Әртүрлі фармакологиялық топтарға жататын препараттарды бөліп алу үшін эқстракциялық препараттардың өндірісінде өсімдік және жануарлық шикізатты кешенді түрде пайдалану

Презентация қосу

Оңтүстік Қазақстан медицина
академиясы
Фармацевттік өндірістің технологиясы
кафедрасы

Әртүрлі фармакологиялық топтарға жататын препараттарды
бөліп алу үшін эқстракциялық препараттардың өндірісінде
өсімдік және жануарлық шикізатты кешенді түрде пайдалану

Орындаған: Әділбек Ұ.
Тобы: 401 ФӨТҚБ-01-15
Қабылдаған: Бақытжанова А.Б.
Экстракция

Экстракциялау (лат. extractіo – бөліп алу) – таңдап
алынған еріткіштер көмегімен сұйық
немесе қатты заттардан бір немесе бірнеше
құраушыларын бөліп алу әдісі. «Қатты - сұйықтық»
жүйесінде және «сұйық - сұйықтық» жүйесінде
экстракцияны бөліп алу. Дәрілік препараттарды өндіруде
кеңінен «қатты сұйық» жүйе қолданылады - қатты дене
ретінде дәрілік өсімдік шикізаты немесе жануарлар
шикізаты алынады, ал сұйықтық - экстрагент (еріткіш)
болып табылады.
Барлық галендік препараттарды
шартты түрде , оларды алу тәсілі
бойынша біріктіре отырып мына
топтарға бөлуге болады
Өсімдіктерден алынған дәрілік заттар
(дәрілік препараттар ) 85 түрлі
фармакотерапевтік топтың құрамында
бар және олардың көпшілігінде балама
синтетикалық алмастырғыштар жоқ.
Жүрек-қан тамырлар жетіспеушілігін
емдеу арасында шөп дәрілерінің үлесі
шамамен 80%, ал бауыр мен асқазан-
ішек жолдарының ауруларын емдеуде -
шамамен 75%. Дәрілік өсімдіктерден
алынатын препараттар негізінен
жөтелге қарсы, ауырсынуды басу және
т.б қолданылады.
Соңғы онжылдықта бүкіл әлемде
практикалық медицина өсімдік немесе
жануарлар шикізатынан алынған
препараттарға деген қызығушылық
артты. Олар галендік препараттар деп
аталатын дәрілердің нақты тобына
жатады.
Шөптік дәрі-дәрмектердің
артықшылықтары өндірісте алу өте
оңай және экономикалық тұрғыдан
тиімді болып табылады, оның ішінде
өсімдік және жануар шикізаты қол
жетімді және қайталанатын шикізат
болып табылатындығына байланысты.
Фармацевтика өнеркәсібінде шөптік
дәрі-дәрмектердің айтарлықтай үлесі
экстракция әдісімен алынады. Барлық
экстракциялық препараттарды алудың
негізінде өсімдік және жануарлар
шикізатынан дәрілік әсері бар заттарды
әртүрлі еріткіштерді (экстрагенттерді)
пайдалана отырып, оларды сығындап
бөліп алу процессі жатады.
Экстракциялық препараттар алудың
жалпы технологиялық схемасы
Өсімдік, жануарлар және
микробиологиялық шикізаттардан
тканьдер культураларынан
фармакологиялық белсенді заттарды
сығындап алу үшін әр түрлі еріткіштер
мен экстрагенттер қолданылады.
Экстрагенттер ретінде қолданылатын
еріткіштерге фармацевтік өндірістің
ерекшеліктеріне байланысты қосымша
арнайы талаптар қойылады.
Олар:
Жануарлар шикізатынан алынатын
препараттар(органдар,ұлпалар және т.б) органотерапевтік
немесе органдық препараттар деп аталады. Олардың
өндірісі ет комбинаттарында, шикізат көзі алынатын негізгі
өнеркәсіп тұсында ұйымдастырылады. Өндірістін бұлай
ұйымдастырылуы эндокриндік бездердің шикізат ретінде өте
тұрақсыз, әсер етуші заттардың тез бұзылып кетуіне
байланысты. Сондықтан оларды малды сойып болған соң
тез бөліп алып, өңдеуге жібереді.
Ол үшін органдарды (-8С) тан (-12С) –қа дейінгі температура
аралығында тоңазытып қатырады. Кей жағдайларда
органдарды консервілеу үшін антисептикалық заттар да
қолданылады. Малды сойғанда тиісті ветеринарлық –
санитарлық тәртіп сақталады, керекті бездер тек ветеринар
тексерген малдардан ғана алынады.
Органдық препараттарды екі түрлі
белгісі арқылы жіктеуге болады
Біріншіден, технологиялық өнім ретінде
олар 3 топқа бөлінеді.
1) кептірілген, ұнтақталған,
майсызданылған органдар
2) экстрагенттердің көмегімен алынған
және біріншілік тазарту мен қойылту
сатысынан өткен сығындылар.
3) терең тазартудан өткен
фармакологиялық заттардың ерітінділері
Екіншіден құрамы немесе фармакологиялық
заттардың табиғаты бойынша органдық
препараттар 6 топқа бөлінеді.

1) гормондық
2) ферменттік
3) витаминдік
4) аминоқышқылдардың препараттары
5) әсері ерекшеленбеген препараттар
6) құрамында фосфоры бар
препараттар
Органдық препараттар алудың жалпы
технологиялық схемасы экстракциялық
препараттар алу сатыларына сәйкес
жүреді: шикізат пен экстрагенттерді
дайындау, сығындылау, сығындыны
тазару, стандартизация
Органдық препараттардың
номенклатурасы
Кортикостерон
Инсулин
Тирейодин
Кортикотропин
Пролактин
Камполон
Рантарин
Лидаза т.б
қорытынды
Қорытындылай келе, дәрілік препараттар тірі
жүйелерде пайда болған заттардан тұрады,
сондықтан организмнің адам ағзасының
метаболикалық процестеріне қатысуы мүмкін, бұл
ұзақ уақыт бойы созылмалы ауруларда қолдануға
мүмкіндік береді. Сондықтан синтетикалық
препараттарға қарағанда дәрілік препараттар
әдетте аллергиялық емес. Оларда төмендегі
уыттылық, адам ағзасының жеңіл сіңімділігі,
жанама әсер ету қаупі жоқ ұзақ уақыт қолданылу
мүмкіндігі, жұмсақтық және іс-әрекеттің
сенімділігі сияқты бірқатар артықшылықтары бар.

Ұқсас жұмыстар

Шикізатты дайындау

Ферменттңк препараттар өндірісі

Дәрілік шикізат

Дәрілік өсімдік шикізаттары

ДӘРІЛІК ЗАТТАРДЫҢ СИНТЕЗДЕЛУ ӘДІСІ

Семіру кезіндегі фармакотерапия принциптері

ДӘРІЛІК ӨСІМДІКТІ ПРЕПАРАТТАР

Химиялық өнеркәсіп шикізаты

Жануартекті шикізаттан алынатын дәрілік препараттар технологиясы

Фармакологиялық белсенді заттар

Пәндер