Көз тамшылары

Презентация қосу

Қазақстан Оңтүстік Қазақстан
Республикасының Медицина академиясы
Денсаулық Сақтау
Министрлігі

Дәрілер технологиясы кафедрасы

ПРЕЗЕНТАЦИ
Я
Такырыбы: Ішуге және сырт тәнге қолданылатын тамшылар.
Технологиясының ерекшеліктері
Жоспар
• Кіріспе
• Негізгі бөлім
• Тамшылар дегеніміз
• Ішуге арналған тамшылар
• Сыртқа қолдануға арналған тамшылар
• Қорытынды
• Қолданылған әдебиеттер
Тамшылар (Guttae)

• Тамшылар –бір немесе бірнеше белсенді
ингредиенттерден тұратын, тиісті еріткіште ерітілген,
суспензияланған немесе эмульсияланған және
тамшылатып дозаланатын сұйық дәрілер.
• Тамшылар өндірісінде олар салмақпен өлшенеді:
нитроглицерин ерітіндісі
валидол
май ерітінділері.
• Көлемі бойынша:
Глицерин
Спирт
Су
майлы ерітінділер жазылады.

• Онымен қоса, сұйық экстракттар мен тұндырмаларда
жазылуы мүмкін.
• Бұл дәрілік түрлердің ерекшелігі тамшымен
дозалануында.
• Артықшылығы:

Тасымалдауға
Ықшамды
ыңғайлы
• Тамшылар 5мл-30мл аралықтағы көлемде
ғана дайындалады.
• Тамшылардың кейбір жазылымдары жиі
қолданылатындықтан дәріхана ішілік дәрі
ретінде дайындалады. Сол себепті
тамшылардың көлемі, технологиясына
соның ішінде филтрлеу сатысын өзгертеді.
• Тамшылар технологиясында «қос
цилиндрлік» әдіс қолданылады. Себебі бұл
тәсіл ерітіндінің концентрациясын және
көлемін өзгертпейді.

• Тамшылар қолданылуы бойынша және
дисперсті жүйе ретінде бірнеше түрге
жіктеледі.
Қолданылуы бойынша жіктелуі:
Ішуге арналған
тамшылар
(Guttae ad usum
internum)

Сыртқа қолдануға
арналған
тамшылар
(Guttae ad usum
externum)
Дисперсті жүйе ретінде
жіктелуі:

Нағыз Коллоидты
Суспензиялар Эмульсиялар
ерітінділер ерітінділер
Ішуге арналған
тамшылар
• Ішкі қолдануға арналған тамшылар көбінесе
судағы, тұнбалардағы, сығындылардағы және
басқа сұйықтықтағы дәрілік заттардың ерітінділері
болып табылады. Ішуге арналған тамшылардың
артықшылығы - белсенді заттардың жоғары
концентрациясы. Сондықтан тамшыларды кейде
шоғырланған ашыту деп атайды.

• Құрамында А және В тізімдері бар ішуге арналған
тамшылардың рецептердегі дозасын міндетті
түрде тексеру қажет.
Сыртқа қолдануға
арналған тамшылар
Көзге, құлаққа, мұрынға енгізу үшін
Ғаламдық қорда көз тамшылары туралы жалпы мақала
бар. Мұрынға, құлаққа тамшылар сұйық дәрілік
формаларға қойылатын талаптарға сай болуы керек.
Сонымен қатар, келесі негізгі көрсеткіштер сыртқы
қолдануға арналған тамшылардың сапасын, мұрын мен
құлақтың тамшыларын сипаттайды:
енгізу маршрутының анатомиялық және физиологиялық
сипаттамаларына сәйкестігі;
дәрілік заттардың физика-химиялық қасиеттеріне
сәйкестігі.
Көз тамшылары
• Көз тамшылары - бұл көзге енгізу үшін арналған
дәрілік зат.

• Көз тамшылары жыртылған сұйықтықпен
изотоникалық болуы керек. Кейбір жағдайларда
гипертониялық немесе гипотоникалық
ерітінділерді қолдануға рұқсат етіледі, бұны жеке
мақалаларда көрсету керек. Көз тамшыларын
дайындау үшін ерітінділерде жеке заттарда
көрсетілген медициналық мақсатта қолдануға
рұқсат етілген қосалқы заттар қолданылады.
• Көз тамшыларын дайындау үшін стерильді
еріткіштер қолданылады: тазартылған су,
изотоникалық буферлі ерітінділер, майлар және
т.б.
• Тұрақтандырғыштар, консерванттар,
пролонгаторлар және басқа көмекші заттар,
натрий хлориді, натрий сульфаты, натрий нитраты,
натрий метабисульфаты, натрий тиосульфаты,
натрий фосфаты тұздары т.б. қолданылады.

• Көз тамшылары асептикалық жағдайда
дайындалуы керек және зарарсыздандырылуы
керек.
• Көз тамшыларын зарарсыздандыру «Стерилді
дәрілік түрлер» мақаласына сәйкес жеке
мақалаларда көрсетілген әдістермен жүзеге
асырылады. Көз тамшыларын
зарарсыздандыруға тексеру мақалаға сәйкес
жүргізіледі. Көз тамшылары механикалық қосу
сынақтарына төтеп беруі керек. Механикалық
қосуға арналған сынақтар КСРО Денсаулық
сақтау министрлігі бекіткен нұсқауларға сәйкес
жүргізіледі.
• Мұрынға арналған тамшылар - мұрын қуысына
енгізуге арналған сұйық дәрілік форма. Олар сулы
немесе майлы ерітінділер немесе дәрілік
заттардың суспензиясы мен гельдері.
• Мұрын қуысының ішкі беті қан тамырларына бай,
сондықтан препараттарды интраназальды қолдану
инъекция жолына биоэквивалентті.

• Құлақ тамшылары сулы, сулы емес және аралас
ерітінділер түрінде қолданылады. Бұл технология
көз бен мұрын тамшыларын өндіру
технологиясымен бірдей.
Құю тамшылары үшін
контейнерлер мен
материалдар
Ішуге және сыртқа қолдануға арналған
тамшыларды өндіруге арналған
технологиялар

1. Дайындық, оның ішінде келесі операциялар:
жалпы көлемді немесе массаны анықтау;
заттың немесе концентрацияланған ерітіндінің
көлемін есептеу;
А және В тізімдеріндегі заттардың мөлшерін тексеру
(ішуге арналған ерітінділері үшін ғана);
жазбаша бақылау паспортын тіркеу;
жұмыс орнын дайындау.
2. Еріту және сүзу
3. Сұйық дәрілік заттардың құрамына кіріспе.
Механикалық қоспалардың болмауын бақылау.
4. Орамдау және қаптау.
5. Безендіру, жазбаша бақылау үшін төлқұжатты
толтыру.
6. Сапасын бағалау
• Егер тамшылардың жалпы мөлшері 30 мл-ден
асса, онда еріту еріткіш мөлшерінің жартысында
жүзеге асырылады. Еріту бұрын тазартылған
сумен шаюға арналған стендте жүзеге
асырылады.
• Алынған ерітінді мақта тампонымен сүзіледі,
бұрын тазартылған сумен жуылады. Ерітіндінің
қалдығы сүзгіні ерітіп, жуған стендті жуу үшін
қолданылады. Бұл өндіріс әдісімен дәрі-
дәрмектің концентрациясы мен тамшылардың
мөлшері төмендейді.
• А немесе В тізімдеріндегі заттардың
тамшыларын 0,05 г-дан кем мөлшерде
тағайындаған кезде осы заттардың алдын-ала
дайындалған концентрацияланған ерітінділері
қолданылады.
• Құрамында су-алкоголь сұйықтықтары бар
тамшыларды өндіруде дәрілік заттардың
ерігіштігін, сондай-ақ рецептте көрсетілген
сұйықтықтардың құрамын ескеру қажет.
Қорытынды

• Қорыта келсем, тамшылар аз мөлшерде
жазылған және тамшымен дозаланатын сұйық
дәрілер. Олар бірнеше топқа жіктеледі. Басқа
дәрілік түрлерге қарағанда артықшылықтары
бар. Қазіргі таңда ішке және сыртқа
қолданылатын тамшы түрлері кеңінен қолданыс
табады.
Қолданылған әдебиеттер
1. Сағындықова Б.А., Анарбаева Р.М. Дәрілердің
дәріханалық технологиясы. –Алматы: «Эверо»,
2011. -432б
2. ССРО МФ ХІ басылымы
3. http://vmede.org/sait/?
page=19&id=Farm_texnologiya_bzg_ls_gavrilov_2
010&menu=Farm_texnologiya_bzg_ls_gavrilov_20

Ұқсас жұмыстар

Көзге арналған дәрілік түрлер

Ұшпалы сусыз ерітінділер

Көз аурулары

Бүйректердің қабынуы

Көлденең және тік жіктерді пісіру

Горизонтальды найзағай

Нәрестенің дене салмағы

Жауыншашынның түрлері

Ауа қабаты

ДӘРІЛІК ҮЛГІЛЕРДІҢ МЕДИЦИНАДА

Пәндер