Алма және алмұрт




Презентация қосу
Алма және алмұрт
Алма (лат. malus) — раушан гүлділер тұқымдасына жататын, өте кең тараған
жеміс ағашы. Табиғи алманың жер шарында 36 түрі белгілі, олардың 10 — 12
- сінің шаруашылықтың маңызы бар. Қазақстанда, негізінен, Сиверс алмасы,
Недзвецкий, қырғыз алмасы өседі Алманы жаздық, күздік, қыстық сорттары
бар.
Қазақстанда
Алманың 40тан Алма ағашының өмір сүру
астам сорттары ұзақтығы 20-100 жыл
аудандастырылған.
Әр гектардан 100 ц өнім алады
Оның
20сын Биіктігі 3-10

3-12 Жылда жеміс береді

Алатау
Салтанат,Іле Тұқымынан және өсімді
шапағы,Алматы
вегетативті жолмент көбейеді
т.б

. Тұқымынан көбейту бұлама алуда
және селекцияда яғни сұрыптап
қазақ қолданылады
сұрыптауларды
өсіріп шығарған
• Алмұрт (лат. Pyrus) —
• Алмалар тұқымдасына жататын жемісті өсімдіктердін бір туысы. Мұның 18 түрі
бар. Алмұрт көбінесе үлкен ағаш, кейде ұзын бұта болып өседі. Атың 5 000-нан
астам сұрпы бар, олардың бұрынғы КСРО-да 130 сұрпы өседі. Бұлардың ішіндегі
15 сұрпын өсіріп шығарған И. Мичурин, олардың негізгілері: қыстық бере
(груша бере зимняя) — И. Мичуриннің жабайы уссурий алмұртын бірінші рет
гүлденген жылы Бере Рояль алмұртының тозаңымен будандастырғаннан кейінгі
алған жаңа сұрпы. Қысқа өте төзімді. 20 жылдан астам өмірінің ішінде бұған
аяздың тигізген әсері байқалған емес. Мұның ағашы құрт-
құмырсқаға да, паразит саңырауқұлақтарға да бой бермейтін төзімді келеді.
Жемісінің өздігінен зақымданған жері тез жазылып кетеді. Жемісін қыркүйектің
аяғында жинайды, ол жатқан жерінде (қыста) піседі де (аты осыған сәйкес
қойылған), сәуірге дейін сақтауға келеді. Орта Азия алмұрты (Р. asiae mediae) —
кронасы аумақты келген үлкен ағаш. Жемісі тәтті, ерте піседі және ірі болады;
жемісін адам, құрғақ жапырағын мал жейді. Орта Азия алмұрты түсімді келеді,
құрт онша түспейді, ауруға, кеселге төзімді
Алма жемісі тасымалдауға, сақтауға
жарамды, тағамдық заттарға бай, дәмді
келеді, әрі жақсы өңделеді. Алманың
жер шарында 36 түрі бар. Қазақстанда
алманың «апорт», «сиверс»,
«недзвецкий», қырғыз алмасы өседі.

. Сұрпына қарай, алманың өмір сүру ұзақтығы
да әртүрлі. Олар 20 жылдан 100 жылға дейін
өсе беруі мүмкін. Алма ағашы еккен сәттен
бастап гүлдемейді, оны отырғызған соң 3 - 12
жыл ішінде жеміс бере бастайды. Сонымен
қатар, оның жаздық, күздік, қыстық
сұрыптары болады. Яғни, қысқы сорттары
жылдың суық мезгілінде де алмасын бере
алады
Өмір сүру Биіктігі 3-10м
ұзақтығы 20- аралығында
100 жыл жеміс береді.

Алма
Жаздық
сұрыптары
ағашының
Толық жеміс
еккеннен кейін 3 - сұрыптар
4 жылдан соң беру мезгілі
жеміс бере
ына қарай 15 - 20 жыл.
бастайды

Ал, 30 - 35 жыл
өткен соң мұндай
сұрыптардың жеміс
беруі нашарлай
бастайды
83-88 % су 7,5-16 %
қант

Алма құрамындағы 9,5-18,5 %
0,2-0,8 %
қышқыл
минералды заттар құрғақ
қалдық

0,28-1,0 %
илік заттар
А В1

Минералды
В6 В2
заттар

СС РР
Аурулары
Мұнда паразиттерге қарсы арнаулы ерітінділердің
жоспарланған өңдеуі ең тиімді.
Арамшөптердің жойылуы міндетті болып табылады, өйткені
олар түрлі зиянкестердің тасымалдаушылары болып
табылады.
Алмұрттың, бұтақтардың және жапырақтың пайда болуын
үнемі және мұқият бақылау.
Сортты жақында салыстырмалы түрде өсіргеніне қарамастан,
Лада Ресейдің көптеген аймақтарында кеңінен таралған.
Мұндай алмұрттың мұндай танымалдылығы оның төмен және
өзгермелі температурасы бар жерлерде, тамаққа күтімсіздік
және айтарлықтай кірістілік көрсеткіштері бар жерлерде тамыр
жасауға мүмкіндік береді. Лада ерте пісетін сорттарға
жататындықтан, дәмді және шырынды жемістерді ләззат алу
үшін ұзақ уақыт күте тұрудың қажеті жоқ.

Ұқсас жұмыстар
Жеміс-жидек дақылдарының зиянкестерімен күресу
МАҢЫЗЫ РАУШАНГҮЛДІЛЕР ТҰҚЫМДАСЫ
Алма тобы Алмұрт тобы
НЕДЗВЕЦКИЙ АЛМАСЫ
Шие - вишня
Құлқайыргүлділер тұқымдасының жемісі
Жан қиналмай жұмыс бітпес, талап қылмай мұратқа жетпес бітпес, талап қылмай мұратқа жетпес
Жеміс өсімдіктерінің вегетативтік көбеюі
Жемістер
Раушангүлділер тұқымдасы
Пәндер