Ежелгі грек құдайы - АИД




Презентация қосу
Презентация тақырыбы:

Ежелгі грек құдайы -
АИД
Орындаған:
Қабылдаған:
Аид –
ежелгі грек мифологиясында жер асты өлі жандардың патшалығының құдайы. Кронос пен Реяның үлкен ұлы, Зевстің
, Посейдонның, Гераның, Деметраның және Гестияның ағасы. Персефонаның күйеуі.
Мифологиясы:

• Гесиод бойынша, Аид туылғанда, әкесі барлық балаларын
жұтып қойды. Әлемнің үш ағайынды арасында бөлінгеннен
кейін, Аидқа жер асты патшалығы берілді.

• Аид жер асты қазынасы мен құнарлықтың құдайы деп
санаған. Ол жер астынан құнарлылық беріп тұрған.

• Гомер бойынша, Аид патшалығын өзі қорғаған. Гомер Аидты
жомарт және қонақжай деп санады. Себебі, ажалды ешкім
құтыла алмайы.

• Кейбір нұсқаларда Аид екінші дәрежедегі кейіпкер. Керексіз,
қорқынышты құдай болған. Гомер, Аидты жер асты Зевс деп
атайды. Ол аидты ажал құдайы және өз патшалығын өзі
қорғап жүреді деп қабылдаған.
o Өлімнің құдайы ретінде, Аид қорқынышты құдай
болды, оның аты айтудан қорықты, оны әртүрлі
эвфемистік эпитеттермен алмастыра отырды
—және де V ғасырдан бастап қолдануға енген
және бастапқы атауды толығымен
ығыстырған, Гомер қолданған «Плутон»
атауы.Осылайша, Аид Плутос атты құдай
ретінде де танылып кетті, Плутос -
бастапқыда байлық пен құнарлықтың өзіндік
құдайы.
o Осы интеграцияға байланысты және есімнің
өзгеруімен бірге Аид туралы түсініктің өзгеруі
де болды.
o Мүмкін, елевсин мистериясының ықпалымен оған
құнарлық құдайының қасиеттері қостарлана
бастады, мистико-аллегориялық салыстыруға
байланысты құнарлылық құдайының қасиеттері
(масақтың жаңа өмірі үшін қайта тірілуі үшін
себу кезінде кесілетін сияқты) адамның
тағдырымен салыстырыла қоса жазыла
бастады.
Аид бейнесі
Әр түрлі жазбаларда айтылатын сиқырлы Аид
қалпағы (дулығасы) көрінбейтіндей (орыс және
неміс ертегілерінің "бөрік-көрінбейтін") жасау
қасиеті бар. Қалпақты (Зевс бұйрығы бойынша)
циклоптар оларды босатқан үшін сыйлық ретінде
берілді.
1. Бұл бөрікті сондай-ақ титандармен шайқас
кезінде Зевс пайдаланды;
2. Персей, Медуза Горгонға қарсы қолданды;
3. Афина, Ареяға қарсы Диомедке көмектескенде;
Гигнатохомияда Гермес басын жабады.

Скипетр Плутона үш итті бейнелейді. Гераклитте
Аид Диониспен теңестіріледі.
Аид және Персефона
• Аид - олимпиада құдайы болса да, бірақ үнемі жер асты
иелігінде болған. Ол тек істері бойынша ғана жоғарыға
көтерілді немесе кезекті махаббат жеңе алмағанда кезде
көтерілетін. Аид жұбайы Персефонамен (Зевс пен
Деметраның қызы) бірге патшалық етті.
• Персефонаны ол садаққа гүл жинаған кезде ұрлап кеткен.
Ұрлаған кезде, ол төрт жылқыда келді. Бұл миф Гомерде
айтылмайды және ежелгі әлемнің әр түрлі жерлерінде,
әсіресе Элевсин мен Сицилия аралығында оқшауланды.
• Жер құнарлылығының Деметра Персофонаның анасы,
қызының қайғы іздеуде өз міндеттері туралы ұмытып кетіп,
жерді аштыққа қамтыды. Зевс Деметраға Персефонына
қайтаруға бұйрық берді.
• Алайда, Аид оны гранаттың бірнеше дәнін жұтуға мәжбүр
етті, және Деметраның қызы жер асты патшалығынан
біржола шығып кете алмады; ол жылдың бір бөлігін
анасымен жер бетінде өткізеді,ал қалған уақытта жер асты
әлемінде болады. Зевс Персефонның жылдың үштен екі
бөлігін анасымен және үштен бір бөлігін Аидпен өткізетінін
шешті.
Аид және Геракл
• Аид Пилос және олардың патшасы Нелея
жағында шайқасты, бірақ Геракл оны жаралаған
еді. Сол үшін Пилоста Аидқа құлышылық
ретінде ғибадатхана салынған.
• "Илиада" сипаттамасына сәйкес, Геракл Аидты
иығына жаралады, Құдай өз патшалығынан кетіп,
жараны емдеу үшін Олимптағы дәрігер Пэонға
кетуі керек еді.
• Бұл аңыздың екінші пікірі бар: Геракл онымен
бірге Еврисфей тозақ иті Цербер үшін жетуге
барғанда Жаһаннам қақпасында шайқас
болғантын. Геракл Аид патшалығының күзеті -
Церберді ұрлап кетеді.
Аидтың Грециядағы алатын орны
• Аидқа деген табынушылық Грецияда жиі кездеспеген. Пессанияға
сәйкес, Аидты Элидадан басқа ешқандай жерде қабылдамаған,
Элидада жылына бір рет Құдайдың ғибадатханасы ашылған
(адамдар өлгендер патшалығына тек қана түсіп кеткен сияқты),
оған тек діни қызметкерлерге кіруге рұқсат етілген.
• Барлық басқа жағдайларда Аидты басқа да хтоникалық
құдайлардың табынуымен біріктірген, ал Аид өлімнің қорқынышты
құдайына қарағанда, жер рахатының иесі ретінде болып табылады.
• Аида қастерлейтін орындар терең үңгірге жақын, жер бетінде
қоныстанған және т. б. жай ғана оқшауланған "жер асты
патшалығына жақын" жерлерде шоғырланған.
• Аид құрбандығына қарапайым қара мал әкелінді.

Ұқсас жұмыстар
ҒЫЛЫМ ЕЖЕЛГІ ГРЕК ӨНЕРІ
ЕЖЕЛГІ ГРЕК МИФОЛОГИЯС
Ежелгі Грек мәдениеті
Ежелгі грек жазбасы
Ежелгі грек мифтері
ЕЖЕЛГІ ГРЕКИЯ
Зевстің екінші әйелі
Көне рим құдайлары
Император өнері
Ежелгі грек мүсіндері
Пәндер