ТӘУЕКЕЛДІ БАСҚАРУ

Презентация қосу

ТӘУЕКЕЛДІ
БАСҚАРУ
Орындаған: Қоңырат Айдын
Сәкембай Ақерке
Қалқожа Гульназ
Кадыркешева Мадина
Уәлиханов Нұрдәулет
Кәсіпкерлік қызмет
қолайсыз нәтижелердің, оң
салдардың пайда болу
мүмкіндігімен байланысты
болғандықтан, олардың
пайда болуын азайтатын
немесе теріс салдары
болдырмайтын әдістер мен
тәсілдерді жасап шығару
қажеттілігі туындайды.
Экономикалық ғылымда
мұндай сипаттағы іс-
әрекеттерді тәуекелді
басқару жүйесі деп
атайды. Кәсіпкерлік
фирманың қызметінің шекті
нәтижелеріне тәуекелдің
ТӘУЕКЕЛДІ БАСҚАРУ ТҰЖЫРЫМДАМАСЫ ҮШ НЕГІЗГІ
АЙҚЫНДАМАДАН ТҰРАДЫ:

1. ТӘУЕКЕЛ ЖАҒДАЙЫНДА КӘСІПКЕРЛІК ҚЫЗМЕТ САЛДАРЫН
АНЫҚТАУ;

2. БҰЛ ҚЫЗМЕТТІҢ МҮМКІН БОЛАТЫН ТЕРІС САЛДАРЫНА ӘСЕР
ЕТУ ҚАБІЛЕТІ;

3. ЖАСАЛАТЫН ІС-ӘРЕКЕТТЕРДІҢ ОҢ НӘТИЖЕЛЕРІ
ЖОЙЫЛАТЫН НЕМЕСЕ ТЕРІС НӘТИЖЕЛЕРДІҢ ОРНЫ
ТОЛТЫРЫЛАТЫН ШАРАЛАРДЫ ЖАСАП ШЫҒАРУ МЕН ЖҮЗЕГЕ
АСЫРУ.
Тәуекелді басқару әдістерінің жіктелуі
Тәуекелді Тәуекелді Тәуекелді Тәуекелді Тәуекелдің
ескерту әдістері болдырмау локальдау әртараптандыру экономикалық
әдістері әдістері әдістері салдарын
төмендету
әдістері
1. Тәуекел туралы 1. Сенімсіз 1. Тәуекелді 1. Жеке жобалардың 1. Лимиттеу
қажетті ақпаратты әріптестен бас жобаларды қатысушылары 2. Өзін-өзі
алу тарту жүзеге асыру үшін арасында сақтандыру
2. Гаранттарды 3. Өзара
2. Кәсіпорын еншілес тәуекелдерді
іздестіру сақтандыру
қызметін кәсіпорындарды үлестіру
3. Тәуекелді 4. Сақтандыру
стратегиялық құру 2. Өткізу мен
жобалардан бас
жоспарлау 2. Арнайы тасымалдарды
тарту
3. Белсенді мақсатқа құрылымдық әртараптандыру
4. Мүліктің
бағытталған бөлімшелерді құру 3. Инвестицияларды
консервациясы
маркетинг 3. Тәуекелді әртараптандыру
5. Қабілетсіз
4. Сыртқы орта жобаларды 4. Қызмет түрлерін
қызметкерлерді
дамуын болжау жүзеге асыру үшін әртараптандыру
жұмыстан босату
5. Персоналды оқыту бірлескен қызметті 5. Уақыт бойынша
мен оның жүзеге асыру туралы тәуекелді үлестіру
нұсқамасы келісімшарт
Тәуекел дәрежесін
болдырмау және лимиттеу
Кәсіпкерлік тәуекелдерді болдырмаудың бұл бағыты
ең ұтымды болып табылады және кәсіпорын үшін
тәуекелдің кез келген түрін болдырмауды білдіреді.
Тәуекелден бас тарту туралы шешім, оны
қабылдаудың алдыңғы сатысында немесе шешімді
қабылдау сатысында қабылдануы мүмкін. Тәуекел
деңгейі болжанғаннан жоғары болса, кәсіпорын өзі
атқаратын қызметтің қандай да бір түрінен бас
тартуы да мүмкін. Оны болдырмау туралы
шешімдердің көбісі шешімді қабылдау сатысында
қабылданады. Өйткені кәсіпорын қатысатын қызмет
түрі ол үшін біршама қаржылық және басқа да
шығындарға алып келуі мүмкін. Бұл жағдай көбінесе
келісімшарт міндеттемелерін орындаумен
байланысты.
Белгілі бір дәрежеде тәуекелді
жартылай болдырмау тәсілі оның
шоғырлануын лимиттеу
болып табылады. Бұл механизм
тәуекел жіберілетін деңгей шегінен
шығатын кәсіпкерлік тәуекелдерге
қатысты қолданылуы мүмкін.
Мұндай лимиттеу, кәсіпорын
қызметінің алуан түрлі аспектілерін
жүзеге асыру саясатын жасап
шығару үрдісінде, кәсіпорында
сәйкес нормативтерді орнату
жолымен жүзеге асырылады.
Тәуекелдердің шоғырлануын лимиттеуді
қамтамасыз ету келесі жағдайлардан тұруы
мүмкін:
шаруашылық қызметте қолданылатын қарыз
қаражаттарының шекті мөлшері
жоғары өтімді нысандағы активтердің минималды
мөлшері
бір сатып алушыға ұсынылатын тауарлық немесе
тұтынушылық несиенің максималды мөлшері
бір банкте орналастырылатын депозитті салымның
максималды мөлшері
бір эмитенттің бағалы қағаздарының қаражаттарын
салудың максималды мөлшері
дебиторлық борышқа қаражаттарды аудартудың
максималды кезеңі
Кәсіпкерлік қызметте тәуекелдерді
төмендету әдістерінің бірі әртараптандыру
болып табылады. Әртараптандыру –
бір-бірімен өзара тікелей байланысты емес,
қызметтің алуан түрлері арасында капитал
салымдарының күшін үйлестіру. Бұл
жағдайда, егерде күтілмеген жағдайлар
нәтижесінде қызметтің бір түрі зиянды
болса, екіншісі табыс әкелетін болады.
Әртараптандыру тәуекел деңгейін төмендету әдісі ретінде. Өз қызметінде
кәсіпкер
әртараптандырудың келесідей типтерін қолдана алады:
■ Шоғырланған әртараптандыру – техникалық және маркетингтік
көзқарастан кәсіпорыннан шығарылатын өнімге ұқсас болатын өз
номенклатурасын толтыру. Мысалы, құрылыс кәсіпорындары үшін,
өнеркәсіптік және азаматтық құрылыспен қатар – коттедждер, гараждар,
саяжайдағы үйлер, сауда павильондарының құрылысы, күрделі және
ағымдық жөндеу. Әртараптандырудың бұл түрі өндіріс профилін
өзгертпейтін болғандықтан, қызмет үрдісіне біршама қосымша салымдарды
талап етпейді.
■ Көлденең әртараптандыру – кәсіпорынның негізгі қызметіне байланысты
болмайтын қызметтермен және өнімдерімен өз ассортиментін ұлғайту
арқылы, сонымен қатар, тұтынушылардың қызығушылығын тудыратын
қызмет жүйесі.
■ Конгломератты әртараптандыру – кәсіпорын қолданатын технологияға,
қызмет ету аяларына және қазіргі өндіріліп жатқан тауарларына ешқандай
қатысы жоқ жаңа өнім өндіру арқылы өз ассортиментін кеңейту. Тәжірибеде
көбінесе көлденең әртараптандыруды қолдану жиі кездестіріледі.
Тәуекелді төмендетудің
келесі әдісі сақтандыру
болып табылады. Өз
кезегінде сақтандыру
тәуекелді төмендетуге
қойылатын идеалды
жағдайларға жауап
береді. Өйткені
шығындарды жабу үшін
қажетті ресурстарды,
кәсіпкерлік фирмалар
бизнес ішіндегі басқа
ресурстарды қоспағанда,
сақтандыру
■Сақтандыруды жүзеге асыру тиімділігі деп,
үрдіске қатысатын екі тарап – сақтандырушы мен
сақтандырылушы келісім жасалмаған кездегі
жағдаймен салыстырғанда, сақтандыру келісімін
жасаған жағдайда экономикалық тиімділікке қол
жеткізеді.
■Сақтандырылушының экономикалық
тиімділігінің мәні – бизнес пайдалылығы мен
қорлардың айналымы төмендейтіндіктен, сақтандыру
жарналарын төлеуге біршама қаражаттарды бөлмеу
және күтпеген жағдайларда пайда болған
зияндардың орнын толтыру үшін ақшалай
қаражаттардың қосымша көзін қамтамасыз етуде.

Ұқсас жұмыстар

Кәсіпкерлік тәуекелді талдау және басқару

КОРПОРАТИВТІК ТӘУЕКЕЛДІ БАСҚАРУ

Кәсіпкерліктегі тәуекел менеджменттің негіздері

Кәсіпкерлік қызметтегі тәуекелдер жайында

Тәуекелді бағалау

Тәуекелді бағалау алгоритмі

Кәсіпкерлік қызметтегі тәуекелдер

Кәсіпкерлік қызметтегі қауіптер

КӘСІПКЕРЛІК ТӘУЕКЕЛДІ БАҒАЛАУ ӘДІСТЕРІ

Инвестициялық тәуекел

Пәндер