Днқ репарациясы

Презентация қосу

“Астана Медициналық Университеті"

ДНҚ-ның репарациясы
Орындаған: Құрақ Диас
Тексерген: Алтаева Н.З
Факультет: ОМ
Группа: 111
Жоспар:

1.Репарация
2.Репарация түрлері
3.Репарация және мутация
4.Репарация механизмдері
5. Репарация этаптары
6. Репарация жүйесінің құрылымы.
Днқ репарациясы

Днқ репарациясы ( генетикалық
репарация) – ДНҚ молекуласының
зақымдалған аймақтарының қалпына
келуі. Эволюция барысында қалыптасқан
репарация процесі мутациялық процесті
тежеп, ағзаның тұқымқуалаушылық
қасиетінің тұрақтылығын қамтамасыз
етеді.
Репарация
• Репарация – тірі ағзалардың мутагендік факторлар әрекетіне
байланысты ДНК молекуласында пайда болған бұзылуларды
қайта қалпына келтіру қасиеті. Репарация құбылысы тек ДНК
құрылысындағы мутациялық бұзылуларды жөндеуде емес,
сонымен қатар тұқымқуалайтын аурулардың қалыптасуында, ерте
қартаю процесінде, жасушалардың ісіктік трансформациясында
(канцерогенез) т.б. маңызды рөл атқарады.Жалпы, мутациялық
өзгергіштік гендер мен хромосомалардағы тұрақты өзгерістер
нәтижесінде қалыптасады да, генетика лық материалдың
геномдық, хромосомалық және гендік (ДНК молекуласы)
деңгейлеріндегі кез келген сандық және құрылыстық бұзылуларға
әкеледі. Осыған байланысты, яғни бұзылуларды қайта қалпына
келтіру үшін ДНК репарациясы жұмыс істейді.
• Алғаш рет репарацияны зерттеу А.Келнер (АҚШ) ғалымы
анықтаған болатын, 1948ж фотореактивация әсерінен
яғни биологиялық объект бұзылуының азаюы күн
сәулесімен тікелей байланыстыдеп айтқан болатын.
Р. Сетлоу, К. Рупер ғалымдарының айтуы бойынша
фотореактивация – фотохимиялық процесс, арнайы
ферменттің қатысуымен және де тимин димерінің ДНҚ-
да түзілуінмен тікелей байланысты деп айтқан болатын.
Кейіннен қараңғылық репарациясын А. П. Говард-
Фландерс 1964ж, Ф. Ханавальтом ж/е Д. Петиджон
жарықтың бактерияға түсуінен өзгеріске ұшыраған ДНҚ
бөлігінің үзілуі жарықтың әсерінен болғанын дәлелдеген.
Микроорганизмдерді зерттеуде ДНҚ молекуласы
репарациясының 3 негізгі механизмі белгілі:
фотореактивация, пострепликациялық, эксцизиялық
• ДНҚ тізбегіндегі физикалық (иондаушы және ультракүлгін
сәулелер) немесе химиялық мутагендердің әсері арқылы
пайда болған мутациялық өзгерістердің және ДНҚ-ның
қалыпты репликациясында түзілген жаңылыстың арнайы
ферменттер жүйесінің әсері арқылы бастапқы қалпына келуі
репарация д/а.
Репарация. Репарация гендегі мутациялық ауытқулардың
кайта қалпына келуі, мутагенезге қарама қарсы процесс болып
табылады. ДНҚ клеткаларында күнделікті әр түрлі өзгерістер
болып тұрады. Осындай көптеген өзгерістердің біреуі ғана
мутацияға алып келеді. Ал қалғандары арнайы ферменттік
жүйе көмегімен кайта қалпына келеді.Осындай ферменттік
жүйелер эволюция барысында жүзеге асқан және клетканың
генетикалық информациясының бір қалыптылығын ұстап
тұруға бағытталған. Репарация ДНҚ репликациясынан алдын
және кейін жүруі мүмкін. ДНК репарациясы ДНҚ лигаза
арқылы жүзеге асады
Назар аударғандарыңызға рахмет!!!

Ұқсас жұмыстар

Жарық репарациясы репарация репарациясы

ДНҚ репарацияның түрлері

БИДАЙ АЛЕЙРОН КЛЕТКАЛАРЫНДА АР- ЭНДОНУКЛЕАЗАЛАРЫНЫҢ БЕЛСЕНДІЛІГІ

транскрипцияның молекулалық негізі

Геннің құрылымы және қызметі

Сипаттары ДНҚ РНҚ

ПРОКАРИОТТАРДАҒЫ ГЕНДЕР ЭКСПРЕССИЯСЫН РЕТТЕЛУ

Геннің құрылымы

Құрылымдық гендердің анықтайтын гендер

ҚАРТАЮ ЖӘНЕ ӨЛІМ

Пәндер