Өсімдіктердің өсімді мүшелері




Презентация қосу
Ұлпалар.
Өсімдіктердің
өсімді
мүшелері.
Сабақтың
түрлері,құрылы
сы.
Ұлпалар
Өткізгіш ұлпа.
Өсімдіктің барлық мүшелеріне қоректік заттарды жеткізетін жасушалар тобын өткізгіш ұлпа дейді.
Жасушаларының іші қуыс түтікше тәрізді, өткізгіш ұлпа жоғары ағыс жолы және төменгі ағыс жолы деп екіге
бөлінеді.
Жоғары ағыс жолымен тамыр түктері арқылы топырақтан сорып алған су мен онда еріген минералды
тұздардың ерітіндісі сабақ бойымен жоғары қарай көтеріліп өркендері мен жапырақтарына жеткізіледі. Оның
өтетін немесе ағатын жолы сүрек (ксилема) бөлімі. Сүрек жасушалары түтікше тәрізді, оны трахеида деп те
атайды. Трахеида деп қабықшасы сүректенген (қатайған), екі ұшы сүйір, өте жіңішке ұзындығы 1 мм-ден
бірнеше см-ге жететін өлі жасушаларды айтады
Төмен ағыс жолымен (флоэма) фотосинтез процесінің нәтижесінде түзілген органикалық заттар
жапырақтан басталып, тамыр, сабақ, жеміс, түйнек, т.б. мүшелеріне таралады. Қылқан жапырақтыларда
органикалық заттар сүзгі тәрізді жасушалар арқылы, ал гүлді өсімдіктерде сүзгілі түтіктері арқылы қозғалады.
Сүзгі тәрізді жасушалар ұзынша, ұшы сүйірленген. Оның серік жасушалары болмайды, майда саңылаулары
жасуша қабықшасының жан-жағына орналасқан.

Бөліп шығарушы ұлпа.
Тіршілік әрекетінің нәтижесінде өсімдік мүшелерінде ақырғы өнімдерді (қалдық заттар) бөліп шығаратын және
жиналатын орындар бар, олар: безді түктер, безді қабыршақтар, шайыр жолдары, сүт жолдары, шірнеліктер,
жасушааралық кеңістіктер, су жанаспалы жасушалар, т.б. Осылардың барлығын қосып бөліп шығарушы ұлпа
дейді. Зат алмасудың ақырғы өнімі жасушаның ішінде немесе арайы орында жиналады. Орналасқан
орынына, физиологиялық қасиетіне, сұйық және қатты түріде болуына қарай бөліп шығарушы ұлпалар екі
түрлі жолмен пайда болады: а)схизогенді; ә)лизегенді.

Схизогенді жолмен бөліп шығарушы ұлпа ең алдымен бір жасушаның бөлінуі нәтижесінде түзілген
жасушалардың бір-бірінен ажырауынан жасушааралық кеңістіктер пайда болып әрі қарай кеңи береді. Жан-
жағында орналасқан жасушалардан бөлінген шырыш, шайыр, эфир майы жасушааралық кеңістікте (кейде
бөліп шығаратын заттардың «арнаулы орын» деп те атайды)

Лизигенді (еру) жолымен пайда болу кезінде алдымен жасушалар тобы ақырғы өнімдерді (шайыр, эфир
майы, т.б.) көп бөледі де ақырында жасушалр тобы еріп бос орын түзіледі.

22 июля 2012
3 Текст нижнего колонтитула
г.
Өсімдіктердің өсімді(вегетативті)
мүшелері
ТАМЫР ЖӘНЕ ТАМЫР
ЖҮЙЕСІ
Тамыр – жоғары сатыдағы құрлық өсімдіктерінің негізгі вегетативтік мүшесінің
біреуі.Тамырға радиальды симметрия тән,ол салыстырмалы түрде цилиндр пішінді өстік
мүше.Тамыр төбе меристемасы арқылы оң геотропизм бағытында ұзақ уақыт өсе
алады.Тамырдың сабақтан негізгі айырмасы – тамырда жапырақ өсіп-өнбейді және апикальды
меристемасы сырт жағынан тамыр оймақшасымен жабылған.

22 июля 2012
4 Текст нижнего колонтитула
г.
Макет "Два объекта" со SmartArt
• Первый маркер здесь
• Второй маркер здесь
• Третий маркер здесь

22 июля 2012
5 Текст нижнего колонтитула
г.
22 июля 2012
7 Текст нижнего колонтитула
г.
22 июля 2012
8 Текст нижнего колонтитула
г.
22 июля 2012
9 Текст нижнего колонтитула
г.
22 июля 2012
10 Текст нижнего колонтитула
г.
Вставка рисунка

22 июля 2012
11 Текст нижнего колонтитула
г.

Ұқсас жұмыстар
Өсімдіктің өсімді мүшелері
Гаметогенез жә не ұрықтану процесі
Өсімдіктердің жіктелуі
Жоғары сатыдағы споралы өсімдіктер
Вегетативті жүйке жүйесінің симпатикалық және парасимпатикалық бөлімдері, олардың құрылысы мен қызметі
Жүйке жүйесі жұлын
Жоғарғы жүйке жүйесінің онтогенензі
БЕЛ ЖҮЙКЕЛЕРІ
Тамыр бөлімдері
Гүлдің құрылысы және түрлері
Пәндер