Сепсис сипаттамасы

Презентация қосу

Қазақстан Оңтүстік Қазақстан
Республикасының Медицина академиясы
Денсаулық Сақтау
Министрлігі

Қалыпты және патологиялық физиология
кафедрасы

ПРЕЗЕНТАЦИ
Я
Такырыбы: Сепсис
Жоспар
• Кіріспе
• Негізгі бөлім
• Сепсис сипаттамасы
• Сепсистің жіктелуі
• Сепсис себептері
• Болжамдары және алдын-алу
• Қорытынды
• Әдебиеттер тізімі
Сепсис сипаттамасы

• Сепсис — жалпы іріңді инфекция, әртүрлі патогендер
мен олардың токсиндеріндегі қанның енуіне және
айналымына байланысты даму. Сепсис клиникалық
көрінісі интоксикация синдромынан тұрады (қызба,
тербелістер, терінің ашық түсті жерлері),
тромбоемораргиялық синдром (теріге қан кету,
шырышты қабықшалар, конъюнктива),
метастатикалық тін мен органның зақымдалуы (түрлі
локализациялардың абсцесс, артрит, остеомиелит
және т.б.).
• Сепсистің расталуы — қанның мәдениетінен және
инфекцияның жергілікті ошақтарынан шыққан
патогенді босату. Сепсисте антибиотикалық терапия,
иммунотерапия; айғақтар бойынша – инфекция көзін
хирургиялық алып тастау емдеу көрсетіледі.
Сепсистің жіктелуі
• Сепсистің нысандары негізгі инфекциялық
фокустың оқшаулануына байланысты жіктеледі.
Бұл мүмкіндікті негізге ала отырып, біріншіден
ерекшеленеді (криптогенді, маңызды,
идиопатикалық) және екінші сепсис. Бастапқы
сепсис кезінде кіру қақпасы анықталмайды.
Екінші септикалық процесс бөлінеді:
• хирургиялық операциялар – операциядан
кейінгі жарақаттан қанға инфекция әкелген
кезде дамиды
• акушерлік және гинекологиялық – күрделі
аборттар мен босанудан кейін пайда болады
• урозепсия – урогенитальдық аппаратта кіреберіс
қақпасының болуы сипатталады (пиелонефрит,
цистит, простатит)
• тері – Инфекцияның көзі — іріңді тері аурулары
және зақымдалған тері (қайнатады, абсцессы,
күйіктер, жұқтырған жаралар және т.б.)
• перитонеальды (билирий, ішек) – іш қуысының
бастапқы зақымдалуын локализациялау
• плевро-өкпелік – өкпенің іріңді аурулары
аясында дамиды (абсцесс пневмония, эмпема
плевры және т.б.)
• одонтогендік – стоматологиялық жүйенің
ауруларына байланысты (кариес, тамыр
гранулемалары, апикалды периодонтит,
периостит, перинемаксилярлы флегмон,
остеомиелит)
• тонзилогенді – ауыр жараларда пайда болады,
стрептококки немесе стафилококктен туындаған
• риногенді – мұрын қуысы мен
параназальді синусиялардан
инфекцияның таралуына байланысты
дамиды, әдетте синуситпен
• аутогенді — құлақ қабыну ауруларымен
байланысты, жиі іріңді отит медиасы.
• Сепсис пайда болған сәтте ертерек бөлінеді
(негізгі септикалық фокус пайда болғаннан кейін
2 апта ішінде пайда болады) және кеш (екі
аптадан кейін пайда болады). Сепсис даму
қарқынына қарай найзағай болуы мүмкін
(септикалық шоктың тез дамуы және 1-2 күн
ішінде қайтыс болудың басталуы), өткір (Соңғы 4
апта), субакуталы (3-4 ай), қайталанатын (6 айға
дейін ауытқуы мен ауыруына байланысты) және
созылмалы (бір жылдан асады).
• Сепсис өз дамуында үш фазадан тұрады:
1. токсемия
2. септикалық
3. сепсисемия
• Токсемия фазасы инфекцияның бастапқы
жерінен микробтық экзотоксиндердің
таралуының басталуына байланысты жүйелі
қабыну реакциясының дамуымен сипатталады;
бұл кезеңде бактеремия жоқ.
• Септицемия қоздырғышты тарату арқылы
белгіленеді, микроцмомбустың
микроваскулярлы түрінде көптеген қайталама
септикалық фокустарды дамыту; тұрақты
бактериемия байқалады. Септептопемияның
фазасы органдардың және қаңқалық
жүйелердегі қайталанбас метастатикалық іріңді
ошақтардың қалыптасуымен сипатталады.
Сепсис себептері
• Негізгі факторлар, инфекцияға қарсы
қарсылықтың бұзылуына және сепсистің дамуына
алып келеді:
• микроорганизм тарапынан — септикалық
фокустың болуы, мезгіл немесе тұрақты қанмен
немесе лимфа төсегімен байланысты; бұзылған
дене реакциясы
• инфекциялық патоген – сапалық және сандық
қасиеттер (массалықтығы, вируленттілік, қан
немесе лимфа қорыту)
• Сепсистің даму механизмі көп сатылы және өте
күрделі. Алғашқы жұқпалы аурулардың
патогендері мен олардың токсиндері қанға
немесе лимфаға енеді, бактеремияның дамуына
себепші болады. Бұл иммундық жүйені
белсендіруге әкеледі, бұл эндогендік заттарды
босату арқылы жауап береді (интерлейкиндер,
Некроздың ісік факторы, простагландиндер,
тромбоциттерді белсендіру коэффициенті,
эндотелин және басқалары.), тамырлы қабырға
эндотелиясына зиянын тигізеді.
Сепсис белгілері

• Сепсис белгілері өте полиморфты, аурудың
этиологиялық түріне және курсына байланысты.
Негізгі көріністер жалпы интоксикацияға
байланысты, мульторганикалық бұзылулар және
метастаздарды оқшаулау.
• Көп жағдайда сепсистің басталуы өткір, алайда,
науқастардың төрттен бірінде «депрессия» деп
аталады, толқындармен сипатталады, апирексия
кезеңдерімен ауысады. Презиттестің күйі
аурудың егжей-тегжейлі көрінісіне айналмауы
мүмкін, егер ағза инфекциямен күресетін болса.
Басқа жағдайларда, безгегі үзік-үзік пішінді
қабылдайды, ауыспалы безгегі және тер.
Кездейсоқ гипертермия дамиды.
• Сепсиспен науқастың жағдайы тез өлшенеді. Тері
бозғылт сұр болады (кейде сараңдық) түсі, бет
сипаттамаларын жақсарту. Ерінге ерін пайда болады,
пюшестер немесе геморрагиялық тері бөртпесі,
конъюнктивал және шырышты қабықтың қан кетуі.
Жедел сепсис кезінде науқастар қысымда жарақат
алады, сусыздандыру және сарқылу.
• Тыныс алу жүйесі организмде кездесетін
патологиялық процестерге тахипнаның
дамуымен жауап береді, өкпе инфарктісі, тыныс
алу бұзылысының синдромы, тыныс
жетіспеушілігі. Асқорыту трактінің бөлігінде
анорексия белгіленді, пайда болуы «септикалық
диарея», іш қатуымен ауысады, гепатомегалия,
улы гепатит. Сепсис кезінде зәр шығару
жүйесінің бұзылған функциясы олигурияның
дамуында азотемия, улы жасыл, аррестер
көрінеді.
Сепсисті емдеу
• Созылмалы науқастар қарқынды терапия
бөлімшесінде ауруханаға жатқызылды. Терапиялық
шаралар кешені бактерияға қарсы қамтиды,
детоксикация, симптоматикалық терапия,
иммунотерапия, ақуыз және су-электролит
бұзылуларын жою, органдарды қалпына келтіру.
• Инфекцияның көзін жою үшін, сепсис,
хирургиялық емдеу жүргізіледі. Ол іріңді
фокустың ашылуы мен дренаждан тұруы мүмкін,
Некротомияны орындау, Іріңді қалталарды және
ішкі ішектің ойықтарын ашу, қуысты санитария
(жұмсақ тіндердің абсцессі бар, флегмон,
остеомиелит, перитонит және басқалар.). Кейбір
жағдайларда, абсцессмен бірге органды
резекциялау немесе жою қажет болуы мүмкін
(мысалы, өкпе немесе көкбауыр абсцессі бар,
карбункул бүйрегі, пиросалпинс, іріңді
эндометрит және т.б.).
Сепсистің болжамдары
және алдын-алу
• Сепсистің нәтижесі микрофлораның
вируленттілігі арқылы анықталады, дененің
жалпы жағдайы, уақтылы және терапияның
жеткіліктілігі. Егде жастағы науқастар
асқынулардың дамуына және жағымсыз
болжамға бейім, ортақ аурулармен бірге,
иммунитет тапшылығы. Сепсисаның әр түрлі
түрлерінде өлім 15-50 құрайды%. Септикалық
шоктың дамуымен өлім ықтималдығы өте
жоғары.
• Сепсиске қарсы профилактикалық шаралар іріңді
инфекция ошақтарын жоюдан тұрады; дұрыс күйік
басқару, ран, жергілікті жұқпалы және қабыну
процестері; терапевтік және диагностикалық
процедуралар мен операцияларды жүргізу кезінде
асептикалық және антисептиктерді сақтау; ауруханада
инфекцияның алдын алу; вакцинация (пневмококкқа
қарсы, meningококк инфекциясы және т.б .;.).
Қорытынды
• Сепсис (қан улану) – қайталама инфекциялық ауру,
патогенді фложараларың бастапқы жергілікті жұқпалы
фокусты қанға ағуынан туындаған. Бүгінгі күні әлемде 750-
ден 1-ге дейін диагноз қойылған,5 миллион. сепсис
жағдайлары. Статистика бойынша, көбінесе ішектің сепсисі
күрделене түседі, өкпе және урогенитальды инфекциялар,
Сондықтан, бұл мәселе жалпы хирургия үшін аса маңызды,
пульмонология, урология, гинекология. Педиатрия
шеңберінде проблемалар зерттеледі, жаңа туылған
нәрестелердің сепсисіне байланысты. Қазіргі заманғы
бактерияға қарсы және химиотерапевтік препараттарды
қолдануға қарамастан, сепсистен өлім үнемі жоғары
деңгейде қалып отыр – 30-50%.
Әдебиеттер тізімі
1. Нұрмұхамбетұлы Ә. Патофизиология: өңделіп,
толықтырылған 3-ші басылым. Алматы, 2007, 648
бет.
2. Ахметов Ж.В. Патологиялық анатомия. – Алматы.-
2003.
3. Ахметкалиев С.Е., Қамбаров Ж.А. Клиникалық
патоморфологияға кіріспе: Оқу құралы. – Ақтөбе:
Ақтөбе медициналық академиясы. С.5-34.
4. Хасенова К. Патологиялы қ физиологиядан дəрістер
жина ғ ы. – Т ү ркістан, 2005

Ұқсас жұмыстар

Сепсистің дамуы

ХИРУРГИЯЛЫҚ СЕПСИС

Сепсис патофизиологиясы

ТЫНЫС ЖОЛДАРЫ АУРУЛАРЫНЫҢ МИКРОБИОЛОГИЯЛЫҚ ДИАГНОСТИКАСЫ. ІРІҢДІ-ҚАБЫНУ ЖӘНЕ ЖАРАҚАТ ИНФЕКЦИЯЛАРЫНЫҢ ҚОЗДЫРҒЫШТАРЫ. БАКТЕРИЕМИЯ. СЕПСИС. БАКТЕРИЕМИЯ. СЕПСИС

Септикалық шок

Қақпақшадағы микробтар колониялары

СЕПСИСТІҢ ПАТОЛОГИЯЛЫҚ МОРФОЛОГИЯСЫ

Асқынудың себептері

Ішек инфекция аурулары

Стафилококктар домалақ шар тəрізді, диаметрі

Пәндер