ОКСИУРАТОЗДАР ЖЫЛҚЫ ОКСИУРОЗЫ КЛАССИФИКАЦИЯСЫ

Презентация қосу

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ
ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ АГРАРЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ
КАФЕДРА : "БИОЛОГИЯЛЫҚ ҚАУІПСІЗДІК "
ПӘННІҢ АТЫ : " ПАРАЗИТОЛОГИЯ ЖӘНЕ ИНВАЗИЯЛЫҚ АУРУЛАР"

І - СӨЖ

ТАҚЫРЫБЫ: ЖЫЛҚЫ ОКСИУРОЗЫ,ҚОЯН ПАССАЛУРОЗЫН,ҚҰС
ГЕТЕРАКИДОЗЫН БАЛАУ,ЕМДЕУ,АЛДЫН АЛУ

ҚАБЫЛДАҒАН : ЖАНТЕЛИЕВА Л.
ОРЫНДАҒАН: РАХМАТУЛЛА РАМАН ВМ-407
АЛМАТЫ 2020 ЖЫЛ
МАЗМҰНЫ

• Кіріспе
• Жылқы оксиурозы – балау ,емдеу .
• Қоян пассалурозы – балау , емдеу .
• Құс гетеракидозы – балау ,емдеу .
• Қорытынды
• Пайдаланылған әдебиеттер
ОКСИУРАТОЗДАР
ЖЫЛҚЫ ОКСИУРОЗЫ КЛАССИФИКАЦИЯСЫ

• Топтама үсті: Scolecida
Топтамасы: Nemathelminthes
Тек тармағы: Nematoda
Тобы: Ascaridida
Топ асты: Oxyurata
Тұқымдасы: Oxyuridae
Туысы: Oxyuris
Түрі: O.equi
ЖЫЛҚЫ ОКСИУРОЗЫ

• Жылқы оксиурозы - Oxyuridae тұқымдасына жататың нематоданың
Oxyuris equi қоздырушысымен шақырылатын, жануарлардың
үлкен бүйен ішегінде паразиттейтін жұмыр құрттар тудыратын
ішқұрт ауруы. Асқорыту жолының қызметі бұзылуымен және
құйрық манындағы тері зақымдалуымен (зачес хвоста) білінеді.
Жылқыдан басқа оксиурозбен тағы біртұяқтылар - есектер,
зебралар ауырады. Оксиуроз бүкіл жерде кездеседі.
1-сурет .
2-сурет .
Жұмыртқа
сы
3-СУРЕТ.ТІРШІЛІК ЦИКЛІ
ҚОЗДЫРҒЫШЫ.

Қоздырғышы. Ауыз қуысы алты бұрышты, қысқа ауыз капсуласына (кеңірдекке)
ашылады, алты ерінмен қапталған. Өңештің артқы жағында бульбус орналасады.
Аталықтың ұзындығы 6-15 мм. Құйрығы жалпақ, бір жінішке өткір спикуласы болады,
рулегі жоқ.Аналықтын ұзындығы - 18 мм дейін жетеді, жуан, бас жағы қысқа, құйрығы
жінішке, ұзын, вульва дененің алдыңғы жағында орналасқан. Жұмыртқалардың
мөлшері 0,085-0,099 х 0,040-0,045 мм, түссіз, жартылай мөлдір, асимметриялы, полюстің
бір шетінде - тығын сияқты болады. Жұмыртқалар салар кезіне қарай инвазиялық
сатысына жетілген болады. Қоздырғышының даму айналымы. Дамуы аралық иесіз
өтеді.
Шағылысқаннан кейін аталықтар өледі, ал аналықтарда жұмыртқалар түзіледі.
Жатыры жұмыртқаларға толы аналықтар жылқының нәжісімен бірге тік ішектің
сыртына, сыртқы ортаға шығып, жартысы жұмыртқаларын айналаға шашады, ал
жартысы құйрық астының кілегей қабаты қыртыстарында жабысып қалады.
Перианальді қыртыстар арасында жұмыртқаларын салады. Жұмыртқаларын салып
болғасын аналықтар өліп қалады. 2-3 күн өткесін олардың ішінде дернәсілдер дамиды,
содан жұмыртқалар инвазиялы болады. Нәжістің үстіндегі аналықтары 1-2 минуттен
кейін жұмыртқаларды сала бастайды. Жылқылар оксиурозбен инвазиялық
жұмыртқаларды жұтып зақымдалады. Ішекке түскең жұмыртқалардан дернәсілдер
Оксиурозға қарсы тиімді дәрілердің бірі - пиперазин препараты және оның
фосфорлы немесе күкіртті тұздары. Дәріні шыланған құнарлы азыққа қосып, жеке
малға немесе топтап 0,1 гкг мөлшерінде арасына бір тәулік салып 2 рет беруге
болады. Пиперазинді жеке жылқыға 2-5% ерітінді түрінде танау-жұтқыншақ түтігі
арқылы немесе шөлмекпен береді. Топтап емдеу үшін, жас-салмағы бірдей 20-25
бас малға 20-25 кг құрама жемге немесе сұлыға ерітілген пиперазиннің керекті
мөлшерін қосып, науаға салып жегізеді.
Пиперазинді 2 жастан асқан жылқыға 20-25 г, жабағы мен тайға 15-20г, 10-11
айлық құлынға 10-12 г, 7-10 айлық құлынға 8-10 г мөлшерінде береді.
Шет елдік дәрілерден оксиурозға қарсы 20%-дық тетрамизол гранулят, панакур
және 10%-дық мебенвет гранулят жақсы нәтиже береді.
Алдын - алу, сақтандыру шаралары. Таза емес шаруашылықта барлық
жылқыларға 3-4 рет, 1-1,5 ай сайын дегельминтизация жасайды, ол үшін
пиперазин қолданады. Ауру жылқыларды бөледі және емдейді. Жұмыртқаларды
таратуына тиым салу үшін құйрық астын және манайын бор қышқылы
ерітіндісінде суланған тампонмен сүртеді. Әрбір 6 апта сайын дерт шыққан
қорадағы жылқыны түгелдей гельминтоовоскопия әдісімен (артқы тесік
маңайынан қырынды алу) зерттеп отыру керек. Қора ішін, күрек, айыр, сыпырғыш,
аттарақ және т.б. жақсылап тазартып, ыстық сумен зарарсыздандырады.
ҮЙ ҚОЯНДАРЫ
ПАССАЛУРОЗЫ
ҮЙ ҚОЯНДАРЫ ПАССАЛУРОЗЫ
КЛАССИФИКАЦИЯСЫ
•Топтама үсті: Scolecida
Топтамасы: Nemathelminthes
Тек тармағы: Nematoda
Тобы: Ascaridida
Топ асты: Oxyurata
Тұқымдасы: Oxyuridae
Туысы: Passalurus
Түрі: P. ambiguus
Үй қояндары пассалурозы - Oxyuridae
тұқымдасына жататың Passalurus
ambiguus қоздырушысымен
туғызылған ауру, үйдегі және жабайы
қояндардың соқыр және жуан ішекте
мекеңдейтін нематодалар. Инвазия
барлық жерде таралған. Осы
гельминтозға таза емес
шаруашылықтарда үй қояндарының
40-90%-ға дейін ауруға шалдығады,
4-сурет .
5-сурет. Жұмыртқасы.
6-сурет . Тіршілік циклі
Нематодалардың пішіні ұршық тәрізді. Кішкентай ауыз
қуысының түбінде үш тісі орналасқан. Өңештің бульбусы шар
тәрізді. Аталықтың ұз. 3,8-5,0 мм, құйрығы біз сияқты,
спикуласы біреу. Аналықтың ұз.7,75-11,0 мм, құйрығы
жінішке.Вульва дененің алдынғы жағында
ашылады.Жұмыртқалары ұсақ, асимметриялы, бір жақ
шетінде тығыны болады.Қоздырғышының даму
айналымы.Passalurus ambiguus - тың даму айналымы
оксиуридтік түрімен өтеді.Аналықтар шағылысқаннан кейін
жұмыртқалар нәжіспен бірге жерге,төсенішке, құйрық
аумағының жүн үстіне түседі.Жұмыртқаларын салғаннан
кейін аналықтар тез өліп қалады.Инвазиялық сатысына дейін
жұмыртқалар 24-48 сағаттан кейін жетеді.Жұмыртқалардың
дамуы перианальді жиырмаларында өтеді.Қояндар
инвазиялық жұмыртқаларды сумен немесе азықпен жұтып
ҚҰС
ГЕТЕРАКИДОЗЫ
Топтама үсті: Scolecida
Топтамасы:
Nemathelminthes
Тек тармағы: Nematoda
Тобы: Ascaridida
Heterakita
Топ асты: Heterakidae
ТұқымдасыHeterakidae
Туысы: Heterakis
Түрі:Heterakis gallinarum
Heterakis gallinarum, -күрке
тауықта және цесаркада, және
Ganguleterakis dispar - қаздарда
және үйректе паразиттік. Жиі
осы гельминттерді табу және
жабайы құстар. Паразиттер
құстардың соқыр ішегінде
мекендейді. Тауықтар,
үйректер мен қаздар жиі
гетеракидоздармен
зақымданады.
7-сурет. Ересек
сатысы
8-сурет.
Жұмытқасы
9-сурет . Тіршілік циклі
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР

1) М.С.Сабаншиев . " Паразитология және
жануарлардың инвазиялық аурулары" 2011 жыл.
2) Ордабеков С., Әміреев С., Сүлейменов М.,
Бердіқұлов М. "Паразитология" Тараз,2012 жыл.
3) Қ.Қайым , Б. Муханов, М.Шаймарданқызы
"Жануартану" 1998 жыл.
4) Интернет желісі

Ұқсас жұмыстар

ОКСИУРАТОЗДАР. ЖЫЛҚЫ ОКСИУРОЗЫ. ҮЙ ҚОЯНДАРЫ ПАССАЛУРОЗЫ. ТАУЫҚ ГЕТЕРАКИДОЗЫ

ШОШҚА АСКАРИДОЗЫ

Жылқы оксиурозы

Жылқы тұқымдары туралы

Шошқа аскаридозын, жылқы параскаридозын диагностикалау

Жануарлар пироплазмидоздары

Несеп қышқылды аммоний

Түк жегіштер

Aziza SYZDYKOVA экономикалық қарым - қатынастарын басқаратын, біріккен реттелген əртүрлі баға түрлерінің жиынтығы

Сақтандырудың классификациясы

Пәндер