Тауықтарды торға тасымалдау




Презентация қосу
* Қазақстан Республикасына асыл
тұқымды құстарды импорттау және
экспорттау кезіндегі қойлатын
ветеринариялық -санитариялық
талаптар және оларды жақсарту
Тақырыбына арналған СӨЖ
шаралары
Қарастырылатын сұрақтар :
1. Асыл тұқымды құстарды тасымалдауды
ұйымдастыру және оған қойылатын
ветеринариялық-санитариялық талаптар
2. Асыл тұқымды құстарды автокөлікпен
тасымалдау кезіндегі қойылатын ветеринариялық-
санитариялық талаптар
3. Асыл тұқымды құстарды теміржол тасымалдау
кезіндегі қойылатын ветеринариялық-
санитариялық талаптар
4. Асыл тұқымды құстарды әуе жолдарымен
тасымалдау кезіндегі қойылатын ветеринариялық-
санитариялық талаптар
Союға арналған құстарды темір жол арқылы құс
комбинаттарына және ет комбинаттарына , ал асыл
тұқымды және шаруашылыққа пайдаланылатын
құстарды одан алыс жер тасымалдауға болады. Осы
мақсат үшін кәдімгі жабық тауар вагондарды ыстық
сумен тазалау, жуу және алу қажет болған жағдайда
көліктегі ветеринариялық қадағалау қызметінің нұсқауы
бойынша дезинфекция жүргізетін жерді пайдаланады.
Вагондардағы құс торлардың (торлардың) көмегімен, ал
асыл тұқымды құс торсыз бос тасымалдайды. Жарақат
зақымсыз тасымалданатын құстар,ірілендірілген,
ісінетін, қан жүретін орындардың болуы болмауы және
шығу тегі болмауы тиіс шаруашылық құстардың
жұқпалы ауруларынан таза болуы керек.Кейінгі талап
салмағы (кг) кем рұқсат етілмейді: қаздар 3-3, 5;
үйректер 1-1, 4; тауықтар 0,5-1,0;балапандар 0,6-0,7.
Тауықтарды торға тасымалдау. Торлардың өлшемі 90 х 39 х35 см
болуы үшін ағаштан жасалған.-биіктігі планкадан, алты
планкадан тұрады, оның ішінде4-5 см арасындағы саңылау және
есік орны; артқықабырғаның тақтайларының арасы 5-6 см; түбі
мен бүйірдегіқабырғалары бітеу болады. Үстіңгі жақтауда да
есікше болады.Торларды алып жүру ыңғайлы болу үшін бүйірдегі
екінші тақтайдыұзындау жасайды. Торлардың көлемі 180 х 50 х 40
см. Болуы да мүмкін.Торға 18 ден 24-ке дейін тауық кіргізеді. Төрт
білікті вагонғажасына қарай барлығы 1200-ден 1800-ге дейін тауық
немесе 2500 балапан тиейді. Вагонға торларды қатар-қатар етіп
бірнеше қатар(ярус, 5-6-ға дейін) қояды. Жоғарғы қатар мен вагон
төбесінің арасы 50-60 см-ден кем болмауы керек.
Қазды, үйрек пен күрке тауықты тасымалдау. Құстардың бұл түрлерін түбі
қатты, ұзыны 150-180 см, ені 50-70 және биіктігіқаздарға 75 см, ал үйректерге 50
см ағаш торлармен тасымалдайды.Торға 12-15 үйрек немесе 6-7 қаз кіргізеді,
олардың салмағы мен қоңдылығы біркелкі болуы керек. Торларды бірнеше
текше етіп орналастырады, жоғарғы жәшік пен закон төбесінің арасы 50 см-ден
кем болмауы керек. Текшелердің арасында вагонның ұзына-бойымен кеңдігі 80
см. кем болмайтындай жүрер жол қалуы керек.Бұл жолдар вентиляцияны,
құсты қарау мен күтуді қамтамасыз ете алатындай болуы тиіс. Торларды
жұлқығанда құламайтындай етіп жақсылап бекітеді. Әрбір торда жем салатын
(су құятын) астау болады. Астына қалыңдығы 5 см етіп ағаш үгіндісін немесе
сабан төсейді. Төсенішті былғанған кезде ауыстырып отырады.Құстарды жолда
тәулігіне 3 рет таңертең, түсте және кешкісін азықтандырады. Азықтандырған
кезде астауларды торларға ілгектермен бекітіп қояды. Тауықтарды,
балапандарды, үйректермен күркетауықтарды шылаған жеммен, ал қаздарды
дымқылдаған дәнмен қоректендіреді. Жемдеп болған соң құстарды міндетті
түрде суарады, ал қалған суды келесі жемдегенге дейін қалдырады.
Құсты торларда, жәшіктерде тым алысқа тасымалдау, оның
үстіне торлар мен жәшіктер вагон ішінде ярустармен
тұратындықтан құстың денсаулығы мен олардың бағып-күтілуі
сапасының төмендеуіне әкеліп соғады. Тасымалдың бұл түрінде
құстың жүріп-тұруы шектелген, тәбеті нашарлап, тірі салмағы
еәуір төмендеп, өлім-жітім 4-5 % жетеді. Бағып күту қиын
болғандықтан, ауырған құс уақытында байқалмайды да емдік
көмек кешігіп көрсетіледі.
* Құсты вагонға бос жіберіп тасымалдау әдісі көп пайдалы. Бұл үшін
есіктің оң және сол жағындағы жоғарғы және төменгі алынбайтын
тақтайларға 20 х160 мм тақтайларды төсейді. Бұлай жасалған
сөрелер вагонды төрт бөлімге бөледі. Сөрелерге жоғарғы ярустағы
құс саңғырығы төменгі ярусқа түспес үшін, толь немесе басқа
материал төсейді де, оған қалындығын 5-10 см етіп үгінді салады,
Әрбір бөлімге ұзынынан қонақтайтын сырық орнатуға болады,
немесе онсыз да болуы мүмкін. Есіктердің арасындағы кеңістікті
металл тормен немесе жиі орналастырылған рейкаларме нбекітуге
болады. Жолда құста күтіп-бағу үшін адам кіретін есікжасалады (әр
бөлімге, көлемі 70 х 90 см). Вагонды 6асқалай етіп те ыңғайлауға
болады. Ол үшін сөрелерді вагонның үзына-бойына жасап, бір
жағынан түгелдей ені 1 м. өтетін жер қалдырады.Қалғанының бәрін
жоғарыда айтылғандай етіп істейді. Осылай ыңғайланған төрт
білікті вагонға жеті айға дейінгі асыл тұқымдытауықтың 1100-1200
басын сыйғызуға болады.
2.Асыл тұқымды құстарды автокөлікпен тасымалдау
кезіндегі қойылатын ветеринариялық-санитариялық
талаптар

Автокөлікпен құстардың барлық түрлерін тасымалдауға болады. Құстарды
тасымалдау мамандандырылған автокөлік құралдарымен тасымалданады
Құсты контейнерлермен тасымауға арналған моделі 3717 арнайы автомобиль
фургон қолданылады.Ол жылыту , желдету жүйесімен жабдықталған, қорабы
изотермиялық , артқы жақтауы жүк көтеруге арналаған. Бұл көліктің жалпы жүк
көтерімділігі 2750 кг.
Автокөлікпен құстарды тасымалдағанда әсіресе ,жаз айында қорап немесе
жәшіктердің күн көзіне түспеуін қадағалау керек. Автокөліктер арнайы
вентиляция құралдарымен жабдықталуы керек. Құстарды қалың, ылғал
өткізбейтін едені, жеткілікті мөлшерде төсеніші бар және ауа айналымының еркін
болуы қамтамасыз етілген торларда тасымалдайды.
Құстар азықсыз және сусыз тасымалдауды нашар көтереді. Сондықтан оларды
100 км кем емес қашықтықта тасымалдайды және келіп жеткенде тез арада түсіру
қажет.
Сонымен қатар бесярусты және он секциялы,
әрқайсысына 20-25 құс сиятын алмалы-салмалы
контейнерлер қолданылады. Бұл қарапайым
торлармен салыстырғанда тасымалданатын құс-
тардың санын 20-30% көбейтіп, тірі салмақтың
жоғалуын азайтады. Көпайналмалы контейнерлер
өте тұрақты,ветерин-санитариялық өңдеуге
ыңғайлы, керек жағдайда жағдайда автокөлікпен
алынады. Контейнерлер өлшемі кузовтың көлеміне
байланысты. Контейнердің қақпағы тұтас.
Автокөлікпен құстарды тасымалдағанда автокөліктің
жетерліктей жылдамдығы болуы тиіс және
тасымалданатын құстарды жауын-шашын,
ыстықтан, суықтан сақтайтын болуы керек.
3.Құстарды темір жол көлігімен тасымалдау ережелері

Құстарды темір жол көлігімен сирек тасымалдайды (асылтұқымды
өсіру үшін сойылатындыларды ет комбинатына).Құстардың дені сау,
жарақат, ісік, іріндеулерсіз болуы керек.Тірі салмағы: қаздар 3-3,5 кг;
үйректер 1-1,4 кг; тауықтар 0,8-1кг; балапандар 0,6-0,7 кг.Артар
алдында ветеринарлық қарау өткізіледі. Сұрыпталған құсты
тасымалдауға жібермей, осы жайлы акт толтырылады.Құстарды
жақын қашықтықтарға торда тасымалдаған жөн(300 км), алыс болса
бос ұстап апарған дұрыс. Құстарды алыс жолдарға жәшік пен торларда
тасымалдау құс күйі мен күту сапасына кері әсер тигізеді, тәбетінен
айырылады, тірі салмағы едәуір түседі, өлім-жітім 4-5%
құрайды.Құстарды тасымалдау үшін стандартты ағаш торларды
қолданады, оларды қабырға бойына орнатады. Түптері бүтін болуы
керек, жем су сауыттары берік бекітілген болғаны
Құстарды тәулігіне 3 рет азықтандырады,
бір басқа тәулігіне1-1,5 л су қажет. Төсеніш
ретінде сабан не ағаш
үгінділеріқолданылады, төсенішті күнде
жаңартып отыру керек. Жүрукезінде құс
ауырып қалған жағдайда, оны сау
құстарданоқшаулап, кезекші мал дәрігерін
шақырады, ал өлексесін ар-найы жәшікке
салып, келіп жету станциясында
тапсырады. Құсты, жабдықтарды, азық
қалдықтарынқабылдап-тапсыру актісімен
орындалады. Құс вагоны келіп жеткенде 12
сағат ішінде тапсырылуы керек.
Асыл тұқымды құстарды әуе жолдарымен
тасымалдау кезіндегі қойылатын ветеринариялық-
санитариялық талаптар
Асыл тұқымды құстарды, балықтарды, балара
басқа да мемлекеттік ветеринариялық бақылау
қызметінің бақылауындағы жүктерді тасымалдау
үшін ИЛ-76, АН-12 тағы басқа көптеген жүк тасуға
арналған ұшақтар мен тік ұшақтар қолданылады
Әуе жолдарымен тасымалдауға дайындалған
құстарды оларға мемлекеттік ветеринария
қызметінің берген ветеринариялық куәлігі немесе
сертификат болған жағдайда ғана әуе тасымалына
қабылдайды
ҚҰстарды авиатасымалдау кезінде, аэропорт
қызметкерлерінің қауіпсіздігін және
тасымалданатын құстардың аман тасымалдануына
жағдайлар керек
Құстарды иісі бар жүктермен және азық –
түліктермен бірге тасжасалынуымалдауға тыйым
салынады.Ұшақтардың бқлмесі таза жуылып және
Құсты алыс жерлерге, әрі транзитті аэропорттарда
басқа ұшақтарға тиеу арқылы тасымалдаған кезде жүк
жіберушінің жолсеріктері бірге алып жүреді. Олар
бөлмелерді тазалап, жануарларды күтіп-баптап және
оларды жолда азықтандырады. Жолсеріктерсіз
тасымалдау тек жақын жерлерге, аралық
аэропорттарға қонбай тура ұшатын болса ғана
жүргізіледі. Сонымен қатар жолсеріксіз тасымалдау
құстар,аңдар және бауырымен жорғалаушылар
азықтандыруды, жолда күтіп-баптауды керек етпейтін
болса ғана рұқсат етіледі.Халықаралық әуе
жолдарында, жолсеріксіз жабайы аңдарды,құстарды
және бауырымен жорғалаушыларды тасымалдау, жүк
жіберуші арнайы нұсқау беріп, жөн-жоба көрсеткен
үшақ жолсеріктерінің жауапкершілігі арқылы
атқарылады. Мүндай жағдайда әрі сенімді де берік
жабылатын темір торларда тасымалдайды.
Құстар оларды тасымалдау ережелері
бойынша, баратын жеріне дер кезінде
жеткізіледі деген толық кепілдік берілген
жағдайда ғана қабылданады.
Жануарларды әуежайға ұшардың екі
сағат бұрын әкеледі. Әуежайда жануарлар
көптеп келіп, көптеп кетіп жатқан
жағдайда олардың уақытша орналасатын
арнайыбөлмесі болуы керек, ал кейбір
жануарларға жеке-жеке орынберілуі
тиісті. Бүл бөлмелер қажет деңгейде
жарық беретін жақсыжелдететін/және
қолайлы температура ұстауға мүмкіндік
жасайтын қондырғылармен қамтамасыз
етіледі.
Әсемдік құстар орналасқан бөлім температурасы 15 °С
деңгейінде, ал тоты құстар үшін - 20 °С, өйткені олар торда
қозғалып жылыну мүмкіндігінен айырылғанын ескеру қажет.
Қатты шу, температурамен ауа қысымының кенет өзгеруі
құстарға кері әсерін тигізеді, тіпті өлімге соқтыруы да
мүмкін.Жүк жіберуші әуежайлар, жүк қабылдаушы
әусжайларға,оларға құстардың, тағы басқа да жануарлардың
кетіп бара жатқанын хабарлауға міндетті. Бұл хабарда айы-
күнін, ұшып шығу уақытын және ұшақтың рейс номерін атауы
тиіс. Ал қабылдайтын әуежайдың (тасымалды ұйымдастыру
қызметі жүк алушыларды, түсіруді жедел ұйымдастырып дер
кезінде жүкті алып кетуге алдын-ала дайындайды. Бұл жөнінде
жүк жіберуші де, жүк алушыны телефон арқылы
құлақтандырады.
Пайдаланылған әдебиеттер
1. ҚР «Ветеринария» туралы заңы Астана, 2005
2. Бегенова А. Б. «Шекара және көліктердегі ВСБ» Алматы, 2014, -408
бет
3. Жексенбиев Д. Б. Мемлекеттік шекара мен көліктегі
ветеринариялық-санитариялықбакылау. Алматы, Агроуниверситет,
2005
4. Майканов Б. С. Жумакаева А. Н. Ветеринарно-санитарный контроль
нагосударственной границе и транспорте. Астана, 2004, 253 с.
5. Увалиев А. И., Аймагамбетова Г. Б. Практика таможенного
оформления. Алматы,2000, 142 с.
6. Алимов А. А. Пәннің дәрістік колжазбалары. Алматы, 2020
Назарларыңызға рахме

Ұқсас жұмыстар
Жануарларды тасымалдау ерекшеліктері
ТАУЫҚ ШАРУАШЫЛЫҒЫ
Құстарды ұстау жүйелері мен тәсілдері
Кеден одағының кедендік аумағына ара және ара өнімдерін әкелуге қойылатын ветеринарлық-санитарлық талаптар
Ауыл шаруашылығы құстарының ет өнімділігі
Шығынсыз өнім. Күрке тауық өсіру
Атомдық кристалдық тор
Көлік
Жанат тәрізді иттер
Ауыл шаруашылығы құстарының жұмыртқа өнімділігі
Пәндер