Параметрлі қайталану командасы

Презентация қосу

Сабақтың тақырыбы: Циклдік операторар. While, do while
қайталану командалары. Break және continue операторлары
Циклдер

Көп жағдайларда аргументтердің әр түрлі мәндері бойынша алгоритмнің белгілі-бір бөліктерін немесе
алгоритмдік тілдің бірнеше операторлар тобын бірнеше рет қайталауға тура келеді. Осындай процестерді
ұйымдастыру үшін циклдік құрылымы бар алгоритмдер, дәлірек айтқанда, қайталанатын алгоритмдер (операторлар)
пайдаланылады. Қайталанатын бөліктер әр түрлі заңдылықтар, ережелер бойынша құрастырылады.
Си тілінде қайталау процесін үш түрлі жолмен ұйымдастыруга болады:
алдын ала берілген шарт бойынша қайталауды ұйымдастыру;
келесі шарт бойынша қайталауды ұйымдастыру;
параметрдін мәні бойынша қайталауды ұйымдастыру.
Бұл қайталаудың қайсысын алсақ та, олар қайталану операторының көмегімен жүзеге асырылады. Қайталану
операторлары құрама операторлардың қатарына жатады.
Параметрлі қайталану командасы
Көп жағдайларда қайталану саны белгілі болғанда, шартты параметрлі қайталану операторын пайдалануға
болады. Параметрлі қайталану операторының алгоритмдік тілдегі жазылу форматы:
Си тіліндегі жазылу форматы:
For (<қайталану парметрінің бастапқы мәні>; <шарт>; қайталану инкременті)
{Қайталантын командалар сериясы}
Мұндағы, қайталану параметрінің бастапқы мәні - меншіктеу командасы арқылы беріледі; ал, шарт арқылы
қайталану командасының соңғы мәні көрсетіледі; қайталану инкременті - бұл қайталану параметрінің мәнінің 1-
ге артып отыратынын көрсетеді.
1 - мысал. а!-ды есептейтін бағдарламаны қарастырайық.
#include
using namespace std;
int main() {
int i,a,p;
cin>>a;cout<for (i= 1; i<=a; i++)
p=p* i;
cout<<"a!= “<system(“pause”);
}
Мысалдан көріп отырғанымыздай, егер қайталанатын командалар саны біреу
ғана болса, онда {} жақшасына алынбайды. Қайталану параметрінің қадамның
мәніне тәуелді параметрдің бастапқы мәні мен шарттың жазылу орындары
алмасып орналасады. Қайталану параметрінің мәні 1-ге артқан жағдайда
(инкремент) і++ жазылса, ал, параметрдің мәні -1-ге кемігенде (декремент) і - -
жазылады. Жоғарыда келтірілген мысал қайталану параметрінің кему реті
бойынша былай өзгереді:
for (i<=a; i=l; i - -) p=p*i;
Алдын-ала берілген шарт бойынша қайталау
С++ тілінде алдын-ала берілген шaрт бойынша қайталау While операторы арқылы жазылады. Бұл оператордағы
қайталану саны бағдарламаның орындалуы барысында анықталады.While сөзінен кейінгі жазылған шарт ақиқат
болғанша цикл денесі қайталана береді. Цикл аяқталуы үшін цикл денесінде оның аяқталу шартына әсер ететін
құрылым міндетті түрде болуы тиіс. Егер While сөзінен кейін жазылған шарт бірден сақталмайтын болса, онда
қайталану денесі бірде-бір рет орындалмай қайталану командасы жұмысын аяқтауы мүмкін. Көпшілік жағдайларда
бүл қайталанудың бұл түрі жуықтап есептеулерді ұйымдастыру, клавиатурадан немесе файлдардан мәліметтерді іздеу
мен өңдеу есептерінде пайдаланылады. Оператордың жазылу форматы:
While (шарт) {қайталанатын командалар сериясы }
1-мысал S=(ln^2 0,1)/1^2.1 +(ln^4 0.2)/2^2.2 +(ln^6 0,3)/3^2.3 +(ln^8 0.4)/4^2.4 +....+(ln^20 l)/10^3 есептеуге арналган
бағдарлама құрайық.
#include
#include
using namespace std;
int main ()
{
float s,t,m; int i,k;
const int n=10;
cout<<"kosindini esepteu"<s=0; i=1; t=2.1; k=2; m=0.1;
while (i<=n)
{
s+=pow(log(m),k)/pow(i,t);
t+=0.1; m+=0.1; k+=2; i++;
}
cout<<"s="< Келесі шарт бойынша қайталау
С тілінде келесі шарт бойынша қайталау (дейін қайталану командасы) Do While операторы арқылы жүзеге асырылады.
Қайталанудың бұл турінде қайталану саны бағдарламаның орындалуы барысында анықталады. Бұл команда While сөзінен кейін
жазылған шарттың мәні ақиқат болғанша жалғаса береді. Цикл аяқталуы үшін цикл денесінде оның аяқталу шартына әсер ететін
құрылым міндетті түрде болуы тиіс. Егер While сөзінен кейін жазылған шарт бірден сақталмайтын болса да, онда қайталану денесі
кемінде бір рет орындалады. Көпшілік жағдайларда, қайталанудың бұл түрі жуықтап есептеулерді ұйымдастыру, клавиатурадан
немесе файлдардан мәліметтерді іздеу мен өңдеу есептерінде пайдаланылады. Оператордың жазылу форматы:
DO {қайталанатын командалар сериясы}
WHILE <шарт>
1-мысал. Енгізілген бүтін санның жай сан екенін анықтайтын бағдарлама мысалын қарастырайық.#include
#include
using namespace std;
int main () {
int a,b,c;
cout<<"san engiz:"<>a; cout<b=2;
do
{
c=a % b;
if (c!=0) b++;
}
while (c!=0);
if(b == a)
cout<<"jai san"<else cout<<"jai san ernes"<<' '<system("pause");
}
Компьютерлік тәжірибелік жұмыс

1 Есеп. Қабырғаларының мәндері бойынша тік төртбұрыштың ауданы мен периметрін ееептейтін
бағдарлама құрыңыз.
#include
using namespace std;
int main () {
int a,b;
float p,s;
cout<<"TIK BURISH ENGIZ "<cin>>a>>b;cout<p=(a+b)/2;
s=a*b;
cout<<"PERIMETR="<cout<<"AUDAN"<system("pause");
}
2 Есеп. Тік бұрышты үшбұрыштың катеттерінің ұзындықтары а және b берілген. Ұшбұрьшның
периметрі мен ауданын табатын бағдарлама құрайық.
#include
#include
using namespace std;
int main () {
int a,b;
float p,s;
cout<<"a men b ENGIZ "<cin>>a>>b;cout<p=(a+b+sqrt(pow(a,2)+pow(b,2)))/2;
s=a*b/2;
cout<<"PERIMETR="<cout<<"AUDAN"<<’ ’<system("pause");
}
3 есеп. Квадратың диаметрі берілген. Квадраттың ауданын табатын бағдарлама құрайық.
#include
#include
using namespace std;
int main () {
float d,s;
cout<<"AUDANIN ESEPTEY"<cin>>d; cout<s=pow(d,2)/2;
cout<<"S="<system(“pause”);
4 есеп. 1+2+3+4+...+n сандарының қосындысын есептеуге арналған бағдарлама құр.
#include
using namespace std;
int n,s,elem,p;
int main () {
cout<<”N engiz”<cin>>n;
cout<p=1;
for(int i=1;i<=n;i++) {
elem=I;
s+=elem;
}
cout<<”Katar sani”<<’ ‘<system(“pause”);
}

Ұқсас жұмыстар

Қайталау операторы Nersta.blogspot.com

Қайталау операторы. Циклдік операторлар

ЦИКЛ ДЕНЕСІ

Microsoft Access бағдарламасында жұмыс жасау

Цикл операторлары

Алгоритм түсінігі

Тексеру және таңдау операторлары. Циклдық программалауға арналған командалар

Тексеру және таңдау операторлары. Циклдық программалауға арналған командалар туралы ақпарат

Қайталау операторлары

Айнымалысы бар цикл

Пәндер