Галогендер: сипаттамасы, алыну жолдары, қасиеттері және қолданылуы

Тақырыбы:

ГАЛОГЕНДЕР

Дайындаған: Жүрсін Нұрберген

ТПФ-115

Қабылдаған: Арайлым Турсынгалиева

Қазақстан Республикасы Ғылым және Білім министрлігі

Е. А. Бекетов атындағы Қарағанды мемлекеттік университеті

Химия факультеті

Жоспары:

Негізгі бөлім

Кіріспе

Қорытынды

III

Галогендердің жалпы сипаттамасы

Алыну жолдары.

Физикалық қасиеттері

Галогендердің қолданылуы

Химиялық қасиеттері

1. 1 Галогендердің жалпы сипаттамасы

Жетінші негізгі топшаны немесе VIIА тобын фтор, хлор, бром, йод, астат құрайды. Бұл топшаның элементтерін галогендер немесе тұз түзушілер деп атайды. Өйткені, аталған бейметалдар металдармен тікелей әрекеттесіп тұздар түзеді.

Бұл элементтердің реттік нөмірлерінің өсуіне баланыста олардың атомдарының радиустарының өсетінін, соған сәйкес иондану энергияларының радиустарының өсетінін, соған сәйкес иондану энергияларының және электртерістіктерінің кемитінін байқауға болады, яғни F-At бағытында бейметалдық қасиеттері кемиді-фтор ең күшті юбейметалл, ал астаттың кейбір металдық қасиеттері болады. Галогендердің сыртқы қабатында 7 валенттік электрондары болады. Фтор галогендердің ішінде ғана емес, барлық бейметалдардың ішіндегі ең күштісі болғандықтан химиялық реакция кезінде бір электрон қосып алып -1тотығу дәрежесін көрсетеді. Басқа галогендер оттекті қосылыстарында 1+, 3+, 5+, 7+ болатын тотығу дәрпжелерін көрсетеді,

Insert the title of your subtitle Here

Your Text Here

2015

2016

2017

2018

2019

You can simply impress your audience and add a unique zing and appeal to your Presentations.

Галогендердің табиғатта таралуы

Химиялық активтілігі күшті болғандықтан галогендер табиғатта тек қосылыстар түрінде, әсіресе, галогенсутек қышқылының тұздары түрінде кездеседі. Фтор мен хлор көп тараған, бром мен йод шашыранды түрде таралған, ал астат табиғатта кездеспейді, өйткені онда бір де бір тұрақты изотопы жоқ.

Хлор натирий хлориді түрінде мұхит, теңіз, көл суларында көп тараған. Сонымен бірге NaCl жер қыртысында тас тұзының қаьаттары түрінде кездеседі. Хлор сильвин КСl, карналит KCl·MgCl2·6H2O минералдары түрінде табиғатта кездеседі.

Бром натрий, калий, магний тұздары түрінде теңіз суларында кездеседі. Йод бромға қарағанда да аз таралған. Ол натрий иодаты және периодаты түрінде селитралармен бірге кездеседі.

Галогендердің алыну:

Өнеркәсіпте:

Өнеркәсіпте фторды алудың маңызды көзі-фторидтерді электролиздеу. Көбінесе калийдің гидрофторидінен KHF2 алады.

Хлорды өнеркәсіпте натрий хлоридінің судағы ертуітіндісін электролиздеу арқылы алады.

2NaCl + 2H2O = 2NaOH + H2 + Cl2

3 . Бромидтердегі орынбасу реакциялары арқылы бромды алуға болады:

2KBr + Cl2 = 2KCl + Br2.

Хлорды өнеркәсіпте алу жолдары:

Галогендердің сумен, сілтілермен және галогенидтермен әрекеттесуі:

Галогендердің металдармен әрекеттесуі:

Галогендердің қолданылуы

Фтордың қосылысы тетрафторэтиленді полимерлеу арқылы тефлон алады. Ол сілті мен қышқылға төзімді пластмасса ретінде қолданылады. Фтор жоғары температураға төзімді фторкаучуктердің құрамына, суытқыштарда қолданылатын фреон-12 нің құрамына кіреді.

Хлор тұз қышқылынын, хлорлы әк, әр түрлі гипохлоридтер мен хлораттар алуға, насекомдарды құртатын ДДТ, гексохлоран алуға, маталарды ағартуға, ас суын тазартуға қолданлады.

Бром әр түрлі дәрілер жасауға, ал күміс бромиді фотографияда қолданылады.

Your Text Here