Экономикалық цикл түрлері және олардың себептері

Презентация қосу

Қазақ Ұлттық Аграрлық Университеті

Орындаған: Әшім Тұнық УА – 206К
Тексерген: Саяпил Алия
Экономикалық цикл
түрлері және олардың
себептері
Жоспар:
1. Эконмикалық цикл
түсінігі
2. Экономикалық цикл
фазалары
3. Экономикалық циклдің
пайда болу себепері
Экономикалық (іскерлік) цикл деп – өндірістің,
инфляцияның және жұмыспен қамтылу деңгейінің
өзгеруін айтамыз. Циклдік өзгерістердің себептері
мынадай: автономды инвестициялардың азаюы,
мультипликатор әсерінің әлсіреуі, ақша жиыны
көлемінің өзгеруі, негізгі қорлардың жаңаруы, т.б.

Макроэкономика ғылымында экономиканың циклдігі
туралы тұрақты теория жоқ деп айтуға болады, бірақ әр
түрлі көзқарастар бар, дегенмен көптеген экономистер
өндіріс көлемі мен жұмысбастылық деңгейі жиынтық
шығындарды анықтайды деп есептейді .
Жалпы айтқанда, экономикалық (іскерлік) цикл деп – бірнеше
жылдар ішіндегі экономикалық активтілік деңгейлерінің
бірінен кейін бірі келіп тұратын өсулер мен құлдырауларының
өзгеруі. Кейбір экономикалық циклдер ұзақтылығымен және
қарқындылығымен бір – бірінен ерекшеленеді. Бірақ олардың
барлығы әрқалай аталатын бірдей фазалар арқылы өтеді :

1. Шың 2. Құлдырау

3. Құлдырау н/е
тоқыраудың ең 4. Көтерілу
төменгі нүктесі
Циклдер бірдей фазалардан өтсе де, олар өздерінің
ұзақтылығы және белсенділігімен ерекшеленеді.
Сондықтан экономистер экономикалық циклдің орнына
экономикалық тербелістер дегенді қолдануды дұрыс
көреді, өйткені циклдер тұрақты түрде өтеді
Экономикалық цикл – бұл дағдарыстар арасындағы
мерзім және осы кезде оның төрт фазасы ауысады.

Фазаның бірінші (бастапқы) циклы – өндіріс
құлдырауының дағдарысы. Дағдарыс құбылысының
болуы сұраным төлем қабілеттілігімен
салыстырғанда тауарды артқ өндірумен
түсіндіріледі.

Дағдарыс кезеңінде өткерілмеген өнім саны тез
ұлғайып жұмсшылар босатылады, жұмыссыздық
ұлғайып, несие – ақша кәсіпорындар құлдырап,
жойыла бастайды.
Экономикалық циклдың келесі фазасы
депрессия(«depressia» - латын сөзі, төмендеу, тереңдеу
дегенді білдіреді). Бұл фазада өндірістің құлдырауы
тоқталады. Жайлап болса да запастағы тауарлар
өткеріледі және еркін ақша капиталы пайда болады.

Келесі фаза – тірілу , бұған тән нәрсе өндірісті ұлғайту,
демек пайда бар деген сөз. Ол кезегінде өндірістің
дамуын ынталандырады.

Циклдың кезекті фазасы өрлеумен алмасады. Өрлеу өнім
өндірудің қарқындылығымен сипатталады және ол
дағдарыс алдындағы деңгейден жоғары, жұмыссыздық
тартылады, қарыз капиталы ұсынымы ұлғаяды және банк
пайызының(%) нормасы төмендейді.
К.Маркс экон. циклдың дағдарысының қайталану себептерін тұрақты
капиталдың оқтын – оқтын жаппай жаңаруымен қарастырған.

Қазақстан экономикасының дағдарыстан кейінгі жылдары өсуі, яғни,
экономикалық циклдың тұрақтануы келесі факторлардың әсер етуіне
байланысты болды:
Қалпына келтіруге байланысты өсу, бұл тауарлар және қызметтер
өндірісін толық немесе жартылай қалпына келтірумен
энергетикасы, көлік және байланыс қызметі, т.б.
Конъюнктуралық өсу, әлем нарығында өнімдеріне сұраныс әрқашан
жоғары болатын салалардың дамуымен байланысты. Қазақстан
жағдайында бұл, әсіресе, мұнай және газ өндіруді дамыту.
Инновациялық өсу факторы Қазақстанда «Индустриалдық –
инновациялық даму стратегиясын» жүзеге асыру салдарынан пайда
болды. Бұл әзірге қалыптасу сатысында.Ең жоғарғы қарқын
инновациялық қарқын телекоммуникация және ақпараттық
қамтамасыз ету сааларында болуда.
ЭКОНОМИКАДАҒЫ КЕЗЕҢДІК
АУЫТҚУЛАРҒА ӘСЕР ЕТЕТІН
ФАКТОРЛАР

Сыртқы факторлар – халықтың санының
өзгеруі, технологиядағы түпкілікті
өзгерістер, соғыстар және саяси оқиғалар.

Ішкі факорлар – тұтыну, инвестициялау,
үкіметтің қызметі (қазынагерлік және
монетрлық саясат арқылы).
Қазіргі кезде циклдық дамудың өз ерекшелігі бар. Олар
екінші дүниежүзілік соғыстың, ғылыми – техникалық
революцияның әсерінен және мемлекеттің
экономикалық рөлінің өсуімен және мемлекеттің
экономикалық рөлінің өсуімен туындаған. Экономикалық
дағдарыстар тым жиіледі және тереңдей түсті,
сонымен қатар депрессия фазасы ұзақтығының
ұлғаюымен ерекшеленеді. Бұл құбылыстар көптеген
индустриалды – дамыған елдердің экономикасын
қамтыды.

Дағдарысқа қарсы саясат – бұл мемлекеттің
экономикалық белсенділіктің дағдарыс алдындағы
құбылуын реттеу және экономикалық дағдарыстардың
дамуына жол бермеу жөніндегі шараларының
жиынтығы.

Ұқсас жұмыстар

Экономикалық ауытқудың себептері

Экономикалық циклдар, инфляция, жұмыссыздық

Экономикалық циклдар

ЭКОНОМИКАЛЫҚ ЦИКЛ ЖӘНЕ ОНЫҢ ФАЗАЛАРЫНЫҢ СИПАТТАМАСЫ

Экономикалық циклдардың типтері

Кәсіпорындағы өндірісті ұйымдастыру

Инфляция және жұмыссыздық

“Эканомикалық цикл. Инфляция және жұмыссыздық”

ӘЛЕУМЕТТІК ИНСТИТУЦИОНАЛДЫҚ БАҒЫТ

For циклдық операторы

Пәндер