Иммунитет филогенезі




Презентация қосу
Қазақстан Республикасының Білім және Ғылым министрлігі
Семей қаласы Шәкәрім атындағы мемлекеттік университеті

Тақырыбы: Иммунитет филогенезі

Орындаған: Бекенов Н
Тобы: ВС-505
Тексерген: Нуркенова М.К
Жоспар:

І.Кіріспе
ІІ.Негізгі бөлім
• Иммунология анықтамасы
• Иммунологияның дамуына үлес қосқан ғалымдар
• Иммунитет теориялары
ІІІ. Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер
Иммунология- қатерлі
індеттерге қарсы күрес
жолында пайда
болып,адамзатты көптеген
жұқпалы аурулардан
құтқарған ғылым.
Індет ауруларына алғаш назар
салып зерттеген мұсылман
ғалымдары Разы мен Ибн
Сина.Олар шешек ауруының
белгілерін басқа індет ауруларынан
ажыратып көрсетіп,алғаш
иммунитет теориясын жасаған.
Негізгі иммунология
тарихы ағылшын
ғалымы Эдвард
Дженнердің
еңбегінен басталады.
1. Дженнер еңбегінің маңызы:

• Сиыр шешегімен ауырған
адамның табиғи шешекпен
ауырмайтынын дәлелдеді.
• Өзінің әдісін кеңінен таратып
егетін бекеттер ұйымдастырды.
1976 жылы Дженнер шешуші тәжірибе
қойған.Сара Нельмс деген сиыр шешегі
жұққан сауыншыдан шешек материалын
8 жасар дені сау Джеймс деген балаға
егеді.1 апта өткен соң бала сәл ауырып
жазылып кетеді.Тағы 1 апта өткен соң
нағыз қара шешектің өзін егеді.Бірақ
балаға бұл қатерлі шешек
жұқпайды.Сөйтіп Дженнер шешек
ауруынан құтылудың жолын тапты.
Ғылыми иммунология атасы
– француз Луи Пастер.Ол
вакцина жасаудың
универсалды тәсілін тауып
тырысқақ,күйдіргі,құтыру
ауруларына қарсы вакцина
жасады.
1898-1899 ж.Н.Н.Чистович,Ж.Борде-
Мечников шәкірттері антидене
жасалуы үшін микроорганизмдер
керектігі шарт емес екендігін
анықтады.Бірақ бұл еңбек елеусіз
қалды.Қазір осы жұмыстың әр түрлі
жануарлардың тін антигендерін
зерттеуде инфекциялық емес
иммунологияның шығуының
себепкер болғаны анықталып отыр.
1900ж. Ландштейнер қан
топтарын ашты.Олар АВО жүйе
деп аталады.Бір түрге жататын
организмдердің иммунитеттік
айырмашылығын зерттейтін
иммунологияның бір тармағы
пайда болды.Ол-тін
изоантигенін зерттейтін ғылым.
ИММУНОЛОГИЯ ҒЫЛЫМЫ ДАМУЫНЫҢ
ЖАҢА БЕЛЕСІ 1945 Ж. БАСТАЛАДЫ ЖӘНЕ
АҒЫЛШЫН ҒАЛЫМЫ МЕДАВАР ЕСІМІМЕН
БАЙЛАНЫСТЫ.ОЛ ИММУНИТЕТ АҒЗАНЫ
ТЕК МИКРОБТАН ҒАНА ЕМЕС,СОНЫМЕН
ҚАТАР ГЕНЕТИКАЛЫҚ БӨГДЕ
АҒЗАЛАРДЫҢ ЖАСУШАЛАРЫ МЕН
ТІНДЕРІНЕН ДЕ ҚОРҒАЙТЫНЫН
ДӘЛЕЛДЕДІ
Ағзаның негізі қатаң
бақылануы не үшін қажет
деген сұрақты қойған
Австралия микробиологы
Бернет.Бұл сұрақ
иммунитетті түсінуде көп
пайда келтірді.Бұл
сұраққа жауап
иммунитеттік бақылау
қағидасын ашуға әкелді.
Иммунологиялық бақылау
қағидасының шығуы, 1969-70 ж.
Иммунитеттің 2 жүйесін – жасушалық
және гуморальдық жүйелердің
ашылуына, қазіргі иммунологияның
пайда болуына әсер етті.
Иммунология жетістіктері

• Иммуноглобулин молекуласының құрылымын
анықтады
• Иммунды процестермен жеке иммуноглобулин
класстарының рөлі ашылды
• Лимфоциттердің антиген ажыратушы
рецепторларын тапты
• Аллергия негіздері пайда болды
• Ісікке қарсы иммунитеттің механизмдері
жүйеленді және т.б.
Антидене синтезінің алғашқы теориясын Т.Эрлих жасаған.Ол
бойынша әр жасушаның антидене жасайтын ерекше
құрылымы- бүйір тізбегі болады және ол кездейсоқ антигенге
дәл келетін болады.Ол жасушадан бөлініп қанға түссе
антиденеге айналады.Антиген молекуласы өзіне сәйкес келетін
құрылымды таңдап тауып алып, оны дәл көбейтеді деп айтқан.
Бұл алғашқы сұрыптау гипотезесы еді.
Ф.Бернет,Феннер 1941 ж. Тікелей емес
матрица теориясын жасады.Ол бойынша
антиген ферменттердің қызметін өзгертіп
қосалқы әсер етеді.Кейін инструктивті
гипотезаның көп варианттары
шықты,антиген мутаген сияқты ДНК-
ға,РНК-ға әсер етеді деген.
1950ж.Ерне Эрлих идеяларына қайта келіп
“табиғи сұрыптау” гипотезасын енгізді.Ол
бойынша эмбрион сатысында айырша безде
әртүрлі антидене молекулалары болады.антиген
организмге енгенде сәйкес келетін антиденемен
әсерлесіп комплекс құрады.Бұл комплек жасуша
ішіне кіргенде жасуша оны молекулалар жасауға
модель ретінде пайдаланады.
Қазіргі күндері
иммунологияның жалпы
биологиялық мәні бар, ол өз
дамуында да биология мен
медицинаға көп әсер жасап
отыр.
ИММУНИТЕТ АНЫҚТАМАСЫ.

• Иммунитет дегеніміз патогенді
микробтардың, олардың
токсиндерімен басқа да
биологиялық бөгде заттардың
әрекетін адам организмінің
қабылдамаушылық жәйі.
Шығу тегіне
байланысты
ИММУНИТЕТТІҢ 2 ТҮРІН
АЖЫРАТАДЫ:
• ТУА БІТКЕН /ТҮРЛІК/
• ӨМІРДЕ ПАЙДА БОЛҒАН
/ПЕРСОНАЛЬДЫҚ/
Туа біткен иммунитет

• Тұқым қуалаушылықпен беріледі және
конституционды түрге лайықты болады.
Мысалы, адамның ешқашан иттердің,
ірі қара малдардың обасымен
ауырмайтыны белгілі. Туа біткен
иммунитет өте берік болады, бірақ
абсолютты емес.
Өмірде пайда болған иммунитеттің активті және пассивті түрлерің
ажыратады.
Активті пайда болған иммунитет патогендік микробтардың әрекетіне
қарсы реакцияның салдарынан дамиды,табиғи және жасанды болу
мүмкін.
• Табиғи активті иммунитет инфекциядан кейін дамиды
• жасанды активті иммунитет – вакцинациядан кейін.
• Активті иммунитет ұзақ уақытқа сақталуы мүмкін, әсіресе
инфекциядан кейін дамыйтың иммунитет /өмір бойы сақталуы мүмкін.
Пассивті иммунитет дайын антиденелерді енгізу арқылы пайда болады.
• Табиғи пассивті иммунитет анасынан ұрыққа плацента арқылы немесе
сүтпен берілген антиденелердің әсерімен түзіледі.
• Жасанды пассивті иммунитет қанның сары суын немесе даяр
антилденелері бар глобулиндерді енгізу арқылы пайда болады.
• Пассивті иммунитет жылдам болады да бірақ 15-20 күнге дейін
сақталады, ол уақытта бөгде антиденелер организмнен шығарылады.

Ұқсас жұмыстар
Орталық жүйке Шеткі жүйке жүйесі
Қан ұлпасы
Зигомицеттердің филогенезі
Нерв ұлпасының құрылысы мен маңызы
Минералды заттар
ӨСІМДІК ИММУНИТЕТІ
Организмнің бейарнамалы қорғаныш факторлары, сыртқы және ішкі тосқауылдар. Фагоцитоз
Нерв жүйесінің онто - және филогенезі
Түрлік иммунитет
Қанның иммундық функциялары
Пәндер