Linux операциялық жүйесінің ерекшеліктері




Презентация қосу
Қазақ Ұлттық Аграрлық университеті
“IT-технологиялар және автоматтандыру” кафедрасы

Орындаған:
Оразалиева А.Е.
Тобы: ВТ-221к
Тексерген:
Чингенжинова
Ж.С.
Linux операциялық
жүйесінің
ерекшеліктері
Жоспары
1.Кіріспе
2.Linux операциялық жүйесі
3.Тарихы
4.Операциялық жүйенің ерекшеліктері
5.Қорытынды
Операциялық жүйе дегеніміз не?
Операциялық жүйе-бұл компьютерде жұмыс істеп тұрған ең
маңызды бағдарламалық жасақтама. Ол жадыны, процесстерді, барлық
бағдарламалық және аппараттық жасақтамаларды басқарады. Яғни
ОЖ-адам мен компьютер арасындағы көпір деуге болады.
Linux операциялық жүйесі

Linux ОЖ – бірмезетте бірнеше тапсырмалар орындалуын
басқара алатын UNIX операциялық жүйесі негізінде құрылған
көппайдаланушылық, көпесепті, көптерминалды операциялық
жүйе. Ол серверлер мен жұмыс станцияларында жұмыс
жасауға арналған, қосымша терминалдарды қосуды
қамтамасыз етеді және осы режимде графикалық қабықшаны
қолдануға мүмкіндік береді.
Linux ОЖ компьютердің нақты бір түрімен байланысты
емес. Оның ядросы жоғары деңгейлі СИ тілінде жазылған,
сондықтан оны бір платформадан басқа платформаға ауыстыру
мейлінше оңай. Жүйе GNU лицензиясы немесе сол сияқты
еркін лицензиялар бойынша таратылады, сонымен қатар
Internet арқылы еркін орнатылады.
Көпқолданбалы операциялық жүйе

Windows-тің барлық версиялары мен МасОS жүйелері бірқолданбалы (яғни бір
қолданушыға арналған) болып табылады. Windows NT кейбір қызметтері
көпқолданбалылық жайында сөз етуге себеп береді, бірақ әр уақыт мезетінде жүйемен тек
бір адам жұмыс істей алады. Жақын арада Windows NТ-ді көпқолданбалы платформа
негізінде жаңа Windows NT Terminal Server Edition жүйесін құру әрекеті ұйымдасқан
болатын.

Linux бір уақытта бірнеше қолданушының жұмысын қамтамасыз етеді, бұл оның
көпқолданбалылық артықшылықтарын түгелдей пайдалануға мүмкіндік береді. Бұдан үлкен
құндылық шықпақ: Linux-ті қосымшалар сервері ретінде дамытуға болады. Қолданушылар
терминалдан немесе өздерінің дербес компьютерлерінен жергілікті желі арқылы Linux
серверіне шығып, өз компьютерінен емес, осы серверден бағдармаларды жүктей алады.
Көптапсырмалы операциялық жүйе
Жүйенің көптапсырмалылығы — оның бірнеше операцияларды
(үрдістерді) бір уақытта орындай алуы. Сонда жалғыз процессордан құралған
компьютер бірнеше операцияны параллель орындай алады. Әрине, шынын
айтсақ процессор бірнеше әрекетті бір уақытта орындай алмайды,
көптапсырмалылық негізіне бір әрекеттен екіншіге шапшаң ауысуы жатады.
Әрқашан да Uniх жүйелеріндегі көптапсырмалылық Windows
жүйелеріндегіден гөрі жоғары деңгейде болды. Linuх бірнеше әрекетті үлкен
корпоративтік серверлер мен қуатты жұмыс станциялары үшін ерекше тәсілмен
орындайды. Қазіргі күндері тек Windows 2000 мен Windows NT ғана дәл
сондай көптапсырмалылықты қамтамасыз ете алады.
Linux жүйесі, Windows NT мен Windows 2000 сияқты, Реntium II екілік
жүйесі тәрізді көппроцессорлы компьютерлерді қолдайды. Бұл компьютерлер
шын мәнінде екі бір уақыттағы әрекетті орындайды. Көппроцессорлық
көптапсырмалылықпен бірге бір компьютерде орындалатын бір уақытта іске
асатын бағдарламалар санын айтарлықтай көбейтуге мүмкіндік береді.
ОЖ тарихы
Linux операциялық жүйесін 1991 жылы
Линус Торвальдс жасап шығарды. Линукс
амалдық жүйесінің ресми логотипі және
тұмары - Tux (Такс болып оқылады, бірақ,
көбіне Тукс деп те атайды) пингвині болып
табылады. 1996 жылы, Ларри Ивинг (Larry
Ewing) GIMP редакторында жасап шығарды.
Linux интерфейсі
Операциялық жүйенің ерекшеліктері
Linux — бастапқы коды ашық операциялық жүйелер жиыны. Бұл
дегеніміз, олар модификациялана (өзгере) алады және кез келген адам
оны әлем бойынша тарата алады дегенді білдіреді. Бұл оны Windows
сияқты басқа ОЖ-ден қатты ерекшелейді. Өйткені Windows-ті
құрастырушысы ғана (Microsoft) өзгерте және тарата алады.
Линукстың артықшылығы, оның тегін екенінде және оның таңдауға
мүмкіндік болатын бірнеше нұсқасы болады. Әр нұсқаның сырт
бейнесі өзгеше болады, және олардың ең танымалы Ubuntu, Mint пен
Fedora.
Linux операциялық жүйенің негізгі қасиеттері
Толық көпқолданбалы операциялық жүйе. Ол бір мезгілде бірнеше жұмыстарды
орындауда компьютердің барлық ақпараттық ресурстарын қолданады.
Виртуалдық жадының жәрдемі. Linux қатты дискінің бөлімін виртуалдық жады
ретінде пайдалана алады. Операциондық жадыда активті процестерді сақтайды
және дискіге програманың аз қолданылатын бөлімдерін кіргізеді. Жүйенің
барлық жадысы қолданылады (виртуалдық және операциялық), Linux үшін
бағдарламалармен дискінің жалпы жадысы сипатталады.
Операциялық жүйенің графиктік ортасы. XWindow – бұл стандартты интерфейс,
ол Unix-те графиктік мүмкіндіктерді орындайды.
Linux барлық қолданбалы тор хаттамаларын, сонымен бірге Интернет-хаттамасы
TCP/IP, желілік хаттамалары SMB* және Novell, Nis ақпараттық хаттамалары,
NFS, WINS және т.б. желілік файлдық жүйенің хаттамаларына жәрдемдеседі.
Кітапхана байлығы. Әрбір жұмыстағы қайталанатын процедураларды
сақтаудың орнына жүйе стандартты кітапхана жиынын береді. Олар
қажет уақытта бағдарламаларға қосылады.
SysV, BSP және IEEE POSIX 1 стандарттарына ұқсас болуы. Linux
көбінесе стандарттарды қолданады.
Операциялық жүйенің ашық мәтіні. Linux AT&T* сияқты саудалық
дамытылуларын пайдаланбайды. Сондықтан әрбір адам өзінің OS
модулін жазуға мүмкіндік алады.
Басқа операциялық жүйелерге қарағанда өте арзан.
Вирустарға толық қарсы тұруы. Қазіргі уақытта Linux-ке арналған он
вирус қана белгілі. Олардың ешқайсысы операциялық жүйеге зиян
келтіре алмайды.
Қорытынды
Linux – Unix операциялық жүйесінің толық функционалды нұсқасы. Бұл
операциялық жүйеге, Unix операциялық жүйесінің ең қуатты
мүмкіндіктері кіргізілген, және де Linux–ке Unix операциялық жүйесінің
қазіргі кездегі қолданбалары қосылған.
Linux-тің бірінші түрі шыққаннан кейін екі айдан соң Линус Торвальдс
жаңа оперциялық жүйені таратты және басқаларды Linux-ті дамыту
жұмысына шақырды. Сондықтан Linux операциялық жүйесі бүгінгі күнде
көптеген жер шарының программистерімен дамытылуда және олардың
жемісі көптеген Интернет сайттарында жазылған. Осы топтың
басқарушысы әлі күнге дейін Линус Торвальдс болып саналады .
Глоссарий
1. GUI (ағылш. «graphical user interface») – пайдаланушының графикалық интерфейсі.
Яғни, терезелер, панельдер, батырмалар мен т.с.с.
2. Дистрибутив – бағдарламалық қамтаманың (операциялық жүйелер де) таратылу түрі,
құрамында осы операциялық жүйенің орнатқышы мен минималды бағдарламалар
жинағы болады. Linux дистрибутивтерінің мысалдары: Ubuntu, Debian, Slackware,
openSUSE, Archlinux, т.б.
3. Скрипт – командалық өңдеуіш орындайтын командалар жазылған файл. Мысалы,
командалар тізімін қайта-қайта тере бермеу үшін оны скриптке жинауға болады.
4. Free Software – еркін бағдарламалық қамтама (ЕБҚ), оны еркін қолданып және
таратуға рұқсат ететін еркін лицензиялардың біреуі аясында таратылады.
5. GNU General Public License (GNU әмбебап қоғамдық лицензиясы немесе GNU ашық
лицензиялық келісімі ретінде аударылады) — 1988 жылы GNU жобасы аясында
жасалған Еркін бағдарламалық қамтамасыз етуге арналған лицензия, ол бойынша
автор бағдарламалық қамтамасыз етуді қоғамдық меншікке береді.
6. Бастапқы код – бағдарламаның «шикі» түрі, яғни, бағдарламалау тілінде жазылған
код файлдары мен қосымша құрама (суреттер, құжаттама, т.с.с.). Бағдарлама осы
түрінде пайдасыз, қолдану үшін оны «жинау» керек, бұл үрдіс компиляция деп аталады.
7. Linux – бірмезетте бірнеше тапсырмалар орындалуын басқара алатын UNIX
операциялық жүйесі негізінде құрылған көппайдаланушылық, көпесепті,
көптерминалды операциялық жүйе.
8. UNIX (Юникс) — көп амалды, бірнеше қолданушыларға арналған операциялық
жүйе. Оны 1970 жылы алғашқы телефонды ойлап тапқан Bell Labs компаниясында Кен
Томсон мен Денис Риччи бірлесе жазып шыққан.
9. Ubuntu - Linux ядросын қолданатын және Debian-ға негізделген операциялық жүйе.
Негізгі жасаушысы және демеушісі Canonical компаниясы болып табылады.
10. Tux (Тукс, қысқарту. ағылш. tuxedo-смокинг, Torvalds UniX-юникс Линус
Торвальдса) - 1996 жылы Ларри Юингпен құрылған Linux ресми тұмары.Пингвинді
Linux талисман ретінде пайдалану идеясын Линус Торвальдс ұсынды.
Назарларыңызға
рахмет!

Ұқсас жұмыстар
Linux операциялық жүйенің негізгі қасиеттері
Операциялық жүйенің ядросы жүйелердің ядросына анализ
Linux операциялық жүйесі
Linux операциондық жүйесі
MS DOS Windows,UNIX ,LINUX
Linux операциялық жүйесінің стандартты программалары
Windows операциялық жүйелері
Операциялық жүйенің даму тарихы
RouterOS
Қолданбалы жүйелік программалар
Пәндер