Пневмония мен ауыратын науқасты оқыту

Презентация қосу

Пневмония мен ауыратын науқасты
оқыту
Жоспар:
1.Кіріспе бөлім:
Жалпы пневмония белгілері
Пневмонияның түрлері
2.Негізгі бөлім:
Бала пневмониясы,клиникасы
Ересек адамдағы пневмония көрінісі,клиникасы

3.Қорытынды

4. Пайдаланған әдебиеттер
Пнемония – себебі негізінен бактериялық инфекция болатын, өкпенің
респираторлық бөлшектерін зақымдап, альвеола ішінде экссудация, қабыну
клеткаларынынң инфильтрациясы падйа болатын, паренхимаға экссудат сіңіп, бұрын
болмаған, басқа аурулармен байланысты емес жергілікті қабынудың клиникалық-
рентгенологиялық белгілері бой көрсететін жедел инфекциялық ауру.
Пневмония ең жиі кездесетін аурулардың бірі ( әр 1000 тұрғын ішінде 3-15 адам
ауырады). Ауруханадан тыс пневмонияда өлім 5% жағдайда, нозокомиялық
пневмонияда 20% жағдайда кездеседі. Пневмонияның диагнозын қоюда жіберілетін
қатенің жиілігі 20%. Алғашқы үш күн ішінде дұрыс диагноз 35% жағдайда
қойылады.
Ауруханадан тыс жүре
пайда болған
пневмония(бірінші ретті,
үй пневмониясы).

Госпиталдық
Аспирациялық Халықаралық консесусқа пневмония (екінші
пневмония сәйкес пневмонияның ретті,ауруханаішілік,
төмендегідей түрлерін нозокомиалық).
ажыратады:

Иммунитет
жетіспеушлігіндегі
пневмония
Этиологиясы

Микоплазмалық Саңырауқұлақтық
Бактериялық

Вирустық

Аралас сабепті Қоздырғышы
пнвмония анықталмаған
Паразиттік пневмония
Қауіп факторы

темекі тарту, иммунитет бұзылыстары
(мысалы, терапия ГКС), анамнезде
пневмония мен бірқатар кәсіби
факторлардың, наркомания,
маскүнемдіктің болуы, жасы >65 жас,
қосарланған аурулар (өкпенің созылмалы
обструктивті ауруы (ХОБЛ), жүрек-
қантамыр аурулары, қант диабеті,
созылмалы бүйрек немесе бауыр
жеткіліксіздігі), кедейшілік.
Ауырлық дәрежесіне
қарай:

.
Жеңіл Орташа Пневмониян
пневмония ауыртпалықт ың ауыр
ы пневмония ағымы

уыттанудың айқын емес науқастың ауыр жағдайы,
симптомдары, дене қызуы уыттанудың айтарлықтай айқын уыттанудың айқын
субфебрильді, тыныс алу симптомдары, дене қызуының симптомдары, дене қызуы
жеткіліксіздігі мен 38°С дейін жоғарылауы, өкпелік 38,0°С, тыныс алу
гемодинамика бұзылыстары инфильтрат 1-2 сегмент жеткіліксіздігі II - III ст,
жоқ, өкпелік инфильтрация 1 шеңберінде, ТАЖ 22/мин дейін, гемодинамика бұзылыстары (АҚ
сегмент шеңберінде, ЖЖЖ 100 соғу/мин дейін, 90/60 мм с. б, ЖЖЖ 100
лейкоциттер 9,0-10,0 х 109/л, асқынулар жоқ. соғу/мин артық, септикалық
қосарланған аурулар жоқ. шок, вазопрессорларға
қажеттілік
Клиникасы

. Пневмонияның клиникалық белгілері ауру қоздырғышының
ерекшеліктері мен науқас адам организінің күйіне байланысты болады.
Пневмониямен ауыратын адамның басты шағымдары – жөтел,
қақырық бөлу, кеуденің ауыруы, ентігу, дене қызуының көтерілуі.
Жөтел құрғақ және қақырықты болады. Қақырық кілегейлі, кілегейлі-
іріңді және тот түсті болады. Кеуде қабырғасының ауыруы қосымша
плевритке байланысты өкпе қабы беттерінің бір-бірімен үйкелісінен
пайда болады, ол тынысты терең алған кезде және жөтел кезінде күшейе
түседі, науқас адам ауру жақ бүйіріне жатқанда азаяды. Дене қызу
көтерілуінің пневмонияның себебіне байланысты шектелуіне
байланысты бой көресетеді. Дене қызуы көтерілуінің пневмонияның
себебіне байланысты сипаты әр түрлі болып келеді. Крупозды
пневмонияда қызба тұрақты болады, оған қоса қалтырап тоңу кездеседі.
Басқа шағымдардан басқа интоксикацияға байланысты шағымдар да
болады: бас ауырыуы, миалгия, диарея т.б.
Бала пневмониясы Ересек адамдардағы пневмония

Пневмониямен аурушандық жиілігі бір жасқа Пневмония аурулары көп жағдайда көбінесе
дейінгі мың балаға 10-15,ал 3 жастан асқан қайтымды болады да, өкпе паренхимасының
мың балаға 5-6 аурудан келеді. (альвеолалар мен жартылай ұсақ
Этиологиясы. Балалардың басым бронхтардың) инфекциялық қабынуымен
көпшілігінде пневмониялар этиологиясы сипатталады. Көбінесе пневмонияны
инфекциялық. Соңғы кездегі мәліметтерге бронхтық-өкпелік инфекциялар туғызады:
қарағанда пневмококктар ауруханадан тыс бактериалдық (бәрінен бұрын пневмококктар,
өрбитін пневмониялардың себебі ретінде сонымен қатар стафилококктар, аралас
байқалуда. аэробты, грамм терісті, т.б.), вирустық,
Сәбилерде пневмония өрбуіне бейімделуші микоплазмалық, саңырауқұлақтық,
жайларға ауыр перинаталдық дерттер риккетсиоздық жедел пнвемонияның
(құрсақішілік гипоксия, асфиксия, асфиксия, қоздырғышы ретінде белгілі. Пневмония
туу кещзінде ми мен жұлын зақымдары, ауруына қоздырғыштармен қатар, мына
пневмопатиялар т.б.), аспирациялық синдром, жағдайлар да әсер етеді: біріншіден, қатты
гипотрофиялар, іштен болатын жүрек суық тиіп қалудың әсерінен болады, екіншіден
ақаулары, өкпенің даму ақаулары, тұқым ауру иммунодепресанттарды ұзақ қабылдаған
қуалайтын иммундық кемістік, науқастарда байқалатын иммундық
гиповитаминоздар жатады. Мектеп реакциялардың бұзылуының нәтижесінде
жасындағы балаларда пневмонияға өршиді, сонымен қатар бұл жағдай
бейімделуші жайларға созылмалы ЛОР, алкоголиктерде, жүрегі, буйрегі ауыратын
қарт адамдарда жиі кездеседі
инфекция ошақтары, рецидивті бронхиттер,
Бала пневмониясы Ересектердегі пневмония
клиникасы клиникасы

. Аурудың алдына ТТ, токсикоз дене қызуының жіті де қатты (39-
сипаттары шығып, ошақты өкпе 40°С-ға дейін) көтерілуімен
өзгерістері кейінірек білінеді. сипатталады. Қалтыраудың
Процесс кейде екі жақты болады. тұрақты түрі, күйзелісті қалтырау,
Сәбилердегі пневмонияның бастың ауруы, ұйқысыздық,
бастапқы кезеңінде катаралдық сандырақтау, интоксикация
белгілер көрініс алады: түшкіру, симптомдары тән. Науқаста
құрғақ жөтел, қызуы субфебрильді алдымен құрғақ, соңынан
не өте жоғары болып, баланың қақырықты жөтел пайда болады.
жалпы халі өзгереді (мазасыздық, Қақырық шырышты-іріңді,
нашар ұйқы мен тәбеттің құрамындағы қан және фибрин
төмендуі). Емге қарамай жөтел оған өзгеше «тотық түр» береді.
көбейіп, баланың жалпы хал- Аурудың бірінші күндерінен бастап
жағдайы нашарлайды, енжар, өні кеуде клеткасының зақымданған
бозарып, салмақ қосуы тоқтап, жағында құрғақ плевритке тән
кейде үлкен дәреті ауырсыну сезімі пайда болуы
тұрақсызданады, лоқсып, құсады. мүмкін.
Пневмониямен ауыратын науқастарды оқыту-бұл науқастардың өзін жақсы сезіну
үшін,емдеуші дәрігермен бірлесіп,ауруы жайлы ақпарат алуы және қауіп-қатерін жою мақсатында
жасалатын процесс.
Оқытудың негізгі мақсаты-науқастар дәрігердің бақылауымен өзін-өзі күтуі .

Оқытудың тиімді болу принциптері-бұл науқас қойғысы келген сұрақтарын,қызықтыратын
мәліметтерін дәрігерден ала-алатын дәрігер мен науқас арасындағы бірлестік.Әрбір науқасқа берілетін
ақпарат дәлелденген және жеке болуы тиіс.Себебі әр науқастың өз ерекшелігі бар.Пневмониямен
ауыратын науқастарды бірлестіріп оқытуыдың да түрлі тәсілдері бар.Бұл жерде науқастар ауруы
жайлы лекциялар,видеоматериалдар арқылы таныса алады.Науқастарды аудиторияларға олардың
жасына байланысты бөлген дұрыс.Себебі әртүрлі жаста есте сақтау қабілеті өзгеріп отырады.
Оқытудың мақсаты:

Пневмонияның даму механизмдері мен себептері және
емдеу әдістері туралы емделушілерге ұсыну.

Оқыту бағдарламасы:
Пневмонияның алдын алу.
Пневмония кезінде өздігінен көмек көрсетуге білуге
машықтану.
Пневмонияны емдеудегі заманауи ұстанымдар туралы
ұсынымдар.
Пневмонияны емдеуде пневмониямен ауыратын науқастың өзін
бақылауға арналған күнделігі

Пневмонияны емдеуде науқастардың өзін-өзі бақылауы және қажет жағдайда өзіне
күтім жасауы өте маңызды.

Пневмония белгілерін бағалау:
Пневмония белгілері әр түрлі болады:ол жөтел,тыныс кеуденің ауруы,ұйқының
бұзылуы,ентігу.
Қандай белгілерге ерекше мән беруі керек?
Ең бірінші мына белгілерді сараптау өте маңызды:жөтел,ентігу, күніне неше рет
болғаны,түнде жөтел салдарынан неше рет ұйқыңыздан тұрғаныңыз.

Симптомдарды 3 баллдық көрсеткішпен бағалау:
0-симптомдардың болмауы,1-симптомдардың әлсіз болуы,2-анық болған симптомдар.
Алынған мәліметті күнделікке белгілеу қажет.
Егер балл 0 мен 1-2 аралығында болса –онда жағдай жақсы, ал 3-4 және 7-8 болса
жағдай көңіл аударарлық, 8 балдан жоғары болса тез арада көмек керек.
Пневмонияда ем жүргізудің ең дұрыс әрі тиімді
жолы- небулайзер.

Небулайзер- аз уақыт ішінде бронхтарға дәрілік заттарды аэрозоль
түрінде тікелей жеткізу және қысқа мерзімде нәтиже алу (5
– 10 минутта

Мүмкіндіктері:
-Пневмониямен ауыратын науқастарды анықтау мақсатында
скрининг жүргізу;
-Пневмония және басқа да өкпенің созылмалы ауруларына
дифференциалды диагностика жүргізу;
-Үй және жұмыс жағдайында тыныс жұмысын анықтауға
мүмкіндік береді
Пневмониямен ауыратын пациенттерге қақырық жинауды оқыту

Ең бірінші терезені ашып қою керек. Қақырықты дұрыс жинау үшін пациенттерге екі
түкіргіш беріледі.
Біріншісі- қолдануға,екіншісі-дезинфекциялауға.Түкіргіштердің аузы міндетті түрде
жабулы тұруы қажет..Пациент түкіргішті барлық жерде қолдануы қажет.Қақырық
түкіргіштің қабырғаларына жабысып қалмауы үшін түкіргіштің 1/3 бір бөлігі
дезинфекциялық сұйықтыққа немесе суға толтырылуы қажет
Қан түкіру кезінде пациентке көмек көрсетуді отбасы мүшелеріне
оқыту

Қан түкіру кезінде пациенттерге ерекше күтім жасалады,төсекте пациентті
кеудесін көтеріп жатқызады.Мейірбике пациентті түкіргішпен қамтасыз етіп,
қақырықты жұтуға болмайтынын түсіндіруі қажет.Пациентке тамақты
салқындатып ішу керектігін түсіндіру керек.Қан түкіру кезінде пациент
организмі көп мөлшерде кальций,натрий,нәруызды жоғалтады.Сол себепті
күнделікті тағам құрамында 15-20 г тұз болуы қажет
Небулайзер қолданатын науқастраға нені үйрету маңызды?

Небулайзерді қашан және қалай қолданатындығын;
Нәтижелерді күнделікке қалай белгілеу керектігін;
Нәтижелер өзгерісін қалай білуге болатындығын;
Қандай өзгерістерді дәрігерге хабарлау керектігін

Небулайзерді қолдану ережесі
Аппараттың алдына ыңғайлы отыру.
Небулайзер және компрессорды жалғау, компрессорды қосу
Ерітінді толық аяқталғанша ингаляция орындау (20–30
минут, керекті жағдайда 5–10 минуттан кейін қайталауға
болады)
ауыз құысын жылы қайнатылған сумен шаю, ыңғайлы
жағдай жасау, 20–30 минут жөтелмеу және сөйлемеу
Пневмониямен ауыратын науқастарға тамақтану ережесін үйрету

Дәруменге бай минералды тағамдарды пайдаланыңыз.
Сұйықтықтарды көп мөлшерде ішіңіз,ыстық шай,сусындар.
Пісірілген майсыз сиыр еті,сорпа,зәйтүн,күнбағыс
майы,асылған кортоп,қарақұмық,күріш ботқалары,сүт
өнімдерін күнделікті пайдаланыңыз.

Қолдануға болмайды алькоголдік өнімдер.
Пневмониядағы тыныс жаттығулары

Біркелкі дем алу
Техника: Мұрын арқылы дем алып, ішіңізден 4-ке дейін санаңыз. Дем шығарып, қайта
4-ке дейін санаңыз. Осы темпты ұстанып, біраз уақыт жаттығу жасаңыз.

Құрсақпен дем алу
Техника: Бір қолды кеудеңізге, екінші қолыңызды ішіңізге қойыңыз. Мұрын арқылы
терең дем алып, кеудеңізді түзулетіңіз. Минутына 6-10 терең дем алыңыз, жаттығуды
10 минут жалғастырыңыз.
Мұрынмен кезек дем алу
Техника: Өзіңізге ыңғайлы қылып отырыңыз. Оң қолдың бас бармағымен
мұрынның оң танауын жауып, сол жағы арқылы терең дем алыңыз. Енді
сұқ саусақпен сол жақ мұрынды жауып, оң жақпен дем шығарыңыз.
Осылайша кезек-кезек жаттығуды жалғастырыңыз.

Әркелкі дем алу
Техника: Терең асықпай дем алыңыз, артынан іштің көмегімен тез, бір
сәтте демді шығарыңыз. 10 рет қайталаңыз.

Релаксация
Техника: Көзіңізді жұмып, бірінен кейін бірі бұлшық еттерді қатайтып, 2-
3 секундтан кейін босансытыңыз. Аяқ саусақтарынан бастап, тізе, сан,
кеуде, қол, мойын, тіпті көз бұлшық еттерін жаттықтырыңыз. Жаттығу
бойы терең, асықпай дем алыңыз.
Қорытынды:
Пнемония – себебі негізінен бактериялық инфекция болатын, өкпенің респираторлық
бөлшектерін зақымдап, альвеола ішінде экссудация, қабыну клеткаларынынң
инфильтрациясы падйа болатын, паренхимаға экссудат сіңіп, бұрын болмаған, басқа
аурулармен байланысты емес жергілікті қабынудың клиникалық-рентгенологиялық
белгілері бой көрсететін жедел инфекциялық ауру.
Пневмония ең жиі кездесетін аурулардың бірі ( әр 1000 тұрғын ішінде 3-15 адам ауырады).
Ауруханадан тыс пневмонияда өлім 5% жағдайда, нозокомиялық пневмонияда 20%
жағдайда кездеседі. Пневмонияның диагнозын қоюда жіберілетін қатенің жиілігі 20%.
Алғашқы үш күн ішінде дұрыс диагноз 35% жағдайда қойылады.
Пневмонияны қазіргі уақытта кездесетін барлық инфекциялық агенттер тудыра алады,
бірақ практикада микроорганизмдердің шектелген саны ғана пневмонияның басым
қоздырғышы болып табылады.
Әр кез сайын нақтылы түрде аурудың қоздырғышын анықтау қиын болғандықтан,
пневмонияны тулыратын агентке бір бағытта баға беру үшін барлық пневмония
аурухандан тыс пневмония, аурухана ішілік пневмония, аспирациялық және иммунитет
жетіспеушілік пневмония болып бөлінеді.
Пайдаланған әдебиеттер:
Б.Х. Хабижанов, С.Х. Хамзин «Педиатрия» Қазығұрт
баспасы, 2005 жыл
Қ.А. Жаманқұлов «Ішкі аурулар» Астана-Ақтөбе 2010
жыл
Б.Н. Айтбембет «Ішкі аурулар пропедевтикасы»
Алматы Ғылым баспа орталығы 2003ж.
М.Я.Яровинский Лекция по курсу “Медицинская
этика”
Интернет жүйесі Google.kz.

Ұқсас жұмыстар

СОЗЫЛМАЛЫ ПНЕВМОНИЯ

ЖИТС - жүре пайда болған иммунды тапшылық синдромы

Қант диабеті бар пациенттерді АББ бойынша бақылау

СУЛЬФАНИЛ ҚЫШҚЫЛЫ ЖӘНЕ ДӘРІ - ДЕРМЕК ҚҰРАМЫНДАҒЫ ТУЫНДЫЛАРЫ

Жөтел және тыныс алудың қиындауы

Күтім жоспары

Науқасты төсектің шетіне орналастыру

Көкжөтел

Туберкулезбен ауыратын науқастардың категориялары, емдеу режимдері

Пульмонология бөлімшесінің мейіргерінің міндеттері

Пәндер