КӘСІПТІК АУРУЛАР

Презентация қосу

ӨНДІРІСТІК ОРТАНЫҢ
ЖАҒЫМСЫЗ ФАКТОРЛАРЫ

ОРЫНДАҒАН: ОРАЗБЕКОВА Э – АГ 204П
ҚАБЫЛДАҒАН: НУРПЕИСОВА Г.Ж

Алматы 2018
ЖОСПАРЫ:
• Зиянды өндірістік фактор туралы түсінік.
• Зиянды өндірістік факторлардың жіктелуі.
• Өзгерістердің жіктелуі.
• Кәсіптік аурулардың алдын – алу.
• Қауіпті өндіріс факторлары.
Қазіргі кездегі ғылыми-техникалық
прогресс жағдайында өндірістік
қарқынды дамуы жаңа, жоғары жұмыс
жылдамдықты және қуатты техникалар
мен технологиялық жабдықтарың
пайдалануға көптеп енгізілуімен тікелей
байланысты, бұл шу жүктемесі
жоғарылай түсетін еңбек жағдайын
қалыптастырады.
Шудың өндірістік зиянды фактор ретіндегі
әлеуметтік маңызы және одан
қоғамымыздың шығындану деңгейі өте
жоғары, ол еңбекке уақытша
жарамсыздыққа ұшырататын
сырқаттылықтың жиілеуінен,
жұмысшылардың қажуы нәтижесінде
еңбек тиімділігі мен өнім сапасының
төмендеуінен, аппараттардың көбеюі мен
мамандардың тұрақсыздануынан т.б.
қалыптасады.
Бірқатар авторлардың (Тулин В.А., Бронникова Г.А.,
Кадыскина Е.Н. 1989) жинақтап-дәнекерлеу өндірісі
мысалына жүргізген есептеулері, шу әсерінен еңбек
өнімділігінің 2,7-ке төмендейтінін көрсетті. Басқа
авторларың мәліметтері бойынша, шу әсерінен
өнімділіктің төмендеуі 2-30 аралығындла ауытқиды.
Бірқатар өнеркәсіптерде біз жүргізген зерттеулерден
шу деңгейі мен еңбек өнімділігі арасындағы
байланыс анықталды, мысалы шу деңгейінің 10 дБ-ге
жоғарылауы еңбек өнімділігін 7-ке, ал 20 дБ-ге
жоғарылауы 18-ке төмендетеді.
ЗИЯНДЫ ӨНДІРІСТІК ФАКТОР – ОЛ
КӘСІПТІК ПАТОЛОГИЯНЫҢ ПАЙДА
БОЛУЫН, ЖҰМЫСҚА ҚАБІЛЕТТІЛІКТІҢ
УАҚЫТША НЕМЕСЕ ТҰРАҚТЫ ТӨМЕНДЕУІН,
СОМАТИКАЛЫҚ ЖӘНЕ ИНФЕКЦИЯЛЫҚ
АУРУЛАРДЫҢ ЖИІЛІГІНІҢ ӨСУІН,
ҰРПАҚТАРДЫҢ ДЕНСАУЛЫҒЫНЫҢ
НАШАРЛАУЫН ТУЫНДАТА АЛАТЫН
ӨНДІРІСТІК ОРТА МЕН ЕҢБЕК ПРОЦЕСІНІҢ
ФАКТОРЫ.
ЗИЯНДЫ ӨНДІРІСТІК
ФАКТОРЛАРДЫҢ ЖІКТЕЛУІ:

• ПСИХОФИЗИОЛОГИЯЛЫҚ ФАКТОР;
• ФИЗИКАЛЫҚ ФАКТОР;
• ХИМИЯЛЫҚ ФАКТОР;
• БИОЛОГИЯЛЫҚ ФАКТОР;
• ӨНДІРІСТІҢ ЖАРАҚАТТАНУДЫҢ
ҚАУІПТІЛІГІ
ПСИХОФИЗИКАЛЫҚ ФАКТОРЛАР:

• А) ФИЗИКАЛЫҚ(ШАХТЕРЛЕРДІҢ ЖӘНЕ
КЕНШІЛЕРДІҢ ЖҰМЫСЫ);
• Б)ФИЗИОЛОГИЯЛЫҚ ЖЫЛЖУ(ОЙМЕН
ІСТЕЙТІН ЖҰМЫСТАР);
• В)ФИЗИОЛОГИЯЛЫҚ ЗОРЫҒУ(АУЫР
ЖҰМЫС ТҮРЛЕРІ);
• Г)ЖҮЙКЕ ПСИХИКАСЫНЫҢ ЗОРЫҒУЫ
(ОПЕРАТОРЛАРДЫҢ,ДИСПЕЧЕРЛЕР Т.Б)
ФИЗИКАЛЫҚ ФАКТОРЛАР:

• А) АУА ЖЫЛДАМДЫҒЫ(МАШИНА
ЖАСАУ,МЕТАЛЛУРГИЯ)
• Б) ИНФРАҚЫЗЫЛ СӘУЛЕЛЕРДІҢ ЖОҒАРҒЫ ДЕҢГЕЙІ
(АСПАН АСТЫНДА ЖҰМЫС ІСТЕЙТІН
ҚҰРЫЛЫСШЫЛАР)
• В) УЛЬТРАКҮЛГІН СӘУЛЕЛЕРДІҢ ЖОҒАРҒЫ
ДЕҢГЕЙІ (ДӘНЕКЕРЛЕУ ЖҰМЫСТАРЫ)
• Г) ЛАЗЕРЛІ СӘУЛЕЛЕРДІҢ ЖОҒАРҒЫ ДЕҢГЕЙІ
(ЗЕРТТЕУ ЖҰМЫСТАРЫ,МЕДИЦИНА)
• Д) ИОНДЫ СӘУЛЕЛЕРДІҢ ЖОҒАРҒЫ ДЕҢГЕЙІ
(АТОМДЫ ЭЛЕКТРОСТАНЦИЯЛАР)
ЭЛЕКТРОМАГНИТТІ СӘУЛЕЛЕР
(РАДИОЛОКАЦИЯ) :

• СТАТИСТИКАЛЫҚ ЭЛЕКТРДІҢ ЖОҒАРҒЫ
ДЕҢГЕЙІ(ЖАСАНДЫ ТЕРІ ШЫҒАРУ, МАТА
ӨНДІРІСІ)
• ЖҰМЫС ОРНЫНЫҢ ЖОҒАРЫ ДЕҢГЕЙДЕ
ШАНДАНУЫ(МАШИНА ЖАСАЙТЫН
ЗАУЫТТАР);
• ЖҰМЫС ОРНЫНЫҢ ЖЕТКІЛІКСІЗ НЕМЕСЕ
ЖҮЙЕЛІ ЕМЕС ЖАРЫҚТАНУЫ;
ХИМИЯЛЫҚ ФАКТОРЛАР:
• АҒЗАҒА ЖАЛПЫ ТОКСИКАЛЫҚ
ТІТІРКЕНДІРГІШ;

БИОЛОГИЯЛЫҚ ФАКТОРЛАР:
• А) МИКРО ЖӘНЕ
МИКРООРГАНИЗМДЕР (АУРУ МАЛҒА
ҚАРАУШЫЛАР);
• Б) ВИТАМИНДЕР,
ГАРМОНДАР(ФАРМАЦЕВТИКАЛЫҚ
ЗАУЫТТАР);
ЕҢБЕКТЕНУ IC-ЭРЕКЕТІНІҢ ОРГАНИЗМІНЕ
ЕРЕКШЕ ӘСЕРІН ЕҢБЕК ФИЗИОЛОГИЯСЫ
ЗЕРТТЕЙДІ. ОРГАНИЗМНІҢ БЕЙІМДЕЛУІН
ЗЕРТТЕУ; ЖАЙСЫЗ ӨНДІРІСТІК
ФАКТОРЛАРДЫҢ АДАМ ОРГАНИЗМІНЕ
ТИГІЗЕТІН ӘСЕРІН АНЫҚТАУ, ЕҢБЕК ІС-
ӘРЕКЕТТЕРІНІҢ ФИЗИОЛОГИЯЛЫҚ
МЕХАНИЗМДЕРІН ЗЕРТТЕУ; КӘСІБИ
АУРУЛАРДЫ ДИАГНОСТИКАЛАУ, АЛДЫН АЛУ,
ЕМДЕУДІ ОҢТАЙЛАНДЫРУДЫҢ КЛИНИКАЛЫҚ-
ФИЗИОЛОГИЯЛЫҚ НЕГІЗДЕРІН ЗЕРТТЕУ.
ЕҢБЕК ҮРДІСІНЕ БАЙЛАНЫСТЫ КӘСІПТІК
ЗИЯНДЫЛЫҚТАР ЖҰМЫСШЫЛАР
ОРГАНИЗМІНДЕ АРНАЙЫ ЖӘНЕ АРНАЙЫ
ЕМЕС ӨЗГЕРІСТЕР ТУҒЫЗУЫ МҮМКІН.

АРНАЙЫ ӨЗГЕРІСТЕР:
• 1. КӘСІПТІК АУРУЛАР
• 2. ЖЕДЕЛ УЛАНУЛАР
• 3. СОЗЫЛМАЛЫ УЛАНУЛАР
• 4. ЖЕКЕЛЕГЕН АСҚЫНУЛАР (ОТДАЛЕННЫЕ
ПОСЛЕДСТВИЯ) (МУТАГЕНДІ, ТЕРАТОГЕНДІ,
КАНЦЕРОГЕНДІ, АЛЛЕРГЕНДІ)
АРНАЙЫ ЕМЕС ӨЗГЕРІСТЕР:

• 1. ҚАЖУ
• 2. ЗОРЫҒУ
• 3. СТРЕСС
• 4. АРНАЙЫ ЕМЕС СЫРҚАТТАНУЛАР
• 5. ЖЕКЕЛЕГЕН АСҚЫНУЛАР
(МУТАГЕНДІ, КАНЦЕРОГЕНДІ,
ЭМБРИОТРОПТЫ, АЛЛЕРГЕНДІ)
КӘСІПТІК АУРУЛАРДЫҢ АЛДЫН-АЛУ - ЕҢ
МАҢЫЗДЫ МЕМЛЕКЕТТІК МІНДЕТТЕРДІҢ
БІРІ БОЛЫП ТАБЫЛАДЫ. ОСЫ МАҚСАТТА
БАРЛЫҚ ӨНЕРКӘСІПТІК ӨНДІРІСТЕРДЕ
ЖҰМЫСШЫЛАРҒА ҚОЛАЙСЫЗ ӘСЕР ЕТЕТІН
ӨНДІРІСТІК ОРЫНДАРДЫҢ ЗИЯНДЫ
ФАКТОРЛАРЫН ШЕКТЕУГЕ БАҒЫТТАЛҒАН
ШАРАЛАР ЖИЫНТЫҒЫ ЖҮРГІЗІЛЕДІ.
• 1. ӘКІМШІЛІК ШАРАЛАР
• 2.ТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ
• 3.ТЕХНИКАЛЫҚ ҚАУІПСІЗДІКТІҢ
ОРЫНДАЛУЫ
• 4.САНИТАРЛЫҚ
• 5. ЕМДЕУ
ФИЗИКАЛЫҚ ЗИЯНДЫ ЖӘНЕ
ҚАУІПТІ ӨНДІРІС ФАКТОРЛАРЫ –
МИКРОКЛИМАТ, ӨНДІРІСТІК ШАҢ,
ШУ, ДІРІЛ, УЛЬТРАДЫБЫС,
ИНФРАДЫБЫС, ИОНДАЛМАЙТЫН
СӘУЛЕЛЕНУ, ИОНДАУШЫ
СӘУЛЕЛЕНУ.
ШУ – ҚАТТЫ ОРТАНЫҢ МЕХАНИКАЛЫҚ
ТЕРБЕЛІСТЕРІ. ШУ ДЕГЕНІМІЗ, КЕЗ – КЕЛГЕН
ЖАҒЫМСЫЗ НЕМЕСЕ РЕТСІЗ ЖИЫНТЫҚТАҒЫ,
ТҮРЛІ ЖИІЛІКТЕГІ ЖӘНЕ ҚАРҚЫНДЫЛЫҚТАҒЫ
ДЫБЫСТАР, ОЛАР АДАМ АҒЗАСЫНА
ЖАҒЫМСЫЗ ЖҰМЫС ПЕН ДЕМАЛЫСҚА ӘСЕР
ЕТЕДІ.ШУ ӘСЕРІНЕН АДАМДА КӘСІПТІК
КЕРЕҢДІЛІК ПАЙДА БОЛАДЫ ЖӘНЕ АҒЗАНЫҢ
БАСҚА ДА ЖҮЙЕЛЕРІ ЗАРДАП ШЕГЕДІ. ШУДЫҢ
ГИГИЕНАЛЫҚ НОРМАТИВТЕРІ БОЛАДЫ.
ДІРІЛ – ҚАТТЫ БАЙЛАНЫСТАРЫ БАР
ЖҮЙЕЛЕРДІҢ ТЕРБЕЛІС ҚОЗҒАЛЫСТАРЫ.
ДІРІЛДІҢ ТАРАЛУЫНА БАЙЛАНЫСТЫ – ЖАЛПЫ
ЖӘНЕ ЛОКАЛЬДІ ДІРІЛДІ АЖЫРАТЫЛАДЫ.
ДІРІЛ КӨЗІ –ҰРМАЛЫ АСПАПТАР ( БАРАБАН ),
ҰРМАЛЫ - АЙНАЛМАЛЫ ӘСЕРІ БАР
МАШИНАЛАР, МЕХАНИЗАЦИЯЛАНҒАН
АЙНАЛМАЛЫ МАШИНАЛАР.
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР
ТІЗІМІ:

• У.И. КЕНЕСАРИЕВ, Н.Ж. ЖАКАШОВ.
ЭКОЛОГИЯ И ЗДОРОВЬЕ НАСЕЛЕНИЯ:
УЧЕБНИК ДЛЯ МЕДИЦИНСКИХ ВУЗОВ И
КОЛЛЕДЖЕЙ. АЛМАТЫ, 2002. – 260 С.
• Ж.Д. БЕКМАГАМБЕТОВА. РАДИАЦИОННО-
ЭКОЛОГИЧЕСКИЕ АСПЕКТЫ БЕЗОПАСНОСТИ
НАСЕЛЕНИЯ. УЧЕБНОЕ ПОСОБИЕ. – АЛМАТЫ,
2002. – 304 С.
• GOOGLE.KZ
НАЗАРЛАРЫҢЫЗҒА
РАХМЕТ!

Ұқсас жұмыстар

Кәсіби аурулар факторлары

Вибрациялық ауру

Кәсіби аурулар жиынтығын сипаттайтын

Пациенттерді қауіпсіз жылжыту кезіндегі мейіргердің рөлі

ЖАЛПЫ АУРУШАҢДЫҚ

Медицина қызметкерлері

Пневмакониоздар

Эмоционалды күйіну синдромының профилактикасын жасау

МЕДИЦИНА ҚЫЗМЕТКЕРЛЕРІНІҢ ТУБЕРКУЛЕЗ

Оңалту жоспары

Пәндер