ҚАЙТА ӨҢДЕУ




Презентация қосу
ШЫҒЫС ҚАЗАҚСТАН ОБЛЫСЫ
СЕМЕЙ ҚАЛАСЫ
ҚАЗАҚ ИННОВАЦИЯЛЫҚ
ГУМАНИТАРЛЫҚ-ЗАҢ
УНИВЕРСИТЕТІ

ӨНДІРІСТІК ҚАЛДЫҚТАРДЫ
ҚАЙТА ӨҢДЕУ.

Орындаған: Орманбек А.
Топ: И-223-А
Тексерген: Қырықбаева Ш.Т
Қалдықтар– табиғи шикізатты өңдеу нәтижесінде
пайда болатын заттар мен өндірістік жарамсыз
шығарылымдар. Қалдықтардың барлық түрлерін
есептегенде өндірілетін табиғи
заттар мен энергияның тек 2%-ы ғана пайдаға
асырылады. Қалған 98%-ы әр түрлі қалдықтарға
айналады.
АДАМ БАЛАСЫНЫҢ КЕЗ-КЕЛГЕН ШАРУАШЫЛЫҚ ӘРЕКЕТІ ӘР ТҮРЛІ
ҚАЛДЫҚТАРМЕН БИОСФЕРАНЫ ЛАСТАЙДЫ, БҰЛ ХАЛЫҚТЫҢ ДЕНСАУЛЫҒЫ
МЕН ӨМІРІНЕ, ФЛОРА МЕН ФАУНА ТҮРЛЕРІНІҢ ҚЫСҚАРУЫНА, ҚОРШАҒАН
ОРТАДАҒЫ ТЕПЕ-ТЕҢДІККЕ ҚАУІП-ҚАТЕР ТУДЫРАДЫ. КЕН ҮЙІНДІЛЕРІН,
ӨНЕРКӘСІП ТАСТАНДЫЛАРЫН, ҚОҚЫСТАРДЫ, ҚАЛА ШӨП-ШАЛАМДАРЫН ТЕК
ҚОРШАҒАН ОРТАНЫ БҰЗАТЫН ЛАСТАҒЫШТАР ДЕП САНАУҒА БОЛМАЙДЫ, ОЛАР
ҚҰНДЫ ШИКІЗАТ КӨЗДЕРІНЕ ЖАТАДЫ. ҚАЗІРГІ КЕЗЕҢДЕГІ ҒЫЛЫМ МЕН
ТЕХНИКАНЫҢ ДАМУ ДЕҢГЕЙІНЕ СӘЙКЕС ӘБДЕН ЖЕТІЛДІРІЛГЕН
ТЕХНОЛОГИЯНЫҢ ЖОҚТЫҒЫНА БАЙЛАНЫСТЫ, ОЛАРДЫ ӨНДЕП ҚҰНДЫ
ӨНІМДЕР АЛУ ӘЗІРШЕ ЖОЛҒА ҚОЙЫЛМАҒАН, СОНДЫҚТАН БҰЛАРДЫ
САҚТАУҒА, ЖОЮҒА, ТАСУҒА, КӨМУГЕ, ЗИЯНСЫЗ ТҮРДЕ АЙНАЛДЫРУҒА
КӨПТЕГЕН ҚАРАЖАТ, ЭНЕРГИЯ, УАҚЫТ ЖҰМСАЛЫП ОТЫР.ҚАЛДЫҚТАР
ШЫҒАРАТЫН НЕГІЗГІ КӨЗДЕРГЕ ӨНЕРКӘСІП, АУЫЛ-ШАРУАШЫЛЫҒЫ, ҮЙ-ЖАЙ
ШАРУАШЫЛЫҒЫ ЖАТАДЫ.
Өндіріс қалдықтары құрамы және физикалық химиялық
қасиеті жағынан түрліше болатын қалдықтар.Қалдықтар
мөлшері өндіріс техналогиясына,
бастапқы шикізаттың сапасына,материалдың көлемділігіне,
өндіріс процестерін ұйымдастыру барысына байланысты.
ӨНДIРIСТIК ҚАЛДЫҚТАРДЫҢ БАСТЫ
СЕБЕБI ҚҰРЫЛЫСТА ӨНДIРIСТIҢ ӨСУI
САЛДАРЫ, КIШI ЖӘНЕ ОРТА БИЗНЕСТIҢ
ҚАРҚЫНДЫ ДАМУЫ БОЛЫП
ТАБЫЛАДЫ. КӘСIПОРЫНДАРДЫҢ ЕСЕП
БЕРУЛЕРIНДЕ ҚАЛДЫҚТАРДЫҢ
ТОЛЫҒУЫ, СОНЫМЕН ҚАТАР ЕСЕПТIҢ
НАҚТЫЛЫҒЫ КӨБЕЙДI.
Екінші реттік энергоресурстарды тиімді пайдаланудың
халықшаруашылық маңызы өте зор. Екінші реттік
энергоресурстар дегеніміз тікелей тап осы өндірістің
өнімдерінің, қалдықтарының, жанама және аралық
өнімдерінің энергетикалық потенциалдары.
Екінші реттік энергоресурстар
3 топқа бөлінеді:
1)жанғыштар (Н2, СН4, СО, пеш газдары,
май, шайыр целлюлоза және т. б.);
2) жылу (бөлінген газдардыкі, өнімдердікі,
жанама өнімдердікі, суытылатын судыкі,
экзотермиялык реакциялардыкі);
3) технологиялық аппараттардан шығатын газ
бен сұйықтықтардың қысымы.
ҚАЛДЫҚТАРДЫ ЭНЕРГИЯҒА
АЙНАЛДЫРУ НЕМЕСЕ ЭНЕРГИЯН
Ы ҚАЛДЫҚТАРДАН ӨНДІРУ —
ҚАЛДЫҚТАРДЫҢ БАСТАПҚЫ
ӨҢДЕУІНЕН ЭЛЕКТР НЕМЕСЕ
ЖЫЛУ ТҮРІНДЕ ЭНЕРГИЯ ӨНДІРУ
ПРОЦЕСІ БОЛЫП ТАБЫЛАДЫ.
ҚАЛДЫҚТАРДЫ ЭНЕРГИЯҒА
АЙНАЛДЫРУ ЭНЕРГИЯНЫ
ҚАЛПЫНА КЕЛТІРУ НЫСАНЫ
БОЛЫП ТАБЫЛАДЫ.
ҚАЛДЫҚТАРДЫ ЭНЕРГИЯҒА
АЙНАЛДЫРУ ПРОЦЕСТЕРІНІҢ
КӨБІСІ ЭЛЕКТР ҚУАТЫН НЕМЕСЕ
ЖЫЛУДЫ ҚОҚЫСТЫ ЖАҒУ
АРҚЫЛЫ ТІКЕЛЕЙ ШЫҒАРАДЫ,
НЕМЕСЕ МЕТАН, МЕТАНОЛ,
ЭТАНОЛ СЕКІЛДІ НЕМЕСЕ
СИНТЕТИКАЛЫҚ ОТЫН СЕКІЛДІ
ЖАНҒЫШ ОТЫН ТАУАРЛАРЫН
ШЫҒАРАДЫ.
Қалдықтарды өңдеу қалдықсыз ресурс үнемдеуші
технологиялар қоршаған ортаны сауықтыруға
мүмкіндік жасайды. Бірақ та, істеп тұрған
кәсіпорындардың көпшілігі тез арада қалдықсыз
технология жүйесіне көшіріле салмайды. Олардағы
істеп тұрған технологияның қалдықтары жоғары
болып келеді. Сондықтан, олардан шығатын газ
тәрізді, сұйық, қатты қалдықтарды ауаға жібермей
ұстап, қайтадан өңдеп және оны пайдалану міндеттері
қолданылады.
Қалдықсыз технологиыларды құрудағы негізгі
қағидалар да шикізатты кешенді пайдалану түбегейлі
және жұмыс жасап тұрған технологияларды жаңарту,
тұйықталған су және газ айналым циклондарын құру,
кәсіпорындарды кооперациялау және аумақтық
өнірісті құру жатады.
Қалдықтардың негізгі
көздеріне мыналар жатады:

шикізат қоспалары, яғни
дайын өнім алу үшін осы
өндірісте қолданылмайтын
компоненттері;

үрдістің толық жүрмеуі;

қолданбайтын заттарды
қалыптастыратын химиялық
реакциялардың пайда болуы.
Барлық қатты өндірістік қалдықтарды екі
топқа бөледі:

Улы қалдықтар Улы емес
қалдықтар
Улы қалдыктар өзі бірнеше топка
жіктеледі, олардың кейбіреулері
теменде көрсетілген:
құрамында мышьягы бар
органикалық емес қатты қалдықтар
жене шламдар, сынабы бар
қалдықтар, кұрамында: корғасын,
мырыш, сүрме, висмут, кобальт
және т.б. қалдыктар;
кұрамында фосфор және фторы
бар қалдықтар мен шламдар,
қолданысқа жарамайтын және
тыйым салынған пестицидтер;
гальваникалық өндіріс
қалдықтары;
мұнай химия жане мұнай
өндеудегі қалдықтар ;
хром құрамды қалдықтар,
шламдар, темiр карбонильдері бар
қалдықтар.
Қалдықтардың химиялық және физикалық қасиеттеріне
байланысты залалсыздандыру және жою қоршаган ортаға еш
зиянсыз жургізу болмайды, сондықтан осы улы енеркесіптік
қалдықтарды залалсыздандырып, көмугe aрнайы аудандық
полигондар ұйымдастырылады.
Калдықтарды көму
полигондары табиғи қорғаудағы
ғимараттар болып табылады, ал
орталық жинактау,
залалсыздандыру жөне
утильденбейтін қалдықтарды
сақтауға сақтауға
арналғандықтан қорғалады.
Полигон саны мен қуаттылығы
әр ауданның техникалық-
экономикалық есептеулерімен
жүзегe aсырылады .
Ескерту
1) улы өнеркәсіптік қалдықтарды өндеу заводтары
қалдықтарды жағу жене физико- химиялық өңдеу
үшін, оларды залалсыздандырып улылығын
темендетіп, еpімейтін формаға дейін жеткізіп, келемін
азайту ушін қолданылады;
2) қалдық мөлшері 100 мың т-дан аспайтын болған
жағдайда, құзырлы opгандармен келісе отырып,
мұндай завод құрылысын жүргізбеуге рұқсат беріледі.
ПОЛИГОНГА ҚАБЫЛДАМАЙТЫН ҚАЛДЫҚТАР
ТҮРЛЕРІ:
ЭФФЕКТИВТІ ӘДІСТЕР АРКЫЛЫ МЕТАЛЛ
ӨНІМДЕРІН ЖӘНЕ БАСҚА ДА ЗАТТАРДЫ АЙЫРУҒА
БОЛАТЫН ҚАЛДЫҚТАР;
РАДИОАКТИВТІ ҚАЛДЫҚТАР;
PEГЕНЕРАЦИЯЛАУҒА ЖАТАТЫН МҰНАЙ
ӨНІМДЕРІ.
Полигонның құрамында келесі шаралардың
қарастырылуы:
улы өндірістік қалдықтарды өндеу заводтары
улы ендірістік қалдықтарын көму учаскелері
арнайы улы қалдықтарды тасымалдайтын
автокөліктерге арналған тұрақтар (гараж).
Назарларыңызға
рахмет!!!

Ұқсас жұмыстар
Қоқыстарды қайта өңдеу
Жарма алудың аппаратуралық - технологиялық схемаларын қарастыру
Жарма гулді хауызынан және ұрықтық, тұқымдық кабыктарынан ажыратылған дәннің ядросы немесе онын ірі майдаланган болшектері
Етті қайта өңдеуші кәсіпорындағы ветеринариялық менеджмент
Полимерлер өндірісі
Компанияның рыноктық құнын анықтау
Мұнай қалдықтары
Шымкент мұнай өңдеу зауыты
Камышинское ЖШС
Мұнай – химиялық қалдықтарын қайта өңдеу туралы
Пәндер