Ұйымдағы мәдениет факторы, кросс - мәдени психологияның басқарудағы рөлі

Тақырыбы: Ұйымдағы мәдениет факторы, кросс-мәдени психологияның басқарудағы рөлі

Орындаған: Тасқынбай Маусымжан

Тексерген: Сейітнұр Жарас

Жоспары:

Кросс-мәдени психология және Дж. В. Берри анықтамасы

Эллиот Аронсон қалыптастырған кросс-мәдениеттің мақсаты және Д. Мацумото ұсынған бағыттар

Қарым-қатынастың кросс-мәдени ерекшеліктерінЕ зерттеу жүргізу үшін алынған әдістер

3. 1. Мәдени-құндылық бағдарлану тесті

3. 2. Индивидуалдылық пен ұжымдықтың көрсеткіштерін анықтайтын әдістеме

3. 3. Г. Триадис синдромына негізделген Л. Г. Почебудттың әдістемесі

3. 4. Толеранттылық пен Интолеранттылықтың компоненттері мен түрлері әдістемесі

ІV. Кросс-мәдени психологияға қатысты жарық көрген еңбектер

Мәдениетті психология тұрғысынан зерттеуді көздейтін пәннің бірі - кросс-мәдени (ағылшына cross - қиылыс, қоспа, салыстыру) психология. Ол бүгінде Батыстың түгел дерлік жоғары оқу орындарында лайықты орын алып отыр. Кросс-мәдени психологиясының пәнін канадалық ғалым Дж. В. Берри былай анықтайды:

«Кросс-мәдени психология - бұл әртүрлі мәдени және этностық топқа жататын индивидтердің психологиясындағы ұқсастықтар мен айырмашылықтарды зерттеу; психологиялық өзгешеліктердің әлеуметтік-мәдени, экологиялық және биологиялық ерекшеліктермен байланысын, сондай-ақ, осы өзгешеліктердің қазіргі кездегі өзгерістерін зерттеу»

Алғашқы кросс-мәдени зерттеулер негізінен кейбір психологиялық процестердегі мәдени айырмашылықтар туралы мәліметтерді жай жинаумен әрі сипаттаумен (дескрипция) ғана шектелді. Бұл жұмыс өте маңызды әрі қызық болғанымен, көптеген кросс-психология саласындағы мамандарды толық қанағаттандыра алмады. Олар мәдени айырмашылықтың себебі болып табылатын нақты психологиялық айнымалыларды тапқылары келді. Қалайша мәдениет осындай ерекшеліктердің қайнар көзі болып табылады дегенге теориялық және эмирикалық түрде жауап іздей бастады. Мәдениет адамның мінез-құлқын анықтайтын басым фактор әлде жай шектеуші фактор? «Мәдениет» ұғымы тым жалпы әрі абстракты түсінік болғандықтан оны нақты өлшеуге болатын психологиялық айнымалыға айналдыру қажеттілігі туындады. Кросс-мәдени психологтар (Г. Триандис, Г. Хофстеде және т. б. ) мәдениеттің психологиялық өлшемі ретінде бірқатар параметрлер ұсына бастады.

Эллиот Аронсон қалыптастырған

кросс-мәдениеттің екі маңызды мақсаты

Кросс-мәдени және этникалық психология ерекше мәселелердің жиналуымен, талаптар мен зерттеу бағыттарымен анықталады. Д. Мацумото зерттеу бағыттарының 2 түрін анықтайды.

Эксперимент үшін екі таңдау тобы алынды. Кросс-мәдени зерттеу болғандықтан таңдау тобы ретінде қазақ және кәріс халқының адамдары алынды. Әр топ 30 адамнан, яғни эксперимент толық 60 адамға жүргізілді.

Этносаралық толераттырық пен қарым-қатынастың кросс-мәдени ерекшеліктерін психодиагностикалық зерттеу жүргізу үшін 4 әдістеме алынды

Бірінші әдіс, Л. Г. Почебуттің Флоренс Клохан және Фред Стродберг ториясына негізделген «Мәдени-құндылық бағдарлану тесті.

Мәдениеттің құндылық детерминанттары және тұлғаның құндылық детерминанттары олардың зерттеулері бойынша бірдей қарастырылды

Бұл тест бойынша Л. Г. Почебут мәдениеттің 3 типін қарастырады.

Үшінші әдіс, Г. Триадис синдромына негізделген

Л. Г. Почебудттың әдістемесі

Төртінші әдіс, «Толеранттылық пен Интолеранттылықтың компоненттері мен түрлері» әдістемесі.

Кросс-мәдениеттік психологияда алғаш эмпирикалық зерттеулер жүргізген Вильгельм Вунд болып табылады. Ол 1900-1920 жылдар арасында 10-томдық «Халықтар психологиясы» кітабын жазады.

Кросс-мәдени зерттеудің мәні топтарды салыстыру жеке оқиғасымен сәйкес келеді