Адам протозойлы ауруларының диагностикасы

Презентация қосу

«Астана Медицина Университеті» КеАҚ
Молекулалық биология, гистология, цитология және генетика кафедрасы

СӨЖ
Тақырыбы: Адам протозойлы ауруларының диагностикасы

Факультет: Жалпы медицина
Топ: 111-ЖМ
Орындаған: Сүлеймен Динара Маратқызы
Қабылдаған: Абдрахманова Балқия Мухамеджановна
Жоспары:
Кіріспе
Негізгі бөлім:
а) Амебалық дизентерия;
б) Американдық трипаносомоз;
в) Лямблиоз.
Қорытынды
Протозойды инфекциялар немесе протозооздар (лат. Protosooses) - паразиттік ауруларды тудыратын
инфекциялар.
Протозоа адамдарда, үйде және жануарларда қиын ауруды тудырады.
Адамдарда ауру тудыратын протозоидтардың шамамен 50 түрі белгілі. Протозоа әртүрлі мүшелер мен
тіндерде паразитті түрде тіршілік етеді: қанда, ішекте, орталық жүйке жүйесінде, бауырда, өкпеде және т.б.
Патогендер адамдарға алиментарлы жол, инфекция тасымалдаушылары және жыныстық жол арқылы
беріледі.
Алиментарлы жол – шикі сүт пайдаланғанда (сиыр, ешкі, қой).
Инфекция тасымалдаушылар – табиғатта ауру қоздырғыштары болып табылатын жылы қанды жануарлар,
ең алдымен кеміргіштер және басқа да ұсақ сүт қоректілер (сирек жағдайда құстар).
Адамның протозойлы аурулары:
Амёбиаз
Бабезиоз
Балантидиаз
Шагас ауруы
Изоспороз
Кокцидиоз
Криптоспоридиоз
Амебалық дизентерия
Амебалық дизентерия (амебиаз) —
қарапайымдыларға жататын паразиттік -
гистолитикалық амебадан (Entamoeba
histolytica) туындайтын ауру. Паразит тоқ ішекті
зақымдайды. Көп жерде кездеседі, әсіресе,
ыстық ауа райы болатын елдерде жиі кездеседі.
Амеба екі түрде тіршілік етеді: · трофозоит —
вегетативті (көбейетін) белсенді түрі, ішекте
мекендейді, адам организмінен тыс тіршілігін
жояды. · циста — тыныш күйдегі белсенді емес
түрі, осы цистаның көмегімен амебиаз
таралады. Егер организмге трофозоиттер түссе,
олар ауруды туындатпайды, себебі, асқазанда
жойылады. Цисталар организмге түсіп,
асқазаннан ішекке өтеді және трофозоит түріне
айналады. Трофозоит ішекте белсенді көбейеді.
АМЕРИКАНДЫҚ ТРИПАНОСОМОЗ (Шагас ауруы)

Инфекция резервуары: жабайы жануарлар, соның ішінде маймылдар, ұшқыш тышқандар
т.б.Таратушылары-треатом қандалалары. Жабайы табиғатта қандалалар індер ішінде
синантропты ошақтарда – батпақпен тростиниктен жасаланған хижиналардың қуыстарында
тіршілік сақтайды. Адамды шаққан кезде ішек бөлінділерімен қоздырғыш теріге түседі: жаралар
арқылы қанға өтеді де гистиофагоцитарлы жүйе клеткаларына (бауыр, көк бауыр, бүйрек, лимфа
түйіндері) қалыптасып, көбейе бастайды. Нәтижесінде зақымдалған қоздырғыштар әрі қарай
дамып басқа клеткаларды процеске ілестіртеді. Патогенездің негізінде –токсико-аллергиялық
және иммунологиялық реакциялар. Жедел фазасында-ганглиозды клеткалардың айқын
деструкциясы өтеді. Созылмалы ағымда процесс жүрекке түсіп – миокардта ауыр патологиялық
өзгерістер туғызады.
Диагностикасы:
бактериоскопия қаннан жуан тамшы, жағынды.- биологиялық проба - ксенодиагностика
(қандаларға қан сорғызады )5 күннен кейін 1 ай бойы экскременттарын метациклдік
трипаносомаларға тексереді.
Лямблиоз — Lamblіa іntestіnalіs қоздыратын, фекальды – оральды механизм арқылы берілетін, латенттік
және жедел түрлерінде өтетін, көбінесе ащы ішектің зақымдануымен сипатталатын антропонозды ауру.
Ең бірінші аурудың қоздырғышын іші өтіп жүрген балалардың ішегінен бөліп алған орыс ғалымы
Д.Ф.Лямбль (1859 ж.) болады. 1888 ж. француз ғалымы Бланхард қоздырғышты лямблия деп атауды
ұсынған.

Қоздырғышы – Lamblіa іntestіnalіs (Gіardіa). Вегетативті және цисталық
түрлері бар. Вегетативті түрі – трофозоит, алмұрт тәрізді: алдыңғы
бөлігі дөңгелек, артқы бөлігі үшкір құйрықты болып келеді. Трофозоит
ұзындығы 9-18 мкм, ені 5-10 мкм. Вентральді бөлігінде түтік тәрізді
фибрилден тұратын «сорғыш дискі» болады. Денесі цитоплазмалық
мембранамен жабылған. Ядросында ірі кариосома мен біркелкі
хромосома жиынтығы болады. 4 жұп талшығы болады: алдыңғы, бүйір,
орталық, құйрықтық, олар 2 симметриялы топта жиналады.
Лямблиялардың энергетикалық алмасуы анаэробты типпен
жүреді.Цисталар дұрыс емес сопақша пішінді, ұзындығы 8-14 мкм, ені
6-8 мкм. Екі контурлы тығыз қабығы, екі немесе төрт ядролары, ұзын
талшықтар түйіні болады. Сыртқы ортада төзімсіз.
Инфекция көзі – адам. Минимальды жұқтыру
дозасы 10-100 циста. Науқас заладанғаннан кейін 9-
12-нші күндерден бастап цисталарды сыртқы
ортаға бөледі. Цисталардың бөліну белсенділігі
диарея басылғаннан кейін өршиді, осы кезеңде 1 г
нәжісте 1,8 млн. циста анықталады.
Берілу механизмі фекальды-оральды. Берілу
жолдары: алиментарлы, су арқылы, тұрмыстық-
қатынастық. Негізгі берілу жолы — су арқылы.
Цисталар суда ұзақ уақыт бойы сақталады (4-20◦С
температурада 3 айға дейін). Цисталар хлорға
тұрақты. Суды хлормен заладандыру лямблияларға
әсер етпейді, сондықтан аурудың су арқылы
таралуы қауіпті. Контактілі – тұрмыстық жол
балалар мекемелеріне аса тән. Тағам арқылы берілу
жолы маңызды емес. Шыбындар, таракандар
ауруды таратуға көмектеседі. Олардың ішектерінде
қоздырғыш 8 күнге дейін сақталуы мүмкін.
Диагностикасы
Асқазан-ішек жолының ауруларының барлық себептерін анықтағаннан кейін,
лямблиозға күмәндану керек. Лабораториялық әдістің негізгі жолы – нәжістен,
дуоденальді ішектен микроскопия арқылы вегетативті түрлерін, цисталарын
анықтау. ИФА жүргізуге болады, бірақ бұл әдіс паразитологиялық зерттеу
арқылы дәлелденуі тиіс.
Профилактикасы (алдын алу)
Эпидемиологиялық қадағалау, індетке қарсы және алдын алу шаралары
амебиаздағыдай. Хлорлы дезинфекциялық заттар лямблияның цистасын өлтіре
алмайды, 3% лизол өте тиімді. Суды қайнату арқылы цистаны өлтіреді.
Санитарлық ағарту жұмыстарын жүргізу.
Пайдаланылған әдебиеттер:
https://ru.wikipedia.org
https://studopedia.info
www.zdrav.kz
Назарларыңызға рахмет!

Ұқсас жұмыстар

Тыныс алу жүйесінің протозойлы инфекциялары. (Пневмоцистті пневмония)

Лейшманиоз және токсоплазмоз

Саңырауқұлақты инфекциялар

Хламидиоз - жыныстық қатынас арқылы жұғатын жұқпалы ауру

ВЕТЕРИНАРИЯ САЛАСЫНДАҒЫ МЕМЛЕКЕТТІК БАСҚАРУ

Аурудың белгілері

Балалардың жедел ішек инфекциялары

Генекологиялық аурулар кезіндегі организмнің иммунитетін көтеретін дәрі дәрмектер

Дисфагия синдромы

Көз аурулары

Пәндер