Темперамент түсінігі




Презентация қосу
Тақырыбы:
Темперамент
Жоспар:
1. Темперамент және оның
қасиеттері.
2. Темперамент туралы теориялар.
3. Темпераменттің физиологиялық
негізі.
4.Темперамент және жеке адам.
Гиппократ пен
И.П.Павлов
бойынша
темперамент
типтері

Темпераменттер Жүйке Жүйке процестерінің (қозу, тежелу) қасиеттері
дің түрлеріжүйесіні Күші Тепе – Қозғалғыштығы
(Гиппократ ң
теңдігі
бойынша) типтері
(И.П.Па
влов
бойынш
а)
Холерик Ұстамсы Күшті Тең емес (қозуыҚозғалғыш
Сангвиник з тип тежелуінен басым) Баяу
Флегматик Ширақ Күшті Тепе – тең
Меланхолик тип Күшті Тепе – тең
Баяу тип Әлсіз
Әлсіз тип
Э.Кречмер дене бітімінің төрт типін ажыратты.
Темперамент түсінігі

Темперамент (латын тілінен
аударғанда – сәйкестік)- әр
адамның психологиялық
қызметінің қозғалысын
(психологиялық
динамикасын), немесе мінез-
құлқын сипаттайтын
ерекшелік. Темперамент –
организмнің физиологиялық
өзгешеліктерімен, әсіресе
жоғары нерв қызметінің тума
қасиеттерімен шарттас
психикалық құбылыс.
Сангвиник Холерик

Темперамент типтері

Меланхолик
Флегматик
•Сангвиник. Бұл тип өкілі - еті тірі, қабілетті, қозғалғыш және бірте-
бірте тез алмастыратын сезімдерімен көзге түседі, қарым-қатынасы
тұрақсыз болып келеді. Ондай оқушы ақкөңіл және жеңіл мінезді,
ренжігенде тез қайтып кетеді, сәтсіздігін жеңіл өткізеді. Коллектив
арасында жүргенді ұнатады, басқа оқушылармен тез тіл табысады.
Жағымсыз жағдайларда, сангвиник жеңілтектік, бейбастық,
шашыраңқылық байқалады. Осындайда олар кейде оқуға
жауапкершіліксізбен қарайды.
•Флегматик. Бұл типтің өкілі - баяу, байсалды,
асықпайды, адам көбіне салмақты, сабырлы келеді.
Істі ойланып, төзімділікпен істейді. Жинақылықты,
қалыпты жағдайды ұнатады. Өзгерістерді
ұнатпайды. Бастаған ісін аяғына дейін жеткізеді.
Психикалық процесстер флегматикте баяу жүреді.
Бұл баяулық оған оқу жолында кедергі келтіреді
Адамдармен қарым-қатынаста флегматик
бірқалыпты, байыпты, керек жерде тіл табысады, ал
орынсыз сөйлемейді. Көңіл- күйі тұрақты.
Флегматикті ызаландыру немесе эмоционалды
әрекет жасау оңай емес, ол ұрыс- керістен аулақ
жүреді, оны әртүрлі қиыншылықтарда тепе-теңдігі
сақталады.
•Холерик. Бұл типтің өкілі - тездігімен,
шапшаңдылығымен, ұстамсыздығымен, тым
қозғалғыштығымен ерекшеленеді. Күйгелектік
сондай адамдарға тән. Ол жұмыс істеуге жақсы
қарқынмен кірісіп, күші таусылғанда оны тастап
кете береді. Адамдармен қарым-қатынаста
тынымсыз, агрессивті, шамданғыш болып
келеді. Сондықтан, холерик болған жерде
ұрыстар жиі болады, Холерик темпераментінің
жағымды жағы – энергия, белсенділік,
құштарлық, инициативтік. Жағымсыз жағы –
ұстамсыздығы, қаталдық, қатаңдық, шамдану,
ыза.
•Меланхолик. Бұл типтің өкілі - психикалық процесстер
өте баяу жүреді. Олар өте тез шаршайды. Бірақ қалыпты
қоршаған ортада, мысалы, үйде ондай балалар өздерін
жақсы ұстап, іс-әрекеттерді жақсы орындайды. Олар өте
сезімтал, реніштерін іште сақтап, оларды көп ойлай береді,
бірақ сондай қиыншылықтар бар екенін ешкімге
көрсетпейді. Меланхоликтер тұйық, таныс емес
адамдармен сөйлеспейді, жаңа ортада қатты қысылады.
Жағымсыз жағдайларда, қысылу, көңілсіздік, пессимизм
пайда болады. Меланхолик типтегі оқушы коллектив
арасында болуды ұнатпайды. Ал егер оны дұрыс
тәрбиелесе, қызығушылығы, эмоция сезімі арта түседі
және жақсы нәтиже көруге болады.
Тұлғаның дене бітіміне орай Э.Кречмер 4 түрлі
типологияға бөлді.

1. Астеник -.(әлжуаз) адам бойшаң, нәзік денелі, кең
иықты, қол-аяғы ұзын, сидыйған, сопақ жүзді, бірақ
жүйке жүйесі мен бас миы күшті дамыған.
2. Пикник – (мығым) адам кіші не орта бойлы, етшең,
биік кеуделі, қарынды, қысқа мойынды, домалақ басты,
көпшіл болып келеді.
3. Атлетик – ірі қарулы денелі, бұлшық еттері күшті
дамыған, денесі мығым, берік, ұзынша не орта бойлы,
кең иықты, маңғаз адам.
4. Дипластик - дене бітімі қисынсыз. Бұл адамдар
әрқилы мүшелік зақымдарға ұшырағандар, туа біткен
дене кемшіліктері бар (мүгедек) адам.
Ой қозғау.

Бүгінгі сабақты қорытындылау үшін топ
студенттеріне жаңа тақырып туралы
білімдерін тексеру мақсатында тест
сұрақтары беріледі.
Өзіңді 3 баллдық шкала бойынша келесі критерийлермен бағалау «Рефлексияны» толтыру ұсынылады.
Назарларыңызға
рахмет!!!

Ұқсас жұмыстар
Темперамент түрлері, олардың сипаттамасы
Темперамент түсінігі және түрлері
Темперамент меланхолик сангвиник
Сыртқы функция Ішкі функциялар
ХОЛЕРИК САНГВИНИК ФЛЕГМАТИК МЕЛАНХОЛИК
Темперамент мінез және қабілет
Темперамент туралы пікірлер
Мәдениет тілі
Тұлға құрылымындағы темперамент, мінез және қабілет
Ұлттық өзіндік сана
Пәндер