Күздік және қыстап шығатын арамшөптер өкілдері және олармен күресу шаралары

Презентация қосу

Күздік және қыстап шығатын
арамшөптер өкілдері және
олармен күресу шаралары.
Жоспар:
• 1. Күздік арамшөптер
өкілдері және олармен
күресу шаралары
• 2. Қыстап шығатын
арамшөптер және олармен
күресу шаралары
1.Күздік арамшөптердің өсіп-өніп дамуы үшін
күзде және қыста төменгі температура қажет.
Олардың тұқымдары алғашқы тіршілік жылында
кез келген уақытта көктейді, тек тамыр маңайында
ғана жапырақтар пайда болады да, қара күзде
яровизация сатысынан міндетті түрде өткеннен
кейін, осы сатысында қыстап қалады. Олар
сабағын, гүлін, жемісін және тұқымын міндетті
түрде келесі жылы береді. Биологиялық
ерекшеліктеріне байланысты олар күздік
дақылдардың ластаушысы. Бұл топқа қарабидай
және дала арпабастары, кәдімгі сіпсебас т.б.
жатады.
• Қара бидай арпабасы астық тұқымдасына жататын
Қарабидай арпабасы біржылдық күздік арамшөп. Барлық жерлерде тараған,
әсіресе күздік дақылдарды, көпжылдық шөптерді және
Костер ржаной жаздық дақылдарды ластайды. Тамыр жүйесі шашақты.
Вromus secalinus Сабағы бұтақталған, жылтыр, биіктігі 30-100 см, таспа
жапырақты.
• Бір түп қараюидай арпабасы 800-ден 5000-ға дейін дән
береді. Ол топырақта өзінің өнгіштік қабілетін 7-8 жылға
дейін жоғалтпайды. Гүл шоғыры – жайылған шашақ.
Тұқымы жұқа қабықты дәнек, 1000 дәнектің салмағы 2,0-2,8
грамм. Арамшөп 2-3 см тереңдіктен жақсы өніп шығады,
кейбір өскіндері 10 см тереңдіктен өніп шыға алады.
• Минималды өніп шығу температурасы +1- 22C, ал оптималды
температура
• +12-142С.
• Негізінен күздік дақылдарды, оның ішінде күздік бидай мен
қарабидай егістігін ластайды.
• Күрес шаралары. Бірінші агротехникалық шара – егін
сепкенге дейін дәнді дақылдардың тұқымын тазарту. Бірақ,
қарабидай арпабасының дәнін қарабидайдың тұқымынан
толық бөліп алу қиын. Сондықтан Сондықтан 3-4 жылда бір
рет тұқымды жаңартып тұру керек. Сонымен қатар, тұқым
алу үшін дәнді дақылдарды құнарлы, жақсы тыңайтылған,
жер бедері тегіс танаптарға орналастыру керек.
Егістік арпабас • Егістік арпабас қоңырбастылар тұқымдасына жататын
күздік арамшөп. Барлық жерлерде, әсіресе күздік
Костер полевой дақылдарының егістерін көпжылдық шөптерді,
Bromus arvensis жаздық дақылдарды ластайды. Тамыр жүйесі
шашақты. Сабағы бұтақталған, жылтыр, биіктігі
Тамыр жүйесі шашақты. Сабағы бұтақталған, жылтыр,
биіктігі 30-100 cм. Таспа жапырақты.
• Гүл шоғыры – жайылған шашақ. Тұқымы – жұқа
қабықты дәнек. 1000 дәнектің салмағы 2,0-2,75 грамм.
Арамшөп тұқымы топырақтың 2-3 см тереңдігінен
жақсы өніп шығады, кейбір өскіндері 10 см
тереңдіктен өніп шыға алады.
• Өніп шығу температурасының минималды мөлшері
+1-22С, ал оптималдысы 12-142С. Өсімдік көп
сабақтанып, шоқ-шоқ болып өседі. Тіршілікке
қабілеттілігі 2-3 жылға дейін сақталады.
• Ең негізгі күресу жолдары: ауыспалы егісті енгізу,
игеру жіне сақтау. Топырақты ұқыпты өңдеу.
Гербицидтерден 2,4-Д-ге төзімді. Топыраққа сіңірілген
гербицидтер ғана оң нәтиже береді.
2. Қыстап шығатын арамшөптер екі түрлі жолмен дамуы
мүмкін. Егер олар көктемде өніп шықса, онда өздерінің
вегетациясын сол жылы күзде аяқтайды, яғни жаздық
арамшөптер сияқты дамиды. Ал олар кеш көктегенде
вегетациясының қай кезеңінде болса да, қыстап қалады да,
келесі жылы вегетациясын аяқтайды, яғни олардың дамуы
күздік арамшөптер тәрізді. Қыстап шыққаннан кейін тамыр
маңында жапырақ тостағанын құрып, тез сабақтанып,
вегетациясын ерте аяқтап, пісіп жетіледі. Бұл жағдайда оның
тұқымы тікелей топыраққа түседі. Қыстап шығатын
арамшөптерге жұмыршақ, егістік қанатжеміс, жабысқақ
қызылбояу және т.б. жатады.
• Жұмыршақ – айқышгүлділер тұқымдасына жататын
Жұмыршақ
біржылдық қыстап –шығатын
Пастушья сумка
кең тараған – Capsella
арамшөп, bursa pastoris
барлық танаптарда, әсіресе жаздық және күздік
дақылдар егістерінде жақсы өсіп жетіледі.
Экологиялық икемділігі өте жоғары. Өскен
жағдайына қарай эфемер, жаздық, қыстап шығатын
және күздік арамшөп ретінде жетіле алады.
• Кіндіктамырлы, сабағы жеке немесе тармақталған,
сұр-жасылдау, биіктігі 30-40 см. Жапырағы
кезектесіп орналасқан. Қыстап шығатын түрінің
тамырларының жоғарғы жағында жертаған пайда
болады.
• Гүлі ақ, майда. Сәуір айының ортасынан күзге дейін
гүлдейді. Бір өсімдікте 270 мың дана тұқымға дейін
болады. Өніп шығу кезеңі созылыңқы. Қыстап
шыққаннан кейін тұқымы жақсы өніп өседі. Күздік
және қыстап шығатын түрлері кез келген фазасында,
тіпті гүлденгенге дейін қыстап шыға алады.
Тұқымының тіршілікке қабілеттілігі Тұқымының
тіршілікке қабілеттілігі 35-ға дейін сақталады.
Тұқымы 2-3 см тереңдіктен өніп шығады. Қолайлы
жылдары екі-үш рет ұрпақ беруі мүмкін.
Егістік қанатжеміс – Ярутка полевая – Thlaspi arvense
• Егістік қанатжеміс айқышгүлділер тұқымдасына жататын
біржылдық қыстап шығатын көп тараған арамшөп. Барлық
ауылшаруашылық дақылдары егістерін, сүрі жерлерді және
көпжылдық шөптерді өте қатты ластайды. Сабағы тік, кедір-
бұдырлау, тармақталған, биіктігі 20-50 см. Жалаңаш өсімдік, өте
жағымсыз иісі бар. Мамыр айынан күзге дейін гүлдейді. Бір
өсімдігі 50 мыңға дейін тұқым береді. Тұқымы майда, 1000
тұқымның салмағы 1,2-1,7 грамм. Өңгіштігі қыстап шыққаннан
кейін жоғарылайлы (88-98%), өніп шығуы созылыңқы. Тұқымы 0,5-
1,0 см тереңдіктен жақсы көктеп шығады.
• Топырақта тіршілік қабілетін он жылға дейін сақтайды. Тіпті
малдардың қорыту жүйесі арқылы өткенде де оның өнгіштік
қабілеті 40%–ға дейін сақталады.
• Қанатжеміс – улы өсімдік, себебі оның құрамында эфирлі-қышалы
майға ыдырайтын глюкозид болады. Сондықтан бұл өсімдікті мал
жесе, мал сүтінен сарымсақтың иісіндей жағымсыз иіс шығады.
• Күрес шаралары. Агротехникалық шаралармен қатар (тұқым
тазарту, топырақты негізгі және егін себер алдында өңдеу),
базагран, зеллек супер, дуал-голд, москит гербицидтерін қолдануға
болады.
Жабысқақ қызылбояу – Подмаренник цепкий – Galium aparine L.

•Жабысқақ қызылбояу алабұта тұқымдасына жататын біржылдық
қыстап шығатын арамшөп. Тамыры кіндікті. Сабағы жатаған, төрт
қырлы, қабырғалары төмен иілген ұзын тікенмен қапталған. Тікен
жапқан жапырақтары үшкір. Ақшыл күлтелі гүлдері тікен тәрізді
гүл сағағында орналасқан. Жемісі – құрсақ жағында терең ойықты
шар немесе бүр тәрізді жаңғақ, жаңғағының салмағы грамм.
Жаңғақтарының ең төменгі өну температурасы С. Өскіндері
наурыз-мамыр және тамыз-қыркүйек айларында пайда болады,
жазғы-күзгі өскіндері қыстап шығады. Мамыр-тамызда гүлдейді.
Шілде-қыркүйекте жеміс салады. Ең жоғарғы өнімділігі жаңғақ.
Жаңа піскен жаңғақтарының қуаңшылық жылдардағы өнгіштігі
ылғалды жылдарға қарағанда төмен және топырақтың см-ден
аспайтын тереңдігінде өнеді.
•Күрес шаралары. Агротехникалық шаралармен қатар (тұқым
тазарту, топырақты негізгі және егін себер алдында өңдеу),
базагран, зеллек супер, дуал-голд, москит гербицидтерін
қолдануға болады.
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Жалпы айтқанда, паразитті емес, азжылдықтардың күздік және қыстап
шығатын түрлері бар. Күздік арамшөптердің өсіп-өніп дамуы үшін күзде
және қыста төменгі температура қажет. Олардың тұқымдары алғашқы
тіршілік жылында кез келген уақытта көктейді. Бұл топқа қарабидай
және дала арпабастары, кәдімгі сіпсебас т.б. жатады. Ал қыстық
арамшөптер екі түрлі жолмен дамуы мүмкін. Егер олар көктемде өніп
шықса, онда өздерінің вегетациясын сол жылы күзде аяқтайды, яғни
жаздық арамшөптер сияқты дамиды. Ал олар кеш көктегенде
вегетациясының қай кезеңінде болса да, қыстап қалады да, келесі жылы
вегетациясын аяқтайды. Қыстап шығатын арамшөптерге жұмыршақ,
егістік қанатжеміс, жабысқақ қызылбояу және т.б. жатады.
НАЗАРЛАРЫҢЫЗҒА РАҚМЕТ!

Ұқсас жұмыстар

Паразитті және паразитті емес арамшөптердің өкілдері және оларға қысқаша сипаттама

Күздік көбелек –кеміргіш көбелектер тобының өкілі. Оның биологиясының ерекшелігі, зиянкестердің систематикасы, таралуы, биологиясы

Азжылдық, көпжылдық арамшөптер және олардың өкілдеріне сипаттама

Астықтың сызықты

Егістіктегі арамшөптермен күресу шаралары

Күздік бидайды қарқынды технологиямен өсірудегі негізгі элементтердің алатын орны

Арамшөптермен күресу шаралары

Бидайдың жер кө белегі

Қырыққабат күйе көбелегі

Күздік көбелегі:биология,зиянды фазасы,таралуы,есептеу әдістемесі

Пәндер