САЯСАТТЫҢ МӘНІ




Презентация қосу
С АЯС АТ ЖӘ НЕ ГЕ ОС АЯ С АТ .
ГЕ ОС АЯ ТТЫ Ң
М АҢ ЫЗДЫЛ ЫҒЫ
Орындаған: Аукенова А.Б. ГиК 18-1
Тексерген: Нусипова А.У.
САЯСАТТЫҢ МӘНІ:
Ежелгі грек философы Аристотель саясатты «жалпы игілік»
пен «бақытты өмірді» мақсат тұтқан қоғамдасудың өркениетті
формасы деп түсіндірді.
Неміс философы Освальд Шпенглер: «Саясат жоғары
мағынасындағы өмір, ал өмір дегеніміз – саясат»
В.И.Ленин: «Экономиканың шоғырланған айғағы»

Жалпы, қысқаша саясат туралы.
САЯСАТТЫҢ 3 БЕЛГІСІ:
1. Саясат-биліктің төңірегіндегі қатынастар саласы.
2. Саясат-қоғамның барлық мүшелерін біріктіретін жалпы
мүдде негізінде әртекті мүдделерді үйлестіру арқасында
қоғамдық өмірді ұйымдастыру тәсілі.
3. Саясат-қоғамның даму үдерістерін басқарудағы
мемлекеттік билік институттары көмегімен іске асатын
элиталар мен жетекшілердің қызметі.
Г Е О С АТ Т Ы Ң Ж А Л П Ы Т Ү С І Н І Г І ,
М АҢЫЗДЫЛЫҒЫ

Геосаясат – бұл саяси ғылымдар теориясының
іргелі ұғымдарының бірі, ол мемлекеттердің
немесе мемлекеттер блоктарының аумақтық – кеңістікте орналасу
ерекшелікті жағдайының
Негізінде локальдық, аймақтық, құрылықтық және жаһандық
халықаралық үрдістерге нақты
тарихи ықпал етудің формасы мен орнын сипаттайды.
Геосаясаттың тарихи қалыптасуы оның пәні мен анықтамасын
зерттеулерге байланысты.
Геосаясат мақсаты – мемлекеттің геостратегиясын жасау.

Геосаясатқа келетін болсақ
Г Е О С АЯ С И Т Ү Р Т К І Ж А Й Т ТАРДЫ Ң С И П АТЫ

Геосаяси түрткіжайттар – елдің сыртқы саясатында, оның
халықаралық қатынастарында көрініс табатын географиялық
жағдай.
Бір географиялық түрткіжайт (мысалы, елдің көлемі, оның
табиғиресурстық әлеуеті, географиялық орналасуы), әртүрлі
саяси жүйелерде әртүрлі көрініс табуы мүмкін. Кейбір саяси
жағдайда, мысалы, елдің үлкендігі немесе әртүрлі табиғи,
ресурстық әлеуеті сыртқы экономикалық ынтымақтастықты,
сауда-саттықты дамыту үшін пайдаланылуы мүмкін; басқа саяси
жағдайда – елдің өзін-өзі оқшаулауын нығайтуға арналады
Г Е О С АЯ С И Т Ү Р Т К І Ж А Й Т ТАРДЫ Ң
Т Ү РЛЕ Р І

Географиялық

Экономикалық Саяси

Геосаяси
түрткіжайттар
Этникалық
қарым-қатынас Әскери

Тарихи-
Экологиялық
мәдени
Г Е О С АЯ С И Т Ү Р Т К І Ж А Й Т ТАРДЫ Ң
С И П АТЫ

Географиялық түрткіжайт – кеңістік, ұстаным, табиғи жағдайлар
мен ресурстар түрткіжайттары. Ол елдің экономикалық, саяси, тарихи
және мәдени дамуын анықтайды.
Саяси түрткіжайтқа: мемлекеттік жүйе түрі, қоғамның әлеуметтік
құрылымы, басқа мемлекеттермен қарым-қатынасы, саяси одақтар
мен блоктарға қатысуы, шиеленіскен ошақтарының болуы жатады.
Әскери түрткіжайт: даму қарқынын, қарулы күштердің ерекшелігі
мен жауынгерлік дайындығын, әскери шығындарды, т.б. Бағалайды.
Демографиялық түрткіжайт: халықтың кобею сипатын, оның
құрамы мен орналасуын бағалайды.
Г Е О С АЯ С И Т Ү Р Т К І Ж А Й Т ТАРДЫ Ң
С И П АТЫ
Мәдени-тарихи түрткіжайт ғылымның, білімнің, денсаулық сақтаудың, мәдени
дәстүрдің даму деңгейін бағалайды.

Этностық түрткіжайт материалдық өндіріс ерекшеліктерін, адам есімін молайту,
мәдениеті мен тұрмысы, рухани өсімін молайту, этностық топтар арасындағы қарым-
қатынастар.

Экономикалық түрткіжайт халықтың өмір сүру деңгейін, экономиканың жетекші
салаларының даму дәрежесінің стандартын бағалайды.

Экологиялық түрткіжайт қоршаған ортаның тозуын бағалайды, оны қорғау және
қалпына келтіру жөніндегі іс-шараларды қарастырады.
Дәстүрлі геосаясат (Хаусхофер бойынша) мемлекеттік «географиялық барлау»
ретінде, әскери-саяси билік пен шетелдік аумақтарды басып алудағы географиялық
түрткіжайттардың үстем рөліне баса назар аударады.
М Е М Л Е К Е Т Т І Ң Г Е О С АЯ С И
ЖАҒДАЙЫ

Геосаяси жағдай – дүниежүзінің саяси
картасында басқа мемлекеттер мен олардың
топтарына, аймақтық әскери жанжалдарға,
әскери базаларға, сондай-ақ салыстырмалы
экономикалық және географиялық нысандарға
қатысты ел ұстанымы.
М Е М Л Е К Е Т Т І Ң Г Е О С АЯ С И
ЖАҒДАЙЫ

Геосаяси жағдай сондай-ақ елдің әртүрлі әскери-саяси,
саясиэкономикалық блоктар мен ұйымдарға мүшелігін, оның
халықаралық бейбітшілікті қолдау, терроризмге қарсы
операциялараға қатысу дәрежесін де білдіреді.
Елдің геосаяси жағдайын сипаттау жоспары:
1. Бір елдің басқа елдерге қатысты жағдайы.
2. Көршілес елдердің экономикалық даму деңгейі.
3. Дүниежүзілік көлік бағыттарына, шикізат нарығы мен өнім
сатылымдарына қатысы.
4. Ғаламшардың «шиеленіскен ошақтарына» қатысты ұстаным.
5. Қазіргі саяси, ішкі және сыртқы саясаты.
Мемлекет пайда болған кезден бастап тұрақты, базалық географиялық
түрткіжайттар негізінен: географиялық орналасуы, аумақтың көлемі,
климаты, табиғи ресурстардың болуы, т.б. Бұл параметрлердің өзгеруі ең
маңызды деп танылады, сондықтан тек соғыс немесе басқа да зорлық-
зомбылықты саяси оқиғалар ғана осы параметрлерді өзгерте алады.
Геосаяси түрткіжайттар елдің шегаралас аудандардағы экономикалық
қауіпсіздігіне айтарлықтай әсер етеді.
Геосаяси түрткіжайттарды бағалау демографиялық, әлеуметтік
жағдайларды, сондай-ақ экономикалық, әскери әлеуетін ескере отырып,
отандық және сыртқы саясат мәселелерін шешуге бағытталған мемлекеттің
геостратегиясын құрудың маңызды шарты болып табылады.
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР:

https://www.zharar.com/kz/3229-sayasat.html

kit/51/chapter/4161

https://ppt-online.org/126939
Назарларыңызға рахмет!

Ұқсас жұмыстар
Салықтық саясаттың міндеттері
Құралдары САЯСАТ
ҚАЗЫНАЛЫҚ САЯСАТ
Саясат философиясы
Жаңа экономикалық саясаттың белгілері
Саясаттың мәні және табиғаты
САЯСАТТАНУ ҒЫЛЫМ РЕТІНДЕ
Табыстар саясаты
Социеталды бірлестік және мемлекет. Құқықтық жүйе
Ақша массасы
Пәндер