Жануарлар биотехнологиясы

Презентация қосу

Қазақстан Республикасы білім және ғылым министрлігі
Семей қаласындағы Шәкәрім атындағы мемлекеттік университеті

Жануарлар биотехнологиясы
Биотехнология - тірі ағзалар мен биологиялық үрдістерді өндірісте
пайдалану, экономикалық құнды заттарды алу үшін ген және жасуша деңгейінде
өзгертілген биологиялық объектілерді құрастыру технологиялары мен пайдалану
жөніндегі ғылым және өндіріс саласы.

Жасушалық Гендік
инженерия инженерия
жоғары сатыдағы генотипі жағынан
организмдердің, өсімдіктер мен Экологиялық жақсарған
жануарлардың жеке
инженерия организмдер алу
жасушаларын және ұлпаларын
жасанды қоректік орта Қоршаған ортаның
жағдайында өсіру экологиялық күйін сақтау
Инженерлік Микробиологиялық
энзимология өнеркәсіп
биотехнологиялық процестерді биологиялық белсенді
қарқындандыру қажеттілігіне
заттарды өндіру
байланысты пайда болған жаңа
ғылыми-техникалық бағыт
Биотехнологиялық зерттеулердің объекттері – тірі ағзалардың
негізгі топтарының өкілдері. Олар вирустер, бактериялар, өсімдіктер және
жануарлар, олардан бөлек жүрген молекулалар, жасушалар және жасушалардың
құрамдарындағы заттар. Зерттеген уақытта тірі жүйелердің мүмкіншіліктерін,
олардың қорларын қарастырады.
Жануарлар
биотехнологиясы
дегеніміз –
молекулярлы және
жасушалы
биотехнология
әдістерінің көмегімен
генотипті реттейтін,
резистенттігі жоғары
және жоғары өнімді
жануарларды алу
әдістерді зерттейтін
ғылым
Жануарлардың биотехнологиялық
қорлары:

Молекулярлық Селекциялық
Физиологиялы (тұқым
(геннің
қ (гаметалар жақсарту,
құрамы және жаңа тұқым
банкі)
қасиеттері) алу)
Жануарлар биотехнологиясының
пайдалану салалары:
Мал
шаруашылық

Диагностика,
дәрілер,
Мал
вакциналар дәрігерлік

Селекциялық Азық
орта өнімдеу
Мал шаруашылықта биотехнологиялық қорлар ашу үшін
молекулярлы, жасушалы, көбейту биотехнологияларымен қолданады.
Жануарларды көбейту биотехнологиясы – жануарлардың
репродуктивтік қорларының генетикалық мүмкіншіліктерін жақсарту
мақсатымен қолданылатын әдіс. Көбейту биотехнологиясында зерттеу
пәні – жануарлардың репродуктивтік қасиеті ал зерттеу объекті – олар:
жануарлардың ағзаларының гормондары – гипоталамус, гипофиз,
гонадалар арқылы зерттелетін;
көбею мүшелерінің құрамы және физиологиясы.
Көбейту биотехнологиясының
әдістері:

Суперовуляция –
фолликулдарға өсуге және
дамуға мүмкіншілік
беретін, гормондардың
көмегімен ұрғашы-
донорларға әсер ететін әдіс.

Жасанды ұрықтандыру –
жануарлардың генотиптерін Ұрықтарды
жақсарту үшін
асылтұқымды еркек транспланттау –
малдардың ұрықтарымен ұрғашы-донордан ұрғашы-
қолданып ұрғашыларға реципиентке ұрық тасу әдісі.
ұрық себу жұмыстары.
Жануарлар биотехнологиясының
әдістері

Ұрық инженерия – жануарлардың ағзаларынан
генетикалық қорын тауып, алып, мүмкіншіліктерімен
қолдану әдіс.

Ұрық дақылы – жануарлардың гаметаларының және
ұрықтарының физиологиялық қорларының мүмкіншіліктерін іздеп
табатын, олардың өмір сүру үдірістерін ағзаның ішінде және
ағзадан бөлек сақтайтын мал шаруашылықтағы биотехнологиялық
әдіс.

Ұрық транспланттау – жануарлардың репродуктивтік
жүйесінің физиологиялық қорын іздеп, оның мүмкіншіліктерін
анықтап, бағалы генотиптерді тездетіп көбейту үшін ұрықтарды
транспланттау әдісімен қолданатын малшаруашылықтағы
биотехнология әдісі.
Жануарлар биотехнологиясы
Қазақстанда
Қазақстанда жануарлар биотехнологиясының дамуына
Ф.М.Мухамедгалиев, К.Ж.Жанабеков, Р.Б.Абильдинов үлес
қосқан. Олар ұрықтармен жұмыс істегенде бірінші рет
суперовуляция және трансплантация әдістерімен қолданып
осының арқасында Қазақстанда жануарлар биотехнологиясы
даму жолына тұрды.
Қазіргі уақытта Қазақстанда бір топ мамандар жануарлар
биотехнологиясынан жұмыстар өткізе алады. Олар Қасымов К.Т.,
Тойшибеков М.М., Садыкулов Т.С., Аузбаев С.А., Малмаков Н.И.,
Салықбаев Т.Н., Джамалова Г.А. және т.б. Осы ғалымдар ғылыми
жұмыстарын тек қана зертханада өткізбей тәжірибеде қолдану
сұрақтарын қарастырады. Мысалы, 1997 жылдан бастап Алматы
облысы «Мади» тұқым шаруашылығында дегресс қойларын
көбейту ғылыми зерттеулері өткізіліп жатыр.

Ұқсас жұмыстар

Жануарлар биотехнологиясының әдістері

Көбейту биотехнологиясының әдістері

Жануарлар клеткасының және ұлпаның культурасы

Биотехнологиялық объект ретінде өсімдік жасушаларын өсіру. Өсімдік жасушаларының биосинтездік қасиетін өңеркәсіпте пайдалану

Аминқышқылдарды өндіру биотехнологиясы туралы

Гендік инженерия өндіріс

Малшаруашылығында қолданылатын биотехнологиялық әдістер туралы

Экологиялық биотехнологияның міндеттері

Микроорганизмдер биотехнологиясы

Өсімдік жасушаларын биосинтездік өнеркәсіпте пайдалану

Пәндер