Стоицизм және гедонизм

Презентация қосу

Оңтүстік Қазақстан Мемлекеттік Педагогикалық Университеті

ПРЕЗЕНТАЦИЯ
Тақырыбы: Стоицизм және гедонизм
Гедонизм Стоицизм

Гедонизм- ләззатты бірден-бір игілік деп
түсінетін ілім. Платон жақсы өмір ләззат
алуға байланысты деген ойға қарсы шықты.
Аристотель ләззат - адамның бойында бақыт
Стоицизм Христиан діні пайда болғанға дейін
сезімінің туындауына әкелуі керек деп
стоицизм ежелгі дүниенің ең ықпалды
есептеді. Гедонизм болса, адамның өмірінде
этикалық ілімі болды. Стоицизм қулдыраушы
ләззаттан басқа игілік жоқ деп тұжырымдады.
және хаосқа батушы дүниеде адамдарға
Эпикур философиялық ілімі адам қарапайым
құтылу мен құтқару жолын көрсетеді. Ізгілік
тіршілік кеше отырып, өмірден қалайша
пен зұлымдық - адамның өзіне байланысты.
ләззат алуға болатынын үйретеді. Егер сіз
Біреулер сіздің үстіңізден билік жүргізуі
шектен шығар мінез-құлықтан рақат
мүмкін. Ол адамдар сізді қинап, түрмеге
тапсаңыз, онда өзіңізге ауру табатыныңызға
қамауы немесе құлдыққа сатып жіберуі
күмән жоқ: ішімдік ішіп рақаттанғанда
мүмкін, бірақ сіз билік пен күштің сыртқы
ынсапсыздық танытсаңыз, басыңыз ауырып
көріністеріне мүлде мән бермесеңіз, сізге
азап шегесіз. Эпикур ілімі бізге шат өмір
ешкім де үстемдік етіп, билігін жүргізе
туралы айтады, сонымен қатар сондай өмір
алмайды. Ізгі қасиеттер - адамның ерік
салтының жағымсыз салдары мен теріс
күшінде, ерік күші қандай екеніне қарай, адам
жақтарынан аулақ болуды үйретеді. Ол -
мейірбан немесе зұлым бола алады.
адамды түрлі азаптан алыс жүруге шақыруға
бағытталған ілім. Гедонизм ілімі бойынша,
адам рақаттанған соң азапқа жетелеуі мүмкін
ләззат тәсілдерін іздемеуі тиіс.
Гедонизм грек тілінен аударғанда hedone-
көңілділік, рахаттану

Адам тіршілігі рахаттарға
ұмтылып, азаптардан
қашудан тұрады деп
қарастыратын
философиялық-этикалық
принцип және моральдің
критерийі

Гедонизмнің этикалық негізі- рахаттану адам үшін
ең жоғарғы игілік болады, тілектерін
қанағаттандыруға ұмтылу оның табиғи мәнінің
бейнесі деп есептейді
Гедонизм

Кирен
философиялы Дамытқан
қ мектебі этикалық ілім Эпикур

Гедонизм эвдемонизмнің бір тармағына
жатады және ләззат алуды тіршіліктің
бастауы мен өмір мағынасы деп
жариялайды. Жақсы игілік рахаттануға
жеткізеді, жамандық қайғы-қасірет
әкеледі.
Стоицизм грек тілінен аударғанда stoa портик,
ғимарат

Эллин мемлекеті мен Рим
империясының гүлденген
дәуірінде адамның ішкі
тәуелсіздігі мен дербестігін
философия тұрғысынан
түсіндірмекші болған эллендік
және рим философиясындағы
басты бағыттардың бірі
Стоицизм (Стоя) философиясын
б.ғ.д. 300ж. Китионнан шыққан
Зенон деген ойшыл қалаған. Ол
мектеп 500 жылдай уақыт өмір
сүрген.

Көне Стоя (3-2ғ.ғ.)

Көне және Орта Стоя
мектебінің өкілдерінің толық
бір шығармалары қалмаған.
Орта Стоя (2-1ғ.ғ.)

Соңғы Стоя (1-2ғ.ғ.)
Зенон өзінің философиясында бүкіл әлемдік мемлекет жөніндегі ілім жасаған
(космополис). Бұл мемлекетте толық теңдік орнаған – еріктелер мен құлдар, байлар мен
кедейлер, еркектер мен әйелдер - бәрі де тең құқылы. Бұл елде тек даналық сатысына
жеткен адамдар өмір сүреді. Олар табиғат заңына сәйкес өмір салтын ұстайды.
Алайда, табиғатқа сәйкес өмір сүру - ол өмірдегі материалдық қундылықтарды кеңінен
пайдалану, қазіргі замандағы сияқты жаңа қажеттіктерді тудыру және оларды өтеу
жолдарын іздеу емес, керісінше, адамды қоршаған сыртқы дүниеден тәуелсіз өмір сүру;
егер біздің жануарлар әлемінен негізгі айырмашылығылымыз ақыл-ойда,
саналығымызда болса, онда ақыл-ойдың, ар-ұжданның басшылығымен өмір сүру - ол
нағыз табиғатқа сәйкес өмір сүру болады.
Әрине, бұл ойлардың бәрі, шамасы, үлкен қалалардың тез өсуіне, рухани өмірдің
тайызданып, азғындауына, тәтті өмірге деген көпшіліктің ұмтылысына сол кездегі
ойшылдардың жаратпағындығынан туса керек.
Олай болса, сыртқы Дүниеде қандай төңкерістер жүріп жатса да сені тағдыр қандай
тәлтекке салса да, ақыл-ойға негізделген адамгершілік жолдан таймауың керек. Сыртқы
дүниеге қызығу, оған құмарту әр-түрлі залымдықтарды тудырады. Стоиктер
Аристотельдің “ортаңғы жолын² қатты сынға алады. Ақыл-ойдың, зерденің шын
қызметі екі қарама-қарсы жатқан қумартудың арасындағы ортаңғы жолды табу емес,
олай болса ақыл-ой әлі де өмірге деген құмартудан толық арылған жоқ. Сондықтан,
адамның негізгі мақсаты - құмартудан құтылу, еріктік алу, самарқаулық дәрежеге жету
(apatіa-самарқаулық). Соңғы стоиктер оны даналық - София – дейді.
Стоиктер Аристотельдің «ортаңғы жолын»қатты сынға
алады. Ақыл-ойдың, зерденің шын қызметі екі қарама-
қарсы жатқан құмартудың арасындағы ортаңғы жолды
табу емес, олай болса ақыл-ой әлі де өмірге деген
құмартудан толық арылған жоқ. Сондықтан, адамның
негізгі мақсаты - құмартудан құтылу, еріктік алу,
самарқаулық дәрежеге жету (apatіa-самарқаулық). Соңғы
стоиктер оны даналық - София – дейді.

Стоиктер Гераклиттің көзқарасына жақын болған.
Дүние шығармашылық алғашқы оттан пайда болып,
уақыты өткеннен кейін лаулаған Дүниежүзілік отта
жанып кетеді. Содан кейін тағы да Дүние басқа түрде
келіп, тағы да жанып кетеді, ол-мәңгілік алмасу.
Құдай табиғаттың барлық жақтарынан өтеді, сіңеді.
Сонымен қатар ол бүкіл Дүниені басқарады және
барлық болатын жер бетіндегі оқиғаларды біліп
отырады. Мұндай көзқарас адам өмірінде фаталистік
көзқарасты тудырады (fatum,-лат. сөзі,-тағдырға
сену).

Ұқсас жұмыстар

Стоицизм грек тілінен аударғанда stoa портик, ғимарат

Ежелгі Грек философиясының мектептері

Қазіргі Қазақстан жастарының этикалық құндылықтары

Милет мектебінің өкілдері

Позитивизм жайлы

Православие философиясы

Пәндер