Ақша жүйесінің элементтері

Ақша жүйесі - қандай да бір елде ақша айналымын ұйымдастырудың тарихи қалыптасып, заңмен бекітілген формасы

1. ақша бірлігі;

2. ақша белгісінің түрлері;

3 Ақша эмиссияның тәртібі; .

4. валюталық айналымы режимі;

5. ақша айналымы режимі;

6. Ресми валюталық курс;

7. баға масштабы

Ақша, ол әр мемлекетте әртүрлі аталғанымен, негізінде сауда-саттық кезінде құн өлшемі ретінде пайдаланылады

Ақша жүйесі

қандай да бір елде ақша айналымын ұйымдастырудың тарихи қалыптасып, заңмен бекітілген формасы

Ұлттық ақша жүйесі

XV - XVII ғасырларда қалыптаса бастаған

Елдің атаулары

Ақша бірлігі

Елдің атаулары

Ақша бірлігі

Қазақстан

1 теңге = 100 тиын

АҚШ

1 доллар = 100 цент

Ресей

1 рубль = 100 копеек

Англия

1 фунт стерлинг = 100 пенса

Украина

1 гривня = 100 копийка

Израйль

1 шекель стерлинг = 100 агора

Беларусь

1 рубль = 100 копеек

Жапония

1 иен = 100 сена

Өзбекстан

1 сум = 100 тийн

Сауд Арабиясы

1 риал = 100 халал

Қырғызстан

1 сом = 100 тыйн

Түркия

1 лир = 100 куруш

Тәжікстан

1 сомони = 100 дирам

Кувейт

1 динар =100 дирхам = 1000 филса

Әзірбайжан

1 манат = 100 гепик

Қытай

1 юань = 10 цзяо = 100 финям

Армения

1 драм =100 люма

Йемен

1 риал = 100 филса

Молдова

1 лей =100 бань

Кипр

1 фунт =100 миллима

Біріккен Араб Әмірлігі

1 динар = 100 филса

Үндістан

1 рупия 100 пайса

Ауғаныстан

1 ауған = 100 пул

Марокко

1 дирхам = 100 сантима

Египет

1 фунт = 100 пиастра

Монголия

1 тугурик =100 мунгу

Австралия

1 австралия доллары = 100 цент

Тайланд

1 бат = 100 сатанга

Ирландия

1 ирландия фунты = 20 шиллинг =240 пенса

Бразилия

1 крузейро = 100 сентаво

Ақша жүйесінің элементтері

ақша жүйесін ұйымдастырудың принципі;

ақша бірліктерінің атауы; ақша белгілерінің түрлері, оларды шығарудың тәртібі және қамтамасыз ету сипаты;

ақша айналымын ақша - несие тұрғысынан реттеудің тетігі;

ұлттық валюта бағамы, оны шетелдік валютаға айырбастаудың тәртібі

Ақшаның бірнеше қасиеттері мен атқаратын қызметтері бар

Тұрақтылық

Жинақылық

Көпке шыдауы

Біртектілігі

Танымдылығы

Бөлінгіштігі

Төлем құралы ретінде

Құн өлшемі

Айналым құралпы

Қор жинау құралы

Электронды ақша

қазірде қолдағы ақшаға қарағанда, электронды ақша-пластик карточкалар көп қолданылады. Оларды пайдалану оңай, әрі қауіпсіз. Жазатайым жоғалтып алған жағдайда, банкке телефон соғып, карточканы жаптыртуға болады. Сонда сіздің карточкадағы ақшаны ешкім пайдалана алмайды. Көбінесе шетелдерде көп пайдаланылады. Дүкен супермаркеттерге барып өзімізге қажетті тауарларды алғанда қолма-қол ақшамен емес, карточка арқылы төлеуге болады.

Тарихи қалыптасқан екі ақша жүйесінің түрлері

Биметаллизм

Монометализм

Биметаллизм - бұл ақша жүйесінде жалпы құндық эквивалент ролін заңды түрде екі металл атқарады. Жалпыға бірдей құнының рөлі айналымда болатын екі металл - алтын мен күміске заңмен бекітілген ақша жүйесі.

Биметаллизм XVI - XVII ғасырда кеңінен тараған, ал Батыс Еуропа елдеріне XIX ғасырда пайда болады.

Монометаллизм -жалпы эквивалент ролін бір ғана металл (алтын немесе күміс) атқаратын ақша жүйесі. Онда бір металл (алтын немесе күміс) жалпыға бірдей балама ретінде әрі бағасы қымбат металдарға айырбасталған монеталар мен белгілерді функциялайтын ақша айналымының негізі ретінде қызмет етеді