Эстетика дүниені эстет

Эстетика пәні - философиялық білім саласы ретінде. Эстетикалық ойлардың тарихы.

Жоспары:

Эстетика пәні философиялық білім саласы

Эстетикалық идеялардың даму тарихы.

Негізгі эстетикалық категориялар: сұлулық - ұсқынсыздық, трагикалық-комедиялық, асқақ-төмен

Философия және өнер. Көркем шығармашылық субъектісі. Өнер әлеміндегі адам.

Эстетика (грек. aіsthetіkos - сезіну, сезімдік) - адамның дүниені эстетикалық тұрғыдан ұғынып-түсіну заңдылықтары туралы, әсемдік заңдарын арқау еткен шығармашылықтың мәнісі мен формалары туралы ғылым.

Notes: Мемлекет деп - белгілі бір аумаққа иелік етіп, сол жердегі халықтың еркін дамуына мүмкіндік беретін, қоғамды басқарудың жоғарғы дәрежеде ұйымдасқан саяси билік жүйесін айтамыз.

Ал құқық дегеніміз - қоғамдық қатынастарды реттеуге бағытталған, мемлекет бекітіп, мемлекеттің күшімен қамтамасыз ететін, жалпыға міндетті, формальды анықталған зандық нормалар жүйесі.

Құқықтық норма деп - нормативтік құқықтық актіде тұжырымдалған, көп мәрте қолдануға арналған, барлық тұлғаларға қолданылатын жалпыға міндетті мінез-құлық ережесі айтамыз.

Мемлекеттiң пайда болуының, дамуының бiрнеше түрлерi бар:

1. Шығыс елдерiнде

Мемлекеттiң қалыптасуы негізінен қоғамдық меншiктi қорғаумен байланысты. Себебi алғашқы қоғам ыдырау кезiнде бұл елдерде күрделi құрылыстар болды: iрi су каналдарын жасау, суармалы ирригациялық жүйелер құру, құрғақшылықпен күресу. Мiне осы күрделi жұмыстарды

жақсы жүргiзу үшiн қоғамдық-мемлекеттiк меншiк қалыптасты. Сол меншiктiң иелерi: шенеуніктер, ру, тайпа басшылары, хандар, корольдер мен императорлар болды.

2. Еуропалық елдерде

Мемлекет жеке меншiктiң шапшаң, күрделi дамуы, қоғамның тапқа бөлiнуi арқылы қалыптасты. Афина мен Римде алғашқы қоғамның ыдырауы кезiнде экономикалық күштi топтар мен таптар мемлекеттiк билiктi өз қолдарына алып, өз мүдде-мақсаттарын орындайтын мемлекеттiк аппарат орнатты. Бұл мемлекеттер, көбiнесе, демократиялық жүйедегi саяси бiрлестiк болып қалыптасты. Германияда мемлекеттiң қалыптасуы басқаша болды. Қалың бұқара байларға тәуелдi болды,

Тарихы

Эстетика ғылым ретінде осыдан 5 мың жыл бұрын Мысырда, Вавилонда, Үндістанда және Қытайда дүниеге келіп, Ежелгі Грекия мен Римде кеңінен дамыған. Демокрит, Аристотель, Эпикур, Лукреций Кар, т. б. өз еңбектерінде сұлулықтың объективті негізі - шындық өмірдің заттық қасиеттерінде, байланыстарында, қатынастарында, заңдылықтарында деп білді. Ал Платонға сәйкес, сұлулық дегеніміз абс., мәңгілік және өзгермейтін, сезімнен тыс идея, өнер туғызатын сезім иірімдері осы идеяның көрінісі ғана болып табылады.

Қайта өркендеу дәуірі ойшылдарының, жазушыларының, суретшілерінің (Ф. Петрарка, Л. -Б. Альберти, Леонардо да Винчи, А. Дюрер, Бруно, Монтель, т. б. ) еңбектерінде адамгершілік сипаттағы реалистік бағыттар дамыды. Ағарту дәуірінің теорияшылары (У. Хогарт, Дидро, Руссо, Винкельман, Лессинг, Гердер), сондай-ақ олардың дәстүрлерін жалғастырушылар (Шиллер мен Гете) өнердің шындық өмірмен байланысын орнықтырды.

Кант эстет. пікірдің мүлдем “мүддесіздігі” туралы қағида ұсынды. Ол сұлулықты пайдаға, көркемдік форманың толымдылығын-идеялық мазмұнға қарсы қойып, формалистік Эстетиканың дамуына ықпал етті. Гегель өз еңбектерінде Эстетикалық қызметті түсіндіруге негіз ретінде тарихнама принциптері мен қарама-қайшылықтарды алды, мұның өзі оған эстет. қызметті капит. өндірістің қарама-қайшы сипатымен салыстыруға, Эстетикалық ұғымның жай-жапсарын түсіну үшін еңбектің мағынасын анықтауға мүмкіндік берді. Алайда объективті идеалист бола отырып, Гегель өнерді абс. рухтың бірінші және жетілмеген формасы ретінде айқындады.

Фейербах сұлулықты тікелей заттар мен құбылыстардың физ. қасиеттерінен, ал эстет. сезімдер мен талғамдарды - биол. заңдылықтардан, адам “табиғатынан” алып көрсетуге тырысты. Эстетика орыс демократтары Белинскийдің, Чернышевскидің, Добролюбовтың еңбектерінде реалистік өнер, заңдылық, өнердің идеялылығы мен халықтығы принциптерін жасау, т. б. мәселелерде көтерілді. Қазіргі философия ғылымында

Мемлекеттiң пайда болуының, дамуының бiрнеше түрлерi бар:

1. Шығыс елдерiнде

2. Еуропалық елдерде

Эстетика мәселесі мен міндеттері

Эстетика мәселесі мен міндеттері көбінесе келесі жәйтпен айқындалады. Адамның дүниені эстет. тұрғыдан ұғынып-түсінуі бір-бірімен тығыз байланысты үш нәрседен тұрады:

1) объективті шындықтағы эстет. ұғым

2) субъективті эстет. үғым (эстет. сана)

3) өнер (субъективті және объективті эстет. ұғымдардың бірлігі ретінде) .

Эстетика дүниені эстет. тұрғыдан ұғынып-түсінудің объективті негізін адамдардың қоғамдық мәнісін және табиғат пен қоғамды өзгертуге бағытталған жасампаздық күштері ашылатын олардың шығарм. қызметінің іс жүзіндегі көрінісі ретінде анықтайды.

Мемлекеттiң пайда болуының, дамуының бiрнеше түрлерi бар:

1. Шығыс елдерiнде

2. Еуропалық елдерде

Эстетикалық категориялар

Негізгі эстет. категориялар - сұлулық пен сұрықсыздық, асқақтық пен пасықтық, трагед. және комед. болса, олар қоғамдық байланыста, адам өмірінің әрбір саласында - өндірістік-еңбек пен қоғамдық саяси қызметте, табиғатқа көзқараста, мәдениет, тұрмыста, т. б. жағдайларда дүниені эстет. тұрғыдан ұғынып түсінудің көрінісі ретінде байқалады. Эстет. тұрғыдан ұғынып-түсінудің субъективті жағы - ішкі сезімдерді, талғамдарды, бағалауды, күйзелісті, идеяларды, мұраттарды Эстетиканы объективті өмірлік процестер мен қатынастарды көрсете бейнелеудің өзіндік формасы ретінде қарастырады.

Өнер, көркем шығарм. оның маңызды жағы ретінде қарастырылады. Эстетика өнердің мәнісі мен оның заңдылықтарын зерттей отырып, арнаулы, теор. және тарихи ғылымдармен және өнер туралы ғылымдармен тығыз байланыста дамыды. Бірақ Эстетика- негізінен философияның бір саласы. Ол адамның ақиқатқа эстет. қатынастарының (оның ішінде өнердің) жалпы заңдылықтарын зерттейді, ал өнер зерттеу ғылымдары өнердің қаз-қалпындағы ерекшелігіне назар аударады.

Философия сияқты дүниетану ғылымы бола отырып, Эстетика эстет. сана мен өнердің қоғамдық болмысқа, адам өміріне көзқарасы туралы мәселені шешуді өз проблематикасының басты назарына қояды. Осы мәселенің материалистік шешімін басшылыққа ала отырып, Эстетика өнердің табиғаты мен көркем шығарм. процесінің түрлі жағын: өнердің шығу тегін оның мәнісін және қоғамдық сананың басқа формаларымен байланысын, оның тарихи заңдылықтарын, көркем образдың ерекшеліктерін, өнердің мазмұны мен форманың өзара байланысын, көркемдік әдіс пен стильдің маңызын, т. б. ғыл. тұрғыдан ашып көрсетеді

Мемлекеттiң пайда болуының, дамуының бiрнеше түрлерi бар:

1. Шығыс елдерiнде

2. Еуропалық елдерде

Эстетика - философиялық ғылым.

Эстетика - философиялық ғылым. Ендеше, ол да этика сияқты нақты ғылымдар өлшеміне сай келмейді. "Эстетика" ұғымын ғылыми қолданысқа XVIII ғасырдың орта шенінде неміс философы Александр Баумгартен енгізді. Ол эстетиканы грек тіліндегі "айстетикос" сөзінен құрас- тырып шықты. Этимологиялық тұрғыдан алғанда "айстетикос" - сезім, сезіммен қабылданатын деген мағынаға ие. Этимологиялық түбір өлі күнге дейін "анестезия" сезінде кездеседі.

Ұқсас жұмыстар

Эстетикалық сезімді және эстетикалық қабылдасауды тәрбиелеу

Өнердің генезисі.Эстетика және Эстетикалық идеал

Эстетикалық талғам әсемдікті дұрыс бағалай білуге тәрбиелеу

Қытай эстетикасы мәселелері

Өнер философиясының негізгі категориялар

Эстетика және өнер

Эстетикалық сезім

Аристотельдің өнер философиясы

Қазақ халқының өнер философиясы

Ортодонтиядағы балалардың бет жақ аймағының аномалиялары мен деформацияларын емдеудің негізгі принциптері мен әдістері

Пәндер