінің түсініктемелерінің, бағалары мен балдарының оқушылардың
сенімділігіне және олардың құлшынысына тигізетін әсерін сезінуі тиіс, сол себепті
де ол кері байланыс беруде мейлінше сындарлы болуы тиіс». Бағалауды реформалау
тобы, 2002
Қалыптастырушы бағалау: кері байланыс
«Критериалды бағалау
моделі оқушылардың
үлгерімін нақты
белгіленген, бірлесе
жасалған, үдерістің
барлық қатысушыларына
алдын ала белгілі
критерийлермен
салыстырады».

«Критериалды бағалау
Қазақстанда қолданылатын
дәстүрлі әдістерге қарағанда,
оқушыларға барынша
әділетті».

Өзін-өзі бағамдау
Рефлексиялық күнделік:
Критериалды бағалау
жүйесінің құрылымы мен
мазмұны
1. Критериалды бағалау жүйесінің
құрылымы мен мазмұнын қысқаша
сипаттау (сызба түрінде болуы мүмкін).
2. Қалыптастырушы бағалау тәсілдері мен
оның мазмұнын ашып көрсету
3. Жиынтық бағалау үдерісін
ұйымдастыруды сипаттау.

Ұқсас жұмыстар

Қалыптастырушы мұғалім мен оқушы бағалау бағасыз бағалау қызметін түзету

ҚАЛЫПТАСТЫРУШЫ БАҒАЛАУ

Бағалау үдерісі

Бағалау критерийі

Жиынтық бағалау үдерісі

Тоқсандық жиынтық бағалау

ҚАЛЫПТАСТЫР УШЫ БАҒАЛАУ ЖӘНЕ ОНЫҢ ӘДІСТЕРІ

Қалыптастырушы бағалаудағы кері байланыстың маңыздылығы

Критериалды бағалау артықшылықтары

БАҒАЛАУ ӘДІСТЕРІ

Пәндер