ДӘРІЛІК ҮЛГІЛЕРДІҢ МЕДИЦИНАДА

Презентация қосу

“ДӘРІЛІК ҮЛГІЛЕРДІҢ
МЕДИЦИНАДА
ҚОЛДАНЫЛУЫ”
Орындаған: ТФП-34 Сапаралиева Сұлухан
Қабылдаған: Түсипхан Алмас
ЖОСПАР:
I. Кіріспе
II. Негізгі бөлім
a. Қатты дәрілік үлгілер
b. Жұмсақ дәрілік үлгілер
c. Сұйық дәрілік үлгілер
d. Инъекцияға арналған дәрілік үлгілер
III. Қорытынды
IV. Пайдаланылған әдебиеттер
КІРІСПЕ
Дәрілік зат – бұл ауруды емдеу және оның алдын алу
үшін қолданылатын зат. Дәрілік препарат бұл
құрамында бір немесе бірнеше дәрілік заттары бар
және белгілі бір дәрілік формада шығарылатын
препарат. Дәрілік форма қолдануға ыңғайлы етіп
шығарылатын дәрілік препараттың түрі.
ДӘРІЛЕРДІ ҚОЛДАНУҒА ЫҢҒАЙЛЫ БОЛУ ҮШІН
ЖӘНЕ ШИКІ ЗАТТАРҒА ДҰРЫС ҚОЛАЙЛЫ ТҮРДІҢ
БЕРІЛУІМЕН, ҚАЛЫПТАСҚАН РЕСМИ ТҮРІНДЕ
ШЫҒАРЫЛАТЫН ДӘРІЛІК ТҮРЛЕР БОЛАДЫ.
СОНДЫҚТАН ЖАЛПЫ ДӘРІЛЕРДІҢ 5 ТҮРІ БОЛАДЫ:
1. Қатты дәрілік түрлер: ұнтақ, таблетка, драже, капсула
және т.б.
2. Жұмсақ дәрілік түрлер: май, паста, балауыз және т.б
3. Сұйық дәрілік түрлер: ерітінді, эмульсия, суспензия,
тұнба, қайнатпа, тұндырма, сығынды, микстура, экстракт,
линимент және т.б.
4. Егуге арналған дәрілік түрлер: ампула мен
флакондарда шығарылатын сұйық және ұнтақ түріндегі
дәрілер.
5. Басқада дәрілік түрлер: баллондағы аэрозольды, көз
қапшықтары және т.б.
НЕГІЗГІ БӨЛІМ.
ҚАТТЫ ДӘРІЛІК ҮЛГІЛЕР
ұнтақтар
таблеткалар
драже
гранулалар
карамель
пастилкалар
ҰНТАҚТАР
Ұнтақтар - бір немесе бірнеше ұнтақталған заттардан тұратын
және ұнтақталу қасиетіне ие, сыртқа және ішкке пайдалануға
арналаған қатты дәрілік форма.

-дозаланған
-дозаланбаған

- Сыртқы
-жай -бөлінген
-ішкі қолдану
-күрделі -бөлінбеген
үшін
ҰНТАҚТАР
Инъекцияға арналған
Ұнтақтар инъекциялық қолдану үшін тек
тиісті еріткіште алдын ала ерігеннен кейін және
стерильділікті сақтай отырып пайдаланылуы
мүмкін.
КАПСУЛАЛАР
Капсулалар бұл сырты қапталған, дәрілік
заттан тұратын, мөлшерленген дәрілік форма.

Желатинді
Крахмалды
Кератинді
Глютоидты
КАПСУЛАДАҒЫ ДӘРІЛІК
ЗАТТАР:
Ұнтақ тәрізді дәрілердің төгілуінің алдын алу және
дәл мөлшерлеу (және/немесе гигроскопиялық)
жағымсыз немесе ащы дәмі бар кейбір дәрілік
заттардың дәм рецепторларына әсерін жою
дәрілік заттарды асқазан сөлінің ішіндегісінің
бұзылуынан қорғау үшін қолданылады.

Капсулалар қабығын ашпай, тұтас қолданады.
ТАБЛЕТКА
Таблеткалар - дәрілік заттардың сығымдалуынан,
дәрілік және қосалқы заттардың көмегімен алынған
және ішке, сыртқа,сублингвалды және парентералды
қабылдауға арналған мөлшерленген қатты ДФ.
ТАБЛЕТКА
Ішке қолдануға арналған дәрілік және қосалқы
(қант, крахмал, натрий гидрокарбонаты және
т.б.) заттарды престеу тәсілімен фабрикалық-
зауыттық жолмен алынатын қатты
мөлшерленген дәрілік түрі.
Барлық таблеткалар ресми.
ДРАЖЕ
дәрілік және қосымша заттарды
түйіршіктерге бірнеше рет еріту
тәсілімен фабрикалық-зауыттық жолмен
алынатын, ішкі қолдануға арналған
қатты мөлшерленген дәрілік түрі.
Барлық драже ресми.
ГРАНУЛАЛАР
Ішке қолдануға арналған фабрикалық-зауыттық
жолмен алынатын дөңгелек, цилиндрлік немесе
дұрыс емес нысандағы біртекті бөлшектер
түріндегі қатты дозаланбаған дәрілік түрі.
Барлық түйіршіктер ресми.

Қосымша заттар ретінде қант, натрий
гидрокарбонаты, крахмал, тағамдық бояғыштар
қолданылады.
ПАСТИЛКАЛАР ЖӘНЕ КАРАМЕЛЬ
қатты дозаланған дәрілік түрлер, әдетте жалпақ
пішінді қантпен және шырыштармен араластыру
жолымен дайындалған.
Ауыз қуысы немесе жұтқыншақ шырышты
қабығының ауруларын емдеу үшін
тағайындалады.
Пастилкалар толық сорылғанға дейін ауызда
ұстайды.
ЖҰМСАҚ ДӘРІЛІК ҮЛГІЛЕР
• жақпа майлар
• пасталар
• гельдер
• кремдер
• тығындәрі,
• пластырьлар
ПАСТАЛАР
құрамында 25% кем емес ұнтақ тәрізді
заттар бар, сыртқа қолдануға арналған
жұмсақ дозаланбаған дәрілік түрі (сирек
пасталар ішке қолданылады).
Пасталар ресми және магистральдық болуы
мүмкін.
ЖАҚПА МАЙЛАР
сыртқы қолдануға арналған тұтқыр
консистенциясы бар жұмсақ дозаланбаған
дәрілік түрі.
Жақпа май ресми және магистральдық
болуы мүмкін.
ГЕЛЬДЕР
Жақпа майға қарағанда гельде қалыптаушы зат желатин
немесе агар-агар болып табылады

Кремдер
жақпаға қарағанда аз тұтқыр (жартылай сұйық)
консистенцияға ие.
СУППОЗИТОРИИ
бөлме температурасында қатты және
дене температурасында балқитын,
дене қуысына енгізуге арналған
мөлшерленген дәрілік түрі.
ТЫҒЫН ДӘРІ ТҮРЛЕРІ:
1) ректальды (suppositoria rectalia);
2) вагинальды(suppositoria vaginalia);
3) таяқшалар
СҰЙЫҚ ДӘРІЛІК ТҮРЛЕР:
Ерітінділер

Тұнбалар

Қайнатпа

Микстуралар

Суспензиялар

Эмульсия

Сироптар
ЕРІТІНДІ (SOLUTIO)
бұл еріткіште қатты дәрілік заттарды еріту
арқылы алынатын сұйық дәрілік түрі. Еріткіш
су болуы мүмкін және бұл рецептіде
көрсетілмейді; спирт болуы мүмкін және бұл
рецептіде көрсетіледі:
спирт ерітіндісі - spirituosae,
май болуы мүмкін, сонда бұл май ерітіндісі
- oleosae.
Қолдану тәсіліне байланысты ерітінділер:

1) Сыртқа қолдану

2) ішкі қолдану

3) инъекция үшін
СЫРТҚА ҚОЛДАНУҒА АРНАЛҒАН
ЕРІТІНДІЛЕР, БҰЛ:
Көз тамшылары

Құлаққа арналған

мұрынға арналған
ИНЪЕКЦИЯҒА АРНАЛҒАН
ЕРІТІНДІЛЕР
зауыттарда шығарылуы және дәріханаларда дайындалуы
мүмкін.
Зауыттарда олар әрқашан стерильді, егер ерітінді дәріханада

дайындалса, онда рецептіде Sterilisetur көрсетіледі!
Зауыттардағы ерітінділер ампулада 1,2,5,10 және 20 мл-ден

шығарылады., тесігі 5,10,50, 100, 200, 250 және 500 мл-ден
пісірілген сауыттарда.
ТҰНБА (INFUSUM)
бұл өсімдік шикізатынан су алу болып табылатын
сұйық дәрілік түрі.тұнбаларды өсімдіктердің жұмсақ
бөліктерінен дайындайды:
жапырақтары (folii),
шөптері (herbae),
гүлдері (floris).
МИКСТУРА
Микстура – тұнбалардың,
сығындылардың, ерітінділердің және
басқа да дәрілік түрлердің араласуынан
алынатын мөлдір немесе лайланған
сұйықтық.
Тек ішке тағайындалады.
Қасықпен дозаланады.
ҚОРЫТЫНДЫ
Қорытындылай келе, дәрі–дәрмектер – бұл біздің
ішінде қандай да бір өзгерістер тудыруы мүмкін
заттар. Ағзаның бастапқы жағдайына және оның
реактивтілігіне байланысты бұл өзгерістер
аурулардың дамуына кедергі келтіруі және оларға
ықпал етуі мүмкін
Қазіргі уақытта, көптеген дәрі-дәрмектерді жасау
арқасында ағзаның барлық функцияларына әсер
етуге болады. Осыған байланысты клиникалық
медицина айтарлықтай жетістіктерге жетті..
ЛИТЕРАТУРА
М.Д. Гаевый, П.А. Галенко-Ярошевский, В.И.
Петров, Л.М. Гаевая «Фармакология с рецептурой»:
Учебник. – Ростов н/Д: издательский центр «МарТ»,
2006. – 480с.
Атлас лекарственных средств. – М.: СИА
Интернейшнл ЛТД. ТФ МИР: Изд-во Эксмо, 2008. –
992 с., ил.
ВИДАЛЬ, Лекарственные препараты в России:
справочник / ВИДАЛЬ.- М.: АстраФармСервис,
2008.- 1520с.
НАЗАРЛАРЫҢЫЗҒ
А РАХМЕТ!

Ұқсас жұмыстар

Дәрілік өсімдіктердің морфологиялық белгілері

Дәрілік полимерлер

Дәрілік кесте жусан

МЕДИЦИНАДА ЖМҚ ҚОЛДАНУ

Тұқым қуалайтын аурулары

Физиологиялық белсенді полимерлер

ҚҰРАМЫНДА ЭФИР МАЙЛАРЫ БАР ӨСІМДІКТЕР

Өсімдіктердің ерекше қасиеттері

Емдік шикізат ретінде өсімдік маңызы

ЭПР әдісінің теориясы мен практикалық қолданылуы

Пәндер