Ионды байланыс

Презентация қосу

Химиялық байланыс дегеніміз
молекулаларда және кристалдық торларда
атомдар арасындағы электрлік тартылыс
күштерінің әсерінен атомдардың өзара
тартылып байланысуы.
.

Бірінші рет электронды бұлттың құрылысын түсіндірген Бор жасаған атом моделінің
пайда болуы химиялық байланыс және оның электронды құрылысы туралы түсініктің
қалыптасуына әсер етті. Бор моделі бойынша электрондар атомда белгілі бір
энергетикалық күйде, яғни энергетикалық деңгейде болады.

1916 жылы американ ғалымы
1915 жылы неміс физигі
Льюис молекулалардағы
Коссель тұздардағы
химиялық байланысқа түсінік
химиялық байланысқа
берді анықтама берді
Коссель мен Льюис
түсініктері валенттіліктің
электрондық теориясы
деген ат алды.
Электронды
Химиялық Байланысатын Элементтер Түзілетін Кристаллдық Заттардың
бұлттағы Мысалдар
байланыс атомдар қасиеттері бөлшектер тор қасиеттері
үрдіс

Металл атомы Валентті NaCl
Оң және теріс Оң және теріс
Иондық және бейметалл электрондардың Иондық Тұз түзетіндер CaO
зарядты зарядты иондар
атомы ауысуы NaOH

Молекулалар Молекулалық Br2
Ұшқыш және
CO2
Ортақ электрон Ұшқыш емес
Бейметалл Теріс зарядты, C6H6
жұбын түзу,
атомдары сирек
Ковалентті молекулалық
(сирек жағдайда- жағдайда оң
орбиталдарды
металл атомдары) зарядты Алмаз
толтыру --------- Атомдық Алмазтәрізділер
Si SiC

Валентті Оң зарядты Металдар
Металлдық Металл атомдары Оң зарядты электрондарын иондар және Металдық Металдық және
беру электронды газ құймалар
Ar

Аяқталған сыртқы қабат
атомды тұрақты етеді

Байланыс түзу арқылы атомдар
сыртқы қабаттарын толтырып,
тұрақты болады
Әрбір атомның
сыртқы электрондық
Cl қабаты толық
Cl

Атомдар арасындағы
химиялық байланыс
ортақ электрондық жұп
арқылы түзіледі

Ковалентті байланыс
Екі атом арасында химиялық байланыс электрон
жұбы ортақтасуы арқылы түзілсе, ол ковалентті
байланыс деп аталады.
∙∙ ∙∙

∙H + ∙Cl ∙∙ → H ∙∙Cl∙∙
∙∙ ∙∙

Полюсті молекуладағы электрондар ығысқан кезде атомдар
қосымша зарядқа ие бола бастайды.Молекуланың бір жағы
оң, бір жағы теріс зарядталады.Мұндай молекулалар
полюсті деп аталады. Коваленттік полюсті байланыс көбіне
қышқылдар арасында болады.Мысалы HF ,H2S, HNO3,
H2SO4, т.с.с
Ковалентті полюссіз
бейМе бейМе ?
байланыс

Ковалентті полюсті
бейМе бейМе ?
байланыс

Ме бейМе ?
Ионды байланыс

Ионды байланыс – бұл иондар арасындағы
байланыс.
Металдар мен бейметалдар арасында түзіледі.
Ион – бұл электрон беру немесе алу нәтижесінде түзілетін
зарядталған бөлшек.

Мысалы: NaCl – натрий хлориді (ас тұзы)

23 0 35 23 35

+11
Na 2 8 1
+ + Cl
0
2 8 7 +11
+1
Na 2 8 +17
Cl
-1
2 8 8

Натрий ионы Хлор ионы

1e
0 0 +1 -1
Na + Cl Na Cl
Электрондарын беретін бөлшек
оң ионға айналады (катион)

0 +1
Na
атом
- 1e Na
ион

Электрондарын қосып алған бөлшек
теріс ионға (анион) айналады.

0 -1
Cl + 1e Cl
атом ион
Na0 + F 0 → Na + F-

Na0 + Cl02 → Na+ + Cl -

K 0 + Cl20 → K +Cl-

Zn0 + S0 → Zn +S-
Қарама-қарсы зарядталған иондар арасындағы байланысты иондық
байланыс деп атайды. 1916 жылы неміс ғалымы Коссель ұсынды.
Өзінің сыртқы валенттік электрондарына сай электрон бұлтын берген
атомдар оң зарядты катиондарға, ал осы электрондарға сай бұлтты
қосып алған атомдар теріс зарядты анионындарға айналады.Түзілген
иондар біріне-бірі Кулон заңы бойынша тартылысып иондық
байланыс түзіледі
Металдар мен олардың балқымалары
металдық тор түрінде
кристалданады. Металдық тор
түйінінде оң зарядты металл
иондары орналасады. Металл
атомдарынан және кристалдық тор
түйінінде қалған иондардан
алыстаған электрондар катиондар
арасында біршама еркін қозғалуға
мүмкіндік алады. Осылайша
металдардың электр өткізгіштігін
қамтамасыз етеді. Иондар мен бос
электрондардың арасында
электростатикалық әсерлесу пайда
болады да, металдық байланыстың
түзілуіне себеп болады.
Сутектік байланыстар – бір молекуладағы сутегі
атомдары мен екінші молекуладағы
электртерістілігі күшті элементтер ( O, N, F)
арасындағы байланыс.
Молекулааралық сутектік байланыстарға
мысалдар:

…О - -Н + …О - -Н + …
| |

+ +
H H вода

…О - -Н + …О - -Н + …
| | +
С 2 H5 + С2H5 этил спирті
Байланыстың түзілу механизмі :
Бір молекуланың протоны екінші
молекуладағы атомның
бөлінбеген электрон жұбына
тартылады.

Мысалы :
F, O, N (сирек жағдайда Cl және S) сутекті
қосылыстары, спирт. Нәруыздар, нуклеин
қышқылдары және басқалар.

Ұқсас жұмыстар

Оқушылардың химиялық байланыс туралы білім алуына жағдай туғызу

МЕТАЛДЫҚ БАЙЛАНЫС МЕТАЛДЫҚ КРИСТАЛДЫҚ ТОР

Кристалдық тор

Ионды каналдар

КОМПЛЕКСТІ ҚОСЫЛЫСТАР

Кристалдардың құрылуы

ФТОР ( F ) ЭЛЕМЕНТІ

Сутектік байланыс

Электрохимияның негізгі түсініктері

Тотығу - тотықсыздану процесі

Пәндер