Көне әлемдегі карталар

КАРТАЛАР:КӨНЕ ӘЛЕМНЕН БҮГІНГЕ ДЕЙІН

Тексерген: Сейтказина Г. . С

Орындаған: Қабылбек А. М.

Тобы: ГК-711

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТІРЛІГІ

Семей қаласындағы Шәкәрім атындағы мемлекеттік университеті

Семей2018

Жоспар:

1. Кіріспе

2. Көне әлемдегі карталар

3. Қазіргі заманғы карта

3. 1. Google карта

3. 2. 3Д карта

4. Қорытынды

5. Пайдаланылған әдебиеттер

Кіріспе

Осы жұмыс барысында карта қай уақыттан пайда болған және қалай дамыған жазылған. Карта жер бетінің, жұлдызды аспанның немесе оның бөліктерінің картографиялық проекцияларды пайдалана отырып, шартты белгілер арқылы жасалған кішірейтілген бейнесі (үлгісі) . Теңізшілер, жүргізушілер, саяхатшылар, осылардың барлығы картаны пайдаланады. Бірақ картаға қарай олардың қолдану мақсаттары да әркелкі болады. Жол картасы бізге саяхаттың бағыт-бағдарын жоспарлауға көмектесе алады. Біз тауға шығатын кезде, бағыт-бағдар мен қонақ үйлер көрсетілген туристік картаны аламыз. Қала көшелерінің үлкейтілген масштабтағы картасын тарихи ғимаратты іздеуде пайдаланамыз. Егер де біз әлем мемлекеттерімен танысқымыз келсе, ұсақ масштабты саяси картаны пайдалануымыз қажет.

Карта - Жер шарының бетін немесе оның бөліктерін белгілі бір картографиялық проекцияда жазықтыққа кішірейтіп және жинақтап бейнелеу. Қолданылу мақсатына қарай керекті мәліметтер көрсетіледі.

Ежелгі карталар әдемі көріністегі тағы бір сарқылмайтын құдық болып табылады.

Алдымен, балшықтан жасалған карта

Вавилон әлемдік картасы

VIII ғасырдың аяғы - б. д. VII ғасырдың басы

Британдық мұражай

Птолемейдің әлем бейнесі. Карта 1467 жылы Колумбустың бірінші саяхатынан (1492-93) дейін тоқсан ғасыр бойы орындалды. Клавдий Птолемейдің негізін қалаушы Джейкоб Энджело.

1500-1600

Осы уақытта алғашқы ауданды картографиялық зерттеу жүргізген адамдар пайда болды. Картографтар компасты, өлшеуіш сым мен өлшеу дөңгелегін пайдаланып, жерді толық зерттеді. Карталар қолөнершілермен жасалып, кішігірім басып шығарылған.

Еуропа картасы, XVI ғасырдың аяғы

Картаны грек философы Посидонийдің (139/135 ж. ж. - б. з. д. ) идеясына сәйкес келтіреді. Картаны 1628 жылы картографтар Петрус Бертиус және Мельчиор Таверниер жасады.

1482 жыл. Гравер Johannes Schnitzer.

Планисфера Кантино, 1502, Biblioteca Estense, Modena, Italy.

Америка деп аталатын алғашқы карта.

Венеция жоспары, 1565. Мұндай стиль әлі күнге дейін туристік диаграммалардан табылуы мүмкін.

Әлем картасы 1587 ж

(

1600-1700

XVII ғасырдың ортасында Еуропада картографиялық машиналармен, дәлелдемелермен және басқа да қызметтермен жабдықталған ірі картографиялық кешендер құра бастады. Осы сәттен бастап картография массалық капиталистік өндіріс деңгейіне жетті.

Пьер Дювал және Луи Кордей - Дүниежүзілік карта, 1676

1700-1800

XVIII ғасырда теңіз деңгейінен биіктікті өлшеудің жаңа жолдары және карталарда мұндай биіктіктерді көрсету жолдары жасалды. Осыған байланысты 1790 жылдары француз астрономы Цезар Кассини бірінші топографиялық картаны құрды.

Guillaume Delil - Дүниежүзілік карта, 1720

XIX және XX ғасыр

XIX ғасырда карталардағы рельеф контурлар көмегімен көрсете бастады. Бұл кеңістіктегі тіреуіштің және тік шеңбердің өнертабысы арқасында жеңілдетілді, бұл жер бедерінің биіктігін тез және салыстырмалы түрде дәл өлшеуге мүмкіндік берді. 1884 жылы Гринвич Меридиан карталарға дейінгі арақашықтық үшін халықаралық нүкте болды.

ХХ ғасырдың ішінде басып шығару бизнесі мен фотосурет белсенді дамып, карталардың графикалық орындалуын едәуір жақсартуға мүмкіндік берді. 1930 жылдан бастап, аэрофототүсірілім карталарды жасау үшін пайдаланылды, ал алғашқы спутниктерді іске қосқаннан кейін Жердің ғарыштық картасын да пайда болды.

Айдың картасы, 1969

Google картасы

Қазіргі таңда жиі қолданатын карталардың бірі Гугл компаниясы ұсынған гугл карталар. Бұл карта көбінесе туристер мен қала тұрғындарына аса қажетті карта деп айтуымызға болады. Олай деуімнің себебі туристерге бағыт бағдар бере отырып өзіне қажетті обьектілерді оңай табуға мүмкіндік береді.

3Д карталар - қазіргі кездегі соңғы технологиялы үздік карталар. Бүл карталарды жер бетінің геморфологиялық өзгеруі, деформациясын бақылауда, және жер бетінің бедерін 3д үлгісінде көре отырып рельефке қатысты есептерді шешуде қолданады.

Қорытынды

Қорта айта болсам карталардың біздін өмірімізде алатын орны ерекше, оған мысал келтірер болсам, ежелден бері өз қажеттіліктер үшін құрастырылған карталарды айта аламын.

Басқа салалар секілді карта құрастыруда уақыт өткен сайын дамып жетілуде. Осы жетілудін нәтижесінде қазіргі кезде көріп жүрген карталарды қарастыруымызға болады.