Мемлекеттік сорт сынау мен будандарды аудандастыру




Презентация қосу
Қазақстан Ғылым және Білім министірлігі
Семей қаласы
Шәкәрім атындағы мемлекеттік университеті

СӨЖ
Тақырыбы: Мемлекеттік сорт сынау мен будандарды
аудандастыру. Тұқым шаруашылығы

Орындаған: Садуақасова Алтынай
Тексерген: Бағдатова А.Б
Жоспар:

Кіріспе
• Мемлекеттік сорт сынаудың міндеттері
• Сорт туралы ұғым және қойылатын талаптар
• Тұқым шаруашылығы
Қорытынды
Мемлекттік сорт сынаудың міндеттері

Мемлекеттік сорт сынаудың міндеті - ауыл шаруашылығындағы дақылдардың барлық
сыналатын сорттары мен будандарын аудандастыру және өндіріске енгізу.Сорт сынау
телімдері мен сорт сынау станцияларының жүйелері топырақ – клиамат
жағдайларының барлық түрлерін қамтиды. Мемлекеттік сорт сынау кезінде
сорттардың агротехникасына көп көңіл бөлінеді.500-ден аса сорт сынау телімдері мен
сорт сынау станцияларының болашағы бар және аудандастырылған сорттарды
ауыспалы егістің әр түрлі алғы дақылдарының себу мен қоректендіруі,себу
мерзімдерін,тыңайтқыштардың зерттеу нормаларын анықтайды.
Сорттар мен будандарды аудандастыру, орналастыру тәсілдері

Бір облыстағы (аймақтағы) аудандастырылған сорттардың саны туралы мәселе өте
маңызды. Әр жылдары, сондай-ақ әр түрлі облыстардың, аудандар мен
шаруашылықтардың ішінде қашанда әркелкі жағдайлар қалыптасады. Сондықтан, бір
облыста немесе аймақта биологиялык даму кезеңі әр түрлі, бір-бірін қайткенде де
толықтыратын сорттарды (мысалы, ерте пісетіндер мен кеш пісетіндерді, аурулар мен
зиянкестерге төзімді, суару жағдайларында анағұрлым өнімді немесе таза пар мен
парсыз алғы дакылдармен бірге және т.б.) аудандастыру пайдалы ғана емес, қажетті де.
Сөйтіп, бір шаруашылықта жаздық бидайдың екі сортын егіп-өсірудің мәні бар (орташа
ерте пісетін және орташа кеш пісетін немесе кеш пісетін).
Сорт деп,селекция тәсілімен алынған морфологиялық,биологиялық және тұқым қуалау
ерекшеліктерімен шаруашылыққа құнды белгілері бар мәдени өсімдіктің жиынтығын
айтады.
Осы заманғы ауыл шаруашылық өндірісі сорттарына
қойылатын жоғары талаптар

1.Жыл сайын жоғары және тұрақты өнім беру.

2.Кеткен шығынды ақтауы керек

3.Даму барысында ауа райының қолайсыз
жағдайларына төзімді болу.

4.Аурулар мен зиянкестерге төзімді болу керек.

5.Механикалық баптауға икемділігі.

6.Өнімнің жоғары сапасы
Тұқым шаруашылығы – ауыл шаруашылық ғылымының және өндірісінің бір
саласы. Оның басты міндеті шаруашылықтарды дақылдардың жоғары спалы
тұқымдармен қамтамасыз ету .
Тұқым өсіру шаруашылығының негізгі міндеттері:

•барлық шаруашылықтарды жоғары сапалы аудандастырылған және мол өнім беретін
сорттық тұқымдармен үздіксіз қамтамасыз ету;
• жаңа сорттар тұқымдарын жылдам көбейту және өндіріске енгізу;
• сорттарды өңдеу, сақтау кезінде әрбір тұқымның өнімдік және егістік сапасын
төмендетпей, одан әрі жақсарту;
• шаруашылықтың барлық буындарында жоғары агротехникалық шараларды пайдалану;
•сорт алмастыру
• сортты тұқымдар өсіргенде сол сорттың тазалығын, биол. және түсімділік қасиетін
сақтайтын шаралар қолдану;
•агротехника көмегімен жоғары сапалы егістікті қамтамасыз ету, тазалау, сорттау, дұрыс
сақтау және тасымалдау
Қорытынды

Сорт сынау мен жаңа сорттарды көбейту үшін, шаруашылықта
тұрақты жер телімін бөледі, оған өзінің ауыспалы егісін енгізеді.
Барлық жұмысты ауыл шаруашылығы дақылдарының сортын
сынау жөніндегі мемлекеттік комиссия бекіткен бірыңғай әдіс
бойынша жүргізеді. Сыналатын сорттарды осы облыстағы
(аймақтағы) ең жақсы аудандастырылған сортпен салыстырады.
Сорттар шаруашылық-биологиялық қасиеттерінің жиынтығы
бойынша былай бағаланады: өнімділігі, өнім сапасы, аурулар мен
зиянкестерге төзімділігі, тыңайтқыштарға реакциясы,
механизацияны пайдалануға жарамдылығы. Сорттарды бағалау
әдісі әр жыл сайын жетілдіріліп отырады.

Ұқсас жұмыстар
Тұқым қуалаушылық пен өзгергіштікті селекцияда пайдалану
Өсімдіктер селекциясы
Күнбағыстың будандарын өндіріу тұқым сапасын анықтау және сорттары
Бидай типтеріне сипаттама
Жаздық бидай сорттарының республика бойынша аудандастырылуы және таралуы
Гетерозис пайда болу заңдылықтары
Экономикалық география
Тәуелсіз оқиғалар
ЖИДЕК ДАҚЫЛДАРЫНЫҢ КЕЛЕШЕГІ МОЛ СОРТТАРЫНА СИПАТТАМА
Карта - белгілі бір топографиялық проекциялар көмегімен Жер бетінің үлкен өлшем бірліктерінде анықталатын аудандардың нақты жазықтықта кішірейтілен кескіні
Пәндер