Астрофизика мен космология: міндеттері, қазіргі жетістіктері және зерттеу құралдары

Астрофизика

Мазмұны:

Астрофизика

Астрофизиканың міндеті

Қазіргі кездегі астрофизиканың жетістіктері

Астрофизика

Астрофизика (грек. аstron - жұлдыз және физика) - аспан денелерінің физикалық күйі мен химиялық құрамын және олардың жүйелерін, жұлдызаралық орта мен галактика аралық орталарды, сондай-ақ оларда өтетін химиялық процестерді зерттейтін астрономияның бөлімі.

Астрофизиканың міндеті

Аспан денелерінің пайда болуын («Космогония»), ондағы физикалық күйді, олардың физикалық құрылысы мен химиялық құрамын, олардың бетіндегі және қойнауындағы жүріп жатқан процестерді, олардың арасындағы ортаның (жұлдызаралық және т. б. ) қасиеттерін, Әлемді тұтастай алғандағы пайда болуы мен дамуын және құрылымын («Космология») зерттейді. Жұлдыздар мен олардың жүйелерін жан-жақты зерттейтін «Жұлдыздық астрономия» астрофизиканың бір бөлігі болып табылады.

Нейтрон жұлдыз -- жұлдыз өзгерісінің соңғы мезгілінде кейбір үлкенірек жұлдыздар гравитация коллапсінен ғаламат жұлдыз жарылыстарын бастан кешіріп, негізінен нейтроннан құралатын жұлдызға айналады.

Қазіргі кездегі астрофизиканың жетістіктері

Қара құрдым（ағылшын: Black hole）- жойқын тартылыс күші арқылы бүкіл материя мен жарық нұрын еш жібермей өзіне тартып ала-алатын массасы өте ауыр жұлдыздық дене (үңгір емес) айтылады.

Қара құрдым

Квазарлар

- квазижұлдыздық нысандар, квазижұлдыздар, асқын жұлдыздар - оптикалық түрі жағынан жұлдыздарға, ал спектрінің сипаты жағынан газ тұмандықтарына ұқсас және спектрінде қызыл ығысу құбылысы байқалатын аспан нысандары

Космология, ғарыш ілімі - Ғаламның біртұтастығы және оның астрономиялық бақылаулар арқылы танылған бөлігі жайлы ілім; астрономияның бір бөлімі.

Космология

Николай Коперник Птолемейдік әлемдік жүйесіне алғашқы болып күмән келтірген ғалым болды. Сол жүйе бойынша Күн және басқада планеталар Жердің айналасында айналады деген. Қарапайым астрономиялық аспаптарды қолданды. Сол арқылы ғалым гелиоцентрлік күн жүйесін туралы теориясын шығарып, дәлелдеді.

1609 жылы ойлап тапқан телескоптың арқасында дөңес линзалар мен ашық көзілдірікті қолданып, Галилео аспан денелерін бақылауды бастады. Алғашқы аспаптың үш есе ұлғайып көрсетуі ғалымның эксперименттерін дәлелдеу үшін жеткіліксіз болды. Содан кейін астроном ғарыш объектілерін зерттеу үшін 32 есе ұлғайтатын телескопты жасайды.

Астрофизикалық зерттеулер орталығына (АЗО, жетекшісі С. А. Сартин, ф. ғ. к. ) астрофизикалық обсерватория мен ғаламшар қарайды. Обсерватория Ричи-Кретьен жүейсіндегі 0. 77 оптикалық телескоппен жабдықталған. Обсерваториядағы жоғары сапалы құрылғылар кең көлемді зерттеулер жүргізуге мүмкіндік береді.