Ақуыз құрылысы

Презентация қосу

Жәңгір хан атындағы Батыс
Қазақстан аграрлық-техникалық
университеті

Ақуыздардың
құрылысы мен
қызыметі
Орындаған: Құтжан Т. Қ.
Қабылдаған: Аккереева Э. К.

Орал 2020 жыл
Жоспары:
1. Тарихы
2. Ақуыз қасиеттері
3. Ақуыз құрылысы
4. Ақуыз синтезі
5. Ақуыз қызыметі
6. Ақуыз көздері
Ақуыздардың
ашылу тарихынан
Өмір –

ақуыз

денелердің

тіршілік ету

формасы
Ф.Энгельс
Ақуыздар – амин
қышқылдарының гидролизі
кезінде пайда болатын
жоғарғы молекулалық
полимерлі қосылыстар.
Жануарлар ағзасында
ақуыздар құрамы 40-50 %
дейін және өсімдіктерде
20-35% дейін.
Ақуыз химиясының негізгі кезеңдері:
1. Ақуыз зерттеулері XVIII
ғасырда басталған.
2.Өсімдік және жануар
ақуыздарын зерттеу XVIII
ғасырдың аяғы мен XIX
ғасыр басында
3.Я.Б.Беккари 1728 ж. ақуыз
затты бидай ұнынан бөліп
алды.
4.1745 ж. бұл жұмыстың
нәтижелері шықты.
5.Жануар организміндегі
барлық сұйықтықтарға
қатысты ақуыз терминін
бірінші рет француз
физиологі Ф.Кене 1747
жылы қолданған.

6.1751 жылы ақуыз
термині Д.Дидро мен
Д.Аламбер«Энциклопед
иясыны» енген
XIX ғасыр басында ақуыздардың химиялық қасиетін
зерттеу жөнінде жұмыстар
1803ж. Дж. Дальтон альбумин мен желатиннің бірінші
формулаларын анықтады.
1806ж. Л. Воклен аспарагин аминқышқылын бөліп алды.
1806 ж. Ж. Пруст лейцин аминқышқылын бөліп алды.
1810ж. Ж. Гей – Люссак қан фибринінінің, казеиннің химиялық
анализін жасады.
1820ж. А. Браконно глицин аминқышқылын бөліп алды.
1833 ж. Ф. Розе биурет реакциясын ашты.
Ақуыз құрылысы теориясы
1.Г. Мульдердің. протеин теориясы
1836ж
2. А.Я. Данилевскийдің ( 80-е жж..
XIX ғ.)« көміразот комплекстер»
теориясы.
3. А. Косселдің(1903ж.) «кириндер» А.Я. Данилевский

теориясы.
4. Э. Фишердің пептидті
теориясы. Ол бұл теория үшін
Нобел премиясымен
марапатталған.
Э. Фишер
XVIII ғасырда француз химигі Антуан Фуркруа
ақуыздарды биологиялық молекулалардың жеке классы
ретінде бөлген. «Протеин» терминін 1838 жылы Якоб
Берцелиус енгізді.
XIX ғасыр аяғында ақуыз құрамына кіретін көптеген
аминқышқылдар зерттелді.
1894 жылы неміс физиологі Альбрехт Коссель
теориясы бойынша аминқышқылдар ақуыздардың
құрылымдық элементтері екені айтылды.
XX ғасыр басында неміс химигі Эмиль Фишер
экспериментті жолмен ақуыздар пептидті байланыстармен
байланысқан аминқышқылдарынан тұратынын дәлелдеді.
Антуан Ақуыздардың организмдегі реттеуші ролін американ
химигі Джеймс Самнер 1926 жылы дәлелдеп, фермент
Франс уреаза ақуыз екенін көрсетті (кейін ол —Нобель
премиясының лауреаты)
уа де
Фуркр
уа
Ақуыздың организмде ыдырауы
АҚУЫЗ ЖІКТЕЛУІ
1 белгі
молекула формасы

фибриллярны
е
Б
Е 2 признак
глобулярные
Л
Источник получения
К
И 3 признак
животные Растворимость
Б Б
Е растительные Е
Л Л Гидрофильные
К К (растворимые)
И бактериальные И
гидрофобные
(нерастворимые)
АҚУЫЗ ЖІКТЕЛУІ

4 БЕЛГІ 5 белгі
Биологиялық белсенділік Құрамы

ақуыз -ферменттер

а Жай ақуыздар
ақуыз-гормондар а
қ (протеиндер)
қ
у Құрылымдық у
ы ақуыздар ы
з Жиырылғыш з
д ақуыздар д
а Антиденелер а Күрделі ақуыздар
р р (протеидтер)
Ақуыз құрылысы

СТРУКТУРА БЕЛКОВ

первичная вторичная третичная четвертичная
структура структура структура структура
Біріншілік құрылым – аминқышқылдардың
қалдықтарының полипепетидтік тізбекте
кезектесуі.
Пептидтік байланыс
Екіншілік құрылымы —
біріншілік құрылымның
кеңістікте орналасуы.Ол ά-
спираль и β-құрылым болып
бөлінеді.
a-спираль
көбінесе тізбектік
жолақтармен
немесе
цилиндрлермен
сипатталады

alpha helix (альфа-спираль)
Secondary Structure

созылған
β -құрылымдық
учаскелер
стрелкалармен
сипатталады.
Hydrogen Bonding аnd Secondary Structure
(сутектік құрылым және сутектік
байланыс)

beta-sheet
alpha-helix
ҮШІНШІЛІК
ҚҰРЫЛЫМ

Ақуыздың екіншілік
құрылымының
кеңістікте орналасуы.
Ол глобула және
фибрилла үшіншілік
құрылым деп аталады.
Реттеуші қызыметі
Гормондар қатары
өздерінің
құрылысымен
ақуыздарға (инсулин)
немесе
пептидтерге(АКТГ,
окситоцин,
вазопрессин) жатады.
Тасымалдаушы функция.

Қан ақуызы гемоглобин оттегін
өкпеден ұлпалар мен мүшелерге
тасымалдайды. Қанның
липидтерді, темірді, стероидты
гормондарды тасымалдайтын
альбумин ақуыздары бар.
Ақуыздарды бөліп алу әдістері
молекулық массы бойы
ионизация,
гидратация
белоктар ергіштігі
тұнбалану
Назарларыңызға рақмет!

Ұқсас жұмыстар

РНҚ трансляциясы

Ақуыз қасиеттері

Ақуыздың құрылысы және қызметі. Ақуыз фолдингі. Шаперондар, жасушадағы қызметі

Ақуыз құрамы

Рибосомаларды кіші тығыз денешіктер түрінде 1955 жылы

Нәруыздың құрамына кіретін Тірі құрылымдар

Жасуша цитоплазмасы

Ақуыз.Нуклеин қышқылдары

Ақуыздардың түрлері

Жеке ақуыздар құрылысының ерекшеліктері. Доменді және фибриллярлы ақуыздардың құрылысының ерекшеліктері және биологиялық маңызы

Пәндер