Нерв талшықтары - нейроглия жасушаларынан тұратын қабықпен қоршалған нерв жасушасының өсінділері

Презентация қосу

КеАҚ «Астана Медицина Университеті»

«Молекулалық биология,гистология,цитология және генетика кафедрасы

БӨЖ
Тақырыбы: Нерв тіні.Жасқа байланысты гистологиясы,
регенерациясы.

Нұр-Сұлтан, 2020ж
Жоспар
• Кіріспе
• Негізгі бөлім
1. Нерв тіні.
2. Нейрон.
3. Нерв талшықтары.
4. Жасқа байланысты нейрондардың қалыптасуы.
• Қорытынды
• Пайдаланылған әдебиеттер
Нерв тіні
Нерв тіні – өзара тығыз
байланысты екі гистологиялық
элементтерден – нейрондар
мен нейроглиядан тұратын тін.
Нерв тіні нерв жүйесінің
ақпартты сақтау және өңдеу ,
барлық ағзалардың қызметін
реттеу, организмнің сыртқы
ортамен байланысын
қамтамасыз етеді. Нерв тіні
ұрық эктодермасының
дорзальды бөлігі –
нейроэктодермадан және
нейральды плакодалар деп
аталатын эктодерманың
қалыңдауларынан дамиды.
Жүйке жүйесі

орталық шеткі

жұл нерв
ми Жүйке
ын
жасушалары

соматикалық вегетативті
Нейрон
Нейрон (neuron; nerve cell),
жүйке жүйесінің жасушасы.
Сезгіш нейрондар сенсор
ағзалары арқылы ақпаратты
береді, қозғалмалы нейрондар
(мотонейрондар) бұлшық еттер
мен темірге импульсті өткізеді,
қойылатын нейрондар сенсорлық
пен мотонейрон арасында
алмасуды қамтамасыз етеді.
Типтік нейрон – дендриттерден
белгі алып, жасуша қабатының
ядросымен келетін қысқа
дендриттер (ынталандару алып,
оны ішке енгізетін талшықтар)
және жүйке импульсін денеден
жасушаға беретін талшықтың
ұзын аксонасынан тұрады.
Аксона мен дендриттерді жүйке
талшықтары деп атайды.
Аксон (гр. axon — білік,
ось) — цитоплазмасында
протеин түзуші
органеллалары болмайтын
нейроциттің жіп тәрізді ұзын
өсіндісі; нейрит нерв
импульстарын бір
жасушаның денесінен және
дендриттерден келесі нейрон
мен ағзаларға өткізетін
нейронның ұзарған(1 м
дейін) цитоплазмалық
өсіндісі.
Дендрит(грекше dendron —
ағаш) —пішіні ағаш тәрізді
минералдық агрегаттар.
Жұқа жарықшақтарда не
тұтқыр ортада тез
Нейрон
кристалдану нәтижесінде
түзіледі. Сомтума
элементгерге (А1, Ag, Сu),
марганец тотықтарына,
Нейронның
морфологиялық
классификациясы.
Өсінділерінің саны
бойынша нерв
жасушаларының 4 типін
ажыратады: Униполярлы –
аксоны бар нейрондар.
Биполярлы – екә өсіндісі ,
яғни аксон және дендрит
нейроны бар.
Псевдополярлы –
биполярлы сияқты екі
өсіндіден тұрады, бірақ Т
тәрізді ажырап екі өсіндіге
бөлінеді. Мультиполярлы
– үш немесе одан да
көбірек өсінділі нерв
жасушалары.
Нейрондардың фукнциялық
классификациясы.
Функционалдық қасиеттері
бойынша нерв жасушаларының үш
типін ажыратады: Афференттік
нейрондар – сезімтал нерв
ұштарымен аяқталатын
дендриттерімен спецификалық
тітіркендіргіштердің әсерін
қабылдайтын нерв жасушалары.
Ендірме немесе интернейрондар –
рефлекторлық доғада аралық
орналасуына байланысты, нерв
импульсін афференттік нейроннан
эфференттікке өткізіп отырады.
Эфференттік нейрондар –
эффекторлық ұштары арқылы нерв
импульстерін жұмысшы ағзаларға
жеткізіп, олардың әрекететуіне
түрткі болатын нейрондар.
Нерв талшықтары –
нейроглия
жасушаларынан
тұратын қабықпен
қоршалған нерв
жасушасының
өсінділері.
Нейроглиялық
қабықтарының
құрылысына
байланысты нерв
талшықтарының екі –
миелинсіз және
миелинді түрлерін
ажыратады.
Жасқа байланысты нейрондардың қалыптасуы
1-жаста бас ми нейрондарының жұлдызжәне
пирамида тәрізді блып түрленуі жүріпүлкейеді,
дендрит -аксонды арборизациясывертикал
бағытта дамиды.3-
жастанейрондардыңтоптасқанбайланыстары
анықталады. Вертикалдыдендритті,радиалды
шоғырларқалыптасады.5-6 жастанейрондардың
полиморфтілігіжоғарылайды,олардыңқызметтік
мамандануы жүреді, ішкі
горизонталдықбайланыстар күрделеленеді.
Балалардың ми
қырты -сында
нейрондардың
дамуы
1-нәрестеде
2-3 айлык балада
3-15 айлык балада
4-2 жастағы балада.
Қорытынды
Қорыта келе, біз бұл тақырыпты оқу барысында
нерв тіні туралы толық мәлімет алдық.Сонымен
қатар ізденудің нәтижесінде бұл тақырыпты
жетік меңгердім. Тақырыптағы барлық
мәселелерге тоқталып өтіп, оларды толық
зерттедім.Тақырыптағы барлық меселелер
түгелімен зерттелеп, осы жұмыста көрсетілген.
Пайдаланылған әдебиеттер
1. Афанасьев Ю.И. Гистология Ю.И. Афанасьев,
Н.А. Юрина. – М. Медицина, 2002. – 744 с.
2. Быков В.Л. Частная гистология человека. 2-е изд.
В.Л. Быков. – СПб. Сотис, 2000
3. Гистология:оқу құралы төрт бөлімді,Ж.О Аяпова
Алматы:кітап баспасы-2005
4. Жалпы гистология негіздері Қ.А.Сапаров
5. Google.kz
6. Wikipedia.org

Ұқсас жұмыстар

Нерв талшықтарының регенерациясы

Нейрондардың ядросы

Нерв тіні. Нерв тінінің жасқа байланысты гистологиясы мен регенерациясы. Нейрондық теорияның негізгі қағидалары

Жұлын нервтері өрімдерінің түзілуі, олардың топографиясы және нервтендіру аймақтары

Нерв ұлпасының құрылысы мен маңызы

Пәндер