Бақайқұрт этиологиясы

Презентация қосу

Жоспар

І. Кіріспе
ІІ. Негізгі бөлім
1. Бақайқұрт этиологиясы
2. Клиникасы
3. Емі
ІІІ. Қорытынды
ІҮ. Пайдаланылған әдебиеттер
Кіріспе

Бақайқұрт (ағылш. Paronуchіa contagіosa, орыс.
Копытная гниль) — қой мен ешкінің тұяғының мүйіз
қабығын шірітіп түсіретін жұқпалы ауру.
Ол барлық елдерде, әсіресе, ылғалды аймақтарда
кең таралған. Бақайқұрт тудырғыш микроб топырақта
1—2 ай, ауру немесе ауырып жазылған малдың
бақайшығында 3 жылға дейін сақталады. Бақайқұрт
ауру малдан, ауру мал жүрген жайылымнан,
суаттардан, қорадағы қидан жұғады.
Бақайқұрт

Ауру, көбінесе, көктемде, жауын-шашыны көп жаз айларының
басында және күзде байқалады. Ауруды сыртқы клиникалық
белгілеріне қарап және бактериялық зерттеулермен анықтайды.
Бақайқұртпен ауырған мал аяғын баса алмай ақсайды, жүре алмай
жатып қалады, тұяғы ісінеді, бақайшықтың арасы іріңдеп, сасық
иіс шығады, тұяқтың мүйізді қабаты түседі.
Бақайқұрттан емдегенде ауырған қойларды бөліп алып,
аяқтарын жуып, ірің кеулеген жерлерін формалиннің немесе
тотияйынның 10% ерітіндісі құйылған астаушаға 1—2 мин түсіріп
алады, левомицин, синтомицин, биомицин сияқты антибиотиктер
қосылған майлы дәрі жағады. Жалпы бақайқұртты болдырмау үшін
малды құрғақ таза жерде ұстап, формалиннің 10%-тік
ерітіндісімен дезинфекциялап тұрған абзал.
Бақайқұрт
Этиологиясы

Пайда болу себебі:
Көп жағдайда жайылымда зақымданады. Егер
шөпте, топырақта және қида таяқша 15 тәуліктің
ішінде өлсе, онда тұяқ ұлпасына түскенде 3-4 жыл
өмір сүре алады. Сондықтан, негізгі себебі–
жануарлардың бір-бірімен арақатынасынан жұғады.
Негізі бақайқұрт сиырларда, ешкілер мен қойларда
тұяқ арасында басталып, тұяқтың шеткі бетіне және
өкшесіне тарай бастайды. Таяқша көбінесе тұяқтың
эпителийін зақымдап, оны жайлап бұза бастайды
және осылайша зиянды микрофлораны жануар
организміне жолын ашады.
Белгілері

Ауру жануар аяғын көтереді және жалай береді. Тұяқ
аралық кеңістікте қабыну процессі басталып, түктері
түседі, тері қызарады.
Тері алғашында мөлдір, кейін ақшылдау ағындылармен
жабылып, іріңге айналады және жағымсыз “ірімшікті” иіс
шығады. Осы кезеңде ақсау пайда болып, жануар қатты
ауырсынуды байқайды. Қиын қозғалып, тез арықтайды.
Мүйізді ұлпа біртіндеп өледі де, қабыршақтанып түседі –
“башмактың” толық түсуіне дейін. Инфекцияның таралуы
желінге, сіңірлерге, байламдарға, және де басқа
органдарға жетіп зақымдауы мүмкін. Температу
көтеріліп, емдік шаралар жүргізілмесе жануар өліп
кетеді.
Емі:

Ауру жануарды оқшаулайды;
Хирургиялық өңдеу жасап, тұяқты тазартады;
Жануар аяғын 4-5 минутқа 10 пайызды формалин ерітіндісі бар аяқ
ваннасына батырады;
Сосын антибиотиктер терапиясын жасайды;
Бақайқұртты емедеу үшін NITA-FARM компаниясы тетрациклинді қатардағы
«Нитокс 200» жаңа антибиотигигін ұсынады.
Окситетрациклиннің магний комплексіне негізделуінен жасалған;
Емдік мақсатта 1 рет бұлшықеттік инъекция жасалынады;
Терапевтикалық доза ағзада 72 сағатқа сақталады;
Максимальді концентрация 30-50 минуттан кейін;
Әсер ету спектрі -стрептококки, стафилококки, коринебактерии,
клостридии, хламидии, спирохеты и др.
Препартты ІҚМ пневмонии, мастите, пастереллезе, плевритте және т.б.
аурулар кезінде және қой мен ешкінің метрите, перитоните, жарақатты
инфекцияларын да пайдаланады.
Препараттың әсер ету уақыты біткен соң сүтті 8-ші тәулікте, ал етті 29-шы
тәулікте қолдануға болады.
Бақайқұрт
емі
Профилактика

Жануарларды ұстау орындарында
ветеринариялық- санитариялық
нормаларды қадағалау қажет.
Ветеринариялық мамандар уақытылы
қадағалау жасап, тұяқтарды өңдеп
тұру қажет.
Бақайқұрт ауруының дамуы жануар
иммунитетіне байланысты болып
келеді. Сол үшін сапалы азықтармен
қоректендіруі қажет.
Қорытынды

Бақайқұрт – инфекциялы табиғаттың
кең тарлған ауруы, ірі және уақ малдар
арсында кездеседі. Ол Bacteroides
nodosus таяқшасымен зақымдалуымен
айланысты. Инфекциялы жұқтырудың
соңы өте қиын, мал толық жүдеп кетеді
де, өледі. Сондықтан мал егелері
тұяқтардың жағдайын толық қадағалау
қажет және уақытылы емдеу
жұмыстарын жүргізу керек.
Пайдаланылған әдебиеттер

1.Ильясов Б.К., Ильясов А.Б., Ветеринариялық
хирургия, том-1, Алматы-Шымкент, 2017ж, 401бет.
2.Абдрахманов Е., «Хирургия», Алматы, 2000ж., 457б.
3.Абсатаров Е.А,. «Хирургиялық аурулар», Алматы,
2001ж , 378б.
4.Мүрәлінов К.Қ., «Оперативтік хирургия», Алматы,
ҚазҰАУ, 2006ж., 416 б.
5.Касенов Т.С., «Жалпы хирургия», Алматы, 1992ж.,
505б.

Ұқсас жұмыстар

САРЫПТЫҢ ІНДЕТ ОШАҒЫНДА ЖҮРГІЗІЛЕТІН ШАРАЛАР ТУРАЛЫ

Бүйрек шумақтарында несептің сүзілуі

Тіл-жұтқыншақ нерві невралгиясы Жоғарғы көмей нерв нейропатиясы Тіласты нерві нейропатиясы

Дисфагия синдромы

Арқа омыртқа өсіндісінің остеомиелиті, этиологиясы, диагностикасы, емі

Хромосомалық аурулар. Этиологиясы және жіктелуі. Онтогенезде хромосомалық ақаулардың байқалуы

ЛИПОИДТЫ НЕФРОЗ

Өкпенің жедел қабыну аурулары

Тамақтан соң ауырсынудың болуы

Бүйректің патофизиологиясы

Пәндер