ДӘРІЛІК ЗАТТАРДЫҢ СИНТЕЗДЕЛУ ӘДІСІ




Презентация қосу
“ДӘРІЛІК ЗАТТАРДЫҢ
СИНТЕЗДЕЛУ ӘДІСІ”
Орындаған:
Қабылдаған:
Жоспар:
Кіріспе
Негізгі бөлім
◦ Дәрілік заттардың шикізат көздері
◦ Дәрілік заттарды синтездеу әдістері
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер
КІРІСПЕ
Химия-фармацевтика өнеркәсібі
көптеген емдеу-алдын алу
препараттарын шығарады. Біздің
елімізде 3 мыңнан астам дәрілік заттар
тіркелген және Мемлекеттік тізілімге
енгізілді. Алайда фармакологтар мен
химиктер алдында жаңа, неғұрлым
тиімді емдеу-алдын алу құралдарын
тұрақты іздеу және жасау міндеті тұр.
НЕГІЗГІ БӨЛІМ.
Дәрілік препараттарды жасау бірнеше
кезеңге бөлуге болады:

1)әртүрлі көздерден алуға болатын жеке
затты немесе жиынтық препаратты іздеу
жоспарын жасау;
2) белгіленген заттарды алу;
3)зертханалық жануарларға жаңа
препаратты алғашқы зерттеу.
4) іріктелген заттарды неғұрлым егжей-
тегжейлі зерттеу және оларды белгілі дәрілік
препараттармен салыстыру;
5) перспективалы дәрілік препараттарды
әртүрлі мамандықтағы сарапшылардан тұратын
фармакологиялық Комитетке беру;
6) жаңа дәрілік заттарды клиникалық сынау.
7) клиникалық сынақтардың нәтижелерін
фармакологиялық комитетке екінші рет ұсыну.
8) препараттарды өнеркәсіптік өндіру
технологиясын әзірлеу.
Дәрілік заттарды алу көздеріне жатқызуға болады:

- минералды заттар;
- өсімдік және жануарлардан
алынатын шикізат;
- синтетикалық қосылыстар;
- микроорганизмдер мен
саңырауқұлақтардың
тіршілік ету өнімдері.
• дәрілік заттардың генетикалық инженериясы
• дәрілік заттар-микроорганизмдер мен
саңырауқұлақтардың тіршілік әрекеті өнімдерінің
биосинтезі;
• дәрілік шикізаттан препараттар алу;
• препараттардың химиялық синтезі;
келесі бағыттар бойынша жүргізіледі:
Қазіргі уақытта дәрілік заттарды іздеу
Өсімдік шикізаты
майларды, шайырлардың, белоктардың,
гликозидтердің, фитостериндердің,
көмірсулардың сарқылмайтын көзі.
Біздің елімізде шамамен 170 өсімдік түрі дәрілік заттарды
алу үшін шикізат ретінде пайдаланылады және олардың ішінен
100-ден астам дәрілік заттарды, оның ішінде 50-ге жуық
алкалоидтер мен 20 жүрек гликозидтерін алады. Өсімдіктер
қолдануды заңдастырудың әрекеті болса да, БАД ретінде қолдану
көп болды, өйткені қолдану кезінде өліммен аяқталу жағдайлары
болды, мысалы, ағзадан қиын пайда болатын жүрек гликозидтері
бар кавказ мұздатқышының жинақталуы ауыр зардаптарға әкеп
соғуы мүмкін.
Жануарлардан алынатын шикізат
көздері
Сойылған малдың тіндері мен бездері.
Бұл шикізаттан негізінен гормональды
препараттар, күрделі ақуыз туындылары,
мукополисахаридтер өндіреді.
Ең танымал инсулин – ұйқы безінен
спиртпен экстракциялау және ионды
хроматографияны пайдалана отырып одан
әрі тазалау жолымен алынатын инсулин.
Теңіз және өзен жануарларынан
алынатын өнімдер. Краб панцирін
өңдеу арқылы өте құнды шикізат
хитин-хитозан-глюкозамин алады.
Шеміршек тінінің биосинтезінің
фрагменті ретінде пайдаланылады
Ең құнды продуценттер –
микроорганизмдер.
Әсіресе, бұл сала гендік инженерияның
пайда болуымен, микроорганизмдердің
генетикалық материалын өзгерту және
оларды құнды өнімдер өндірісіне қайта
бағдарламалау мүмкін болған кезде дами
бастады.
Микробиологиялық синтез
антибиотиктер, аминқышқылдары және
көптеген витаминдер өндірісі қол жетімді
болды.
Адам
Дәрілік препараттарды өндіру үшін
шикізат көзі ерекше. Донорлардың
қанының негізінде қан
препараттарының тұтас гаммасы,
ферменттік факторлар,
иммуноглобулиндер, альбуминдер және
т. б. жүргізіледі.
Дәрілік заттарды синтездеу
жолдары

Препараттардың химиялық синтезі екі
бағытқа бөлінеді:

Бағыттал Эмпирик
ған алық
Бағытталған синтез тірі
организмдермен синтезделген биогенді
заттарды шығару жолымен жүзеге
асырылуы мүмкін. Бұл жолмен
адреналин, норадреналин, окситоцин
және т.б. алынады.

Мысалы, микроорганизмдердің өсуі мен дамуы
үшін қажетті парааминобензой қышқылының
антиметаболиттері — сульфаниламид
препараттары. Жаңа дәрілік заттарды құру
белгілі биологиялық белсенділігі бар
қосылыстар молекулаларын химиялық
түрлендіру жолымен жүзеге асырылуы мүмкін.
Бұл жолмен көптеген тиімді сульфаниламидті
препараттар синтезделген.
Жаңа препараттарды жасауда
эмпирикалық жол да маңызды. Дәріні
алудың эмпирикалық жолы кездейсоқ
олжалардың нәтижесі болып табылады.

Мысалы, сульфаниламидтердің
қандағы қант деңгейін төмендету
кездейсоқ байқалатын қасиеті инсулин
орнына қант диабетінде кеңінен
қолданылатын олардың туындыларын
жасау үшін негіз болды.
Биотехнология –
өсімдік және жануар тектес шикізаттан және
микроорганизмдерден дәрілік заттарды
алудың болашақ бағыттарының бірі.

Гендік-инженерлік әдістер негізінде иммундық
жауапты реттейтін белоктар алынды; тіс эмалінің
негізі болып табылатын белоктар; қабынуға қарсы
айқын әсер ететін белоктар; қан тамырларының өсуі
мен дамуын ынталандыратын белоктар алынды.
Қорытынды
Қорытындылай келе, жаңа дәрілік заттарды жасау
әдетте химиктер, фармакогностар және
фармакологтардың зерттеулерінен басталады,
сондықтан химиялық синтездің аспектілері әртүрлі
болғанымен, олардың осы мәселелердегі
шығармашылық ынтымақтастығы қажет:
Белгілі биологиялық белсенділігі бар
қосылыстардың химиялық модификациясы үлкен
белсенділігімен және аз уыттылығымен
ерекшеленетін жаңа препараттар жасауға
мүмкіндік береді.
Пайдаланылған әдебиеттер

Кнунянц И. Л. Химическая энциклопедия.
Издательство “Советская энциклопедия”
Москва, 1988.
Кукес В. Г., Стародубцева А. К. Фармакология
и фармакотерапия. - М.: ГЭОТАР – МЕД, 2004.
Беликов В. Г. Фармацевтическая химия. – М.:
Высшая школа, 1985
Харкевич Д. А. Фармакология, четвертое
издание, Москва, 1993.
Назарларыңызға
рахмет!

Ұқсас жұмыстар
Өсімдіктерден экономикалық маңызы зор заттарды алу
Дәрілік заттар метаболизмінің ерекшеліктері
Сыртқа қолдануға арналған сұйық дәрілік формалар
Дәрілік заттарды және негізді дайындау
Фармакоэпидемиология және фармакоэкономика жайлы
Өндірісте қолдануға продуценттерді жасау үшін табиғи микрофлора микро организмдердің штамдарының көзі
Нафтохинон изомерлері
Дәрілік заттардың әсер ету түрлері
Гомеопатиялық препараттарды әртүрлі дәрілік түрлерде дайындау
Эссенция дайындау технологиясы
Пәндер