Бірінші микроскопиялық кезең

Презентация қосу

КеАК “Астана Медициналық Университеті”

Тақырыбы: Гистология, Цитология, Эмбриологияның
даму тарихы. Гистологияның ҚР- дамуы.

Нұр-Сұлтан қ, 2020 ж
КІРІСПЕ
Адам мен жануарлар ағзасы
интегралды жүйе, онда тірі
заттарды ұйымдастырудың бірнеше
деңгейлерін бөлуге болады:
Жасушалар ---- тіндер ------
ағзалардың морфофункционалды
бірліктері ------ ағза жүйесінің
мүшелері. Құрылымдық ұйымның
әр деңгейінде оны басқа
деңгейлерден ерекшелейтін
морфофункционалды белгілері
болады.
•ГИСТОЛОГИЯ
Гистология ( грек. histos- тін, logos-ғылым) –организмдердің
құрылысы, дамуы және өмірлік функциялары туралы ғылым.
•ЦИТОЛОГИЯ
Цитология (грекше Kytos-жасуша) Тірі жасушаларды, олардың
органеллаларын, олардың құрылымын, қызметтерін, жасушалардың көбею
процестерін, қартаюы мен өлімін зерттейтін биология саласы. Соңғы
жылдары көптеген ғылыми жаңалықтармен байытылды.Ядро және
хромосома аппараттарының құрылымы туралы жаңа мәліметтер тұқым
қуалайтын аурулардың, ісіктердің, қан аурулары мен басқа да аурулардың
цитодиагностикасы үшін негіз болды.
•ЭМБРИОЛОГИЯ
Эмбриология- эмбрионның дамуын зерттейтін ғылым: Эмбриогенез. Өсімдіктің
алғашқы сатысында туылғанға дейін немесе инкубацияға дейін, немесе өсімдіктер
жағдайында ұрықтанғанға дейін ұрық деп аталады.
Тіндер мен мүшелер әртүрлі эмбриональды жапырақтардан эмбриональды даму
нәтижесінде пайда болады, сондықтан гистологияны зерттеген кезде эмбриология
туралы білім қажет.
ГИСТОЛОГИЯ, ЦИТОЛОГИЯ ЖӘНЕ ЭМБРОЛОГИЯ
МІНДЕТТЕРІ
•жасушалар мен ұлпалардың гистогенезін, құрылысы мен
қызметін зерттеу;
•жасушалардың жүйке, иммундық, эндокриндік реттелуінің
рөлін түсіндіру;
•қазіргі заманғы медицинаның іргелі қатарлары және ұлпалар,
мүшелер мен процестердегі цито-денелік морфогенездің
заңдылықтары;
• жасушалардағы, тіндердегі және мүшелердегі өзгерістерді
зерттеу;
•жасушалардың жасына байланысты бейімделуін, мүшелер мен
әртүрлі факторларға әсер етуді зерттеу;
• аналық-ұрық жүйесінің процестерін зерттеу;
• адамның эмбриогенезін зерттеу.
ГИСТОЛОГИЯ, ЦИТОЛОГИЯ ЖӘНЕ ЭМБРОЛОГИЯ ЗЕРТТЕУ
ӘДІСТЕРІ

мөлдір Өмірлік және
камераларды трансплантациялау жасушадан тыс
имплантациялау әдісі. бояу

Тірі жасушаларды Иммунофлуоресцен
Жасуша құрамын
культурадағы ттік талдау әдістері
фракциялау
зерттеу (антиденелерді
әдістері
қолдану)

Гистологиялық
Интравитальды Радиоавтография
препараттарды
әдістер әдісі
шығару
ГИСТОЛОГИЯНЫҢ ДАМУЫ

Тіндердің құрылымы мен пайда болуы туралы ғылым ретіндегі
гистологияның жетістіктері ең алдымен технологияның, оптика мен
микроскопия әдістерінің дамуымен байланысты. Микроскопиялық
зерттеулер дененің жұқа құрылымы туралы мәліметтер жинауға және осы
негізде теориялық жалпылама жасауға мүмкіндік берді. Тіндерді және
ағзалардың микроскопиялық құрылымын зерттеу тарихында үш кезеңді
бөліп көрсету керек:

I. Домикроскопиялық (2000 жылға жуық);
II. Микроскопиялық (хайуанаттар бағына жуық жылдар);
III. Заманауи, электронды микроскопия, иммуноцитохимия
саласындағы жетістіктерді біріктіретін,цитофотометрия және т.б.
(ХХ ғасырдың ортасынан бастап).
Бірінші микроскопиялық кезең

Бірінші кезең, ең ұзақ (б.з.д. 4 ғасырдан бастап 17 ғасырдың ортасына дейін) -
бұл гистологиялық ғылымның макроскопиялық техникаға дейінгі тарихы. Осы
кезеңде дененің «біртекті» бөліктері сияқты тіндер туралы физикалық қасиеттері
(«қатты», «жұмсақ»), ерекше ауырлық («суға бату», «суға батпау») және
басқалары туралы жалпы идеялар пайда болды. Бірақ сол кездегі ұлпалар туралы
идеялар мәйіттерді анатомиялық бөлшектеу негізінде ғана қалыптасқандықтан,
ұлпалардың барлық жіктелуі олардың сыртқы ұқсастықтары мен
айырмашылықтарына негізделді. Осының нәтижесінде кейде жүйке және дәнекер
сияқты әртүрлі ұлпалар пайда болады
Екінші микроскопиялық кезең

XVII ғасырдың ортасында, ағылшын физигі Р.Хук өсімдіктер мен жануарлар
ұлпаларының жұқа құрылымын зерттеуге мүмкіндік беретін микроскопты
жетілдірген кезде, тіндерді зерттеуден екінші кезең басталады. Осы уақыттан
бастап көзге көрінбейтін тіндердің құрылымдық бөліктерін зерттеудің техникалық
әдістерін жасау және олардың құрылымы туралы нақты материалдарды жинақтау
күшейе түсті.

Үшінші заманауи кезең

Қазіргі заманғы кезеңнің басталуын биологиялық объектілерді зерттеу
үшін алғаш рет электронды микроскоп 1950 жылдан басталады.
Гистологияның қазіргі даму кезеңі үшін тек электронды микроскопияны
ғана емес, сонымен қатар басқа әдістерді де енгізу тән: цито- және
гистохимия, тарихнама, иммуногистохимия және т.б.
ҚОРЫТЫНДЫ

Тіндер - бұл организмдегі маңызды функцияларды орындау үшін эволюция
процесінде мамандандырылған және мамандандырылған жасушалар жүйесі.
Тіндердің негізгі жүйелерінің әрқайсысы өзіне тән құрылым, даму және тіршілік
әрекетінің ерекшеліктерімен сипатталады. Жалпы гистологияның пәні немесе Таня
ілімінің өзі - бұл тіндердің деңгейіне және белгілі бір ұлпалардың ерекшелігіне тән
жалпы заңдылықтар; Жеке гистологияның пәні - өмірдің заңдылығы және әртүрлі
тіндердің жоғары деңгейдегі органдардағы өзара әрекеттесуі. Жеке гистология
жалпы мүшелер мен мүшелердің морфофункционалды бірліктерінің
микроскопиялық құрылымын зерттеу үшін негіз болады.

Ұқсас жұмыстар

ЛИПОИДТЫ НЕФРОЗ

Фармакологиялық белсенді заттар

Микроэкология негіздері

Жалпы гистология

Өкпенің жедел қабыну аурулары

Медицинада жалпы патологияның рөлі

Қазақстанда гистология ғылымының дамуы

Қазақстан Республикасына құс етін импорттауға қойылатын ветеринариялы - санитариялық талаптар

Пісіру жабдықтары

Қан ұлпасы

Пәндер