Абстрактілі ойлау

Презентация қосу

Ақыл-ой тәрбиесі
және оның міндеттері
Жоспар:

1 Ақыл-ой тәрбиесі және оның міндеттері

2 Ақыл-ой тәрбиесінің құралдары

3 Оқу еңбегінің мәдениетіне тәрбиелеу

Ақыл-ой тәрбиесі дегеніміз-оқушылардың ақыл-ой
күшін,ойлауын дамыту және ақыл-ой еңбегі мәдениетін дарыту
үшін мұғалімнің атқаратын іс-қызметі.
• Ақыл-ой тәрбиесі әр заманда жастарға білім берудің негізгі құралы
болып келеді. Білім алуға және ғылымға ұмтылыс халық санасының
тереңінен әрдайым орын алды. Халық табиғат пен қоғам дамуының
заңдылықтары бейнеленген ғылымның деректерін, түсініктерін және
заңдарын мақсатты игерудің нәтижесі деп білді. Тек ақылды адам ғана
терең білімдерді меңгере алатынын түсінді. Білімнің мәнін "Ақылдан
қымбат байлық жоқ", "Ақылды сатып ала алмайсың", "Ақыл — тозбас
киім, білім — сарқылмас булақ" деген халықтың даналық сөздерінен-
ақ байқауға болады.
• Халық педагогикасында оқыту мен білім берудің принциптері қазіргі
ғылыми педагогика тұжырымдарымен ұштасып жатыр. Халық білім
мен өмірдің тығыз байланысты болуын талап етті. Халық
педагогикасы оқытудың көрнекі болуын ойдан шығарған жоқ. "Көзбен
көргеп, құлақпен естіген ақиқат емес тек қана мұқият зерттелген
ақиқат".
ойлау іс- зиялылық
әрекетінің біліктерді
шарты қалыптасты
болатын білім ру;
қорын жинау;

негізгі
ойлау дүниетаны
операциялар мды
ын қалыптаст
меңгерту; ыру;

Ақыл-ой тәрбиесінің
міндеттері
• Ойлау деп заттар мен құбылыстардың арасындағы
табиғи байланыстарды және қатынастарды
бейнелейтін психикалық процесті атайды. Ойлау
таным іс-әрекетіндегі күрделі процесс. Ал таным —
бұл әржақты процесс. Ол білмеуден білуге қарай
бағытталған ой қозғалысының адам миында
бейнеленуі.
Ақыл-ой тәрбиесінің түрлері
Диалектикалық Дедуктивтік
Логикалық Алгоритмдік
Абстрактілік Техникалық
Категориялық Өнімдік және
Теориялық Репродуктивті
Индуктивтік Жүйелілік
• Диалектикалық ойлау-құбылыстардағы
қарама-қайшылықтардың бірлігін көру,даму
бағыттарын анықтау,жаңаның пайда болуын
көру,құбылыстардың өзара
байланысын,пайда болу себептерін табу.
• Логикалық ойлау затты біздің тікелей
қабылдауымыз. Мұны кейде көрнекі ойлау деп те
атауға болады. Логикалық ойлау балалардың ойлау
және оқу процесінде, адамдардың еңбек іс-
әрекетінде байқалады.
Абстрактілі ойлау

• Адамға мәнсіз белгілерді көріп,жалпы
және мәндіні бөлуге,астрактілі ұғым
қалыптастыруға көмектесу.
Категориялық ойлау

• Айырмашылықтары мен ұқсастықтары
негізінде ұғымдарды топтарға біріктіру
іскерлігі.
Теориялық ойлау

• Білімнің ғылыми негіздерін,даму принциптерін
түсініп,заңдылықтарды көріп,құбылыстар
арасындағы мәнді байланыстарды түсіну
іскерлігі.
Индуктивтік ойлау

• Ойдың жекеден-жалпыға,фактілерден
қорытындыға қарай қозғалысы.
• Дедуктивтік ойлау
• Ойдың жалпыдан-жекеге,қорытындыдан фактіге
қарай қозғалысы.
Алгоритмдік ойлау

• Нұсқауға,ережеге толықтай
сүйеніп,міндеттерді бөліп,іс-әрекет
стратегияларын анықтау.
• Ақыл-ой дамуы және ойлау білігі негізгі ойлау операцияларын
меңгеруді қажет етеді. Негізгі ойлау операцияларына ғылымда
белгілі анализ, синтез, салыстыру, классификация (топқа жіктеу)
жатады.
• Анализ дегеніміз бүтінді бөліктерге ойша жіктеу немесе бүтіннің
жеке қасиеттерін ойша бөлу болып табылады.
• Синтез — заттың бөліктерін ойша үйлестіре біріктіру немесе
құбылыстардың жеке жақтарын, олардың белгілері мен
қасиеттерін біріктіру. Анализ бен синтез біріне-бірі қарама-қайшы
ойлау операциялары болғанымен, олар бір-бірімен үздіксіз
байланыста болады.
• Белгілі бір сабақтастықта нақты белгілі немесе бірқатар белгілер
бойынша олардың ұқсастықтарын немесе айырмашылықтарын
анықтауды салыстыру деп аталады. Салыстыру - жинақтаудың
қажетті алғы шарты.
• Ақыл-ой тәрбиесіиің тағы да бір маңызды міндеті оқушылардың
ғылыми дүниетанымын қалыптастыру болып табылады. Мұның
негізінде әлем танымдылығын түсіну, табиғат пен қоғам
дамуының заңдарын ұғыну. Жннақты етіп айтсақ, оқушылар
барлық пәндерді оқу процесінде негізгі дүииетанымдық
жұмыстарды бекітеді, баянды етуге талаптанады.
Назарларыңызға
рахмет!!!

Ұқсас жұмыстар

Критикалық ойлау

Огюст Конттың еңбектері

КІШІ СЫНЫП ОҚУШЫЛАРЫНЫҢ КОГНЕТИВТІ АЙМАҒЫНЫҢ ДАМУЫ

МЕТАФИЗИКА ОНТОЛОГИЯ

АРАБ ОРНАМЕНТ ӨНЕРІ

Тұжырымдамаға дейінгі ойлау

Бүгінгі мұғалім оқитын жарқын ішінде схемолог болуы керек, күрделі көлемді мәтінмен жұмыс

Тіл мен таным бірлестігі

Когнитивтік лингвистика

Қазіргі тіл біліміндегі дискурс және мәтін мәселелері

Пәндер